Doem en katholiek schuldbesef tekenen de protagonisten van dit misdaadverhaal naar de roman van Graham Greene.
Brighton Rock **
Rowan Joffe met Sam Riley, Andrea Riseborough, Helen Mirren
Voor zijn regiedebuut koos Rowan Joffe, de scenarist van 28 Weeks Later en The American, de gelijknamige roman van Graham Greene uit 1938 als uitgangspunt. Greenes door katholiek schuldbesef getekende personages inspireerden John Boulting in 1947 al tot een filmadaptatie. Boulting bleef trouw aan Greenes tijdsgeest van de jaren 30 van vorige eeuw in tegenstelling tot Joffe, die het verhaal naar het Brighton van 1964 verplaatst.
Daar maken we kennis met de jonge gangster Pinkie (Control-revelatie Sam Riley), die met het dienstertje Rose trouwt. Niet omdat hij van haar houdt, wel omdat ze hem niet aan de politie zou verraden. Pinkie is een volbloed sociopaat en waant zich de nieuwe peetvader in Brighton, al is dat buiten de echte godfather ginds gerekend.
In een sleutelscène ensceneert Joffe Pinkies vadermoord en het besef dat zijn verraad hem het hoofd zal kosten, tijdens een confrontatie tussen Mods en Rockers aan de Palace Pier in Brighton. Het is meteen de enige scène waarin de tijdsgeest van de swinging sixties levendig wordt opgeroepen. Joffe is evenwel niet blind voor de sociale ellende van weleer en kiest dan ook niet echt voor de meest toeristische plaatjes van de Britse badstad. Bovendien steekt Joffe een tandje bij in zijn overwegend donkere en drukkende sfeerschepping met een gezwollen score die spontaan Bernard Herrmanns muziek voor Vertigo oproept.
Hoewel de sfeer van zuivere doem en gotiek naadloos bij Greenes roman aansluit, is deze nieuwe versie lang niet zo pakkend als die van Boulting uit 1947. Zo overtuigt Sam Riley dan wel als de sociopathische gangster Pinkie, van de piepjonge Richard Attenborough ging indertijd veel meer dreiging uit. Bovendien transformeerde Boulting het open einde tot een happy end, zij het een met een behoorlijk bittere nasmaak. Vreemd genoeg kopieert Joffe Boultings finale haast letterlijk, al blijft de vraag of hij er met zijn modernere interpretatie niet beter een andere wending aan gegeven had?
Piet Goethals
