Tunesië zette de Arabische Lente in gang. Maar de mens moet de herwonnen vrijheid ook aandurven. Zo toont het gevoelige drama Hedi.
Is er een lente aangebroken in de Tunesische cinema? Na As I Open My Eyes van Leyla Bouzid is Hedi de tweede Tunesische film die dit jaar de Belgische bioscoopzalen haalt. Berlijn bekroonde Hedi eerder dit jaar volkomen terecht met de prijzen voor beste debuut en beste acteur. De jonge Majd Mastoura acteert met de ingetogen klasse en intensiteit van een Olivier Gourmet, de favoriete acteur van de broers Dardenne, die Hedi coproduceerden. Ook als Mastoura zwijgt en zijn best doet om bijna geen emoties te verraden, houdt hij de aandacht moeiteloos vast.
Hij speelt Hedi, een Tunesische jongeman die met heimwee terugdenkt aan het handvol euforische dagen dat volgde op de Jasmijnrevolutie, die een einde maakte aan het dictatoriale bewind van president Ben Ali. Hij begrijpt alleen niet dat je je vrijheid ook moet wíllen – en aandurven. Als een mak schaap volgt hij de levensweg die zijn moeder goedbedoeld maar bazig voor hem uitstippelt: geen strips tekenen maar Peugeots verkopen, aan een volk dat daar door de economische crisis geen geld voor heeft; en braafjes trouwen met het meisje dat moeder uitkoos en dat geen enkele andere persoonlijke ambitie heeft dan kinderen baren. Vlak voor het huwelijk wordt Hedi in een van de vele akelig lege toeristenresorts aan de Tunesische kust stapelverliefd op Rym, een vijf jaar oudere danseres en animatrice. Zij is niet bang om ten volle te leven en haar eigen keuzes te maken. Hedi’s ogen gaan open. Hij werpt zijn stilzwijgen en passiviteit van zich af.
Dat is heel mooi om te zien, zelfs al loopt het niet helemaal zoals gewild. Regisseur Mohamed Ben Attia laat de filmstijl met zijn personage evolueren: Hedi wordt gaandeweg minder op de rug gefilmd, benepen ruimtes maken plaats voor weidse landschappen en mooie kusten.
Het intieme verhaal van Hedi’s ontwaken verdraagt een politieke lezing. Na de dappere Jasmijnrevolutie en het economisch catastrofale wegblijven van toeristen die bang zijn voor nieuwe terroristische aanslagen is heel Tunesië moe. Maar het is niet het moment om in lethargie te vervallen of toe te geven aan het gemak van oude gewoontes. Emancipatie vergt een inspanning. Ben Attia waakt er wel over dat het blijft bij een subtiele metafoor die zijn liefdesgeschiedenis niet voor de voeten loopt. Ook de nodige nuanceringen verzachten het discours. Zo ontkracht de uitbundige scène met folkloristische dans en muziek het idee dat vernieuwing synoniem is met het afzweren van elke vorm van traditie.
Enige interesse in hoe het Tunesië vergaat, is een pluspunt maar geen voorwaarde om deze uitgebalanceerde, gevoelige film te kunnen smaken. Koudwatervrees is nergens goed voor.
Hedi ***
Mohamed Ben Attia met Majd Mastoura, Rym Ben Messaoud, Sabah Bouzouita
Niels Ruëll
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
