‘Er is iets vreemds aan de hand met de docu over Roger, de meest bekende rusthuisbewoner’

Tine Hens
Tine Hens Journaliste voor Knack

Onze tv-recensente keek naar de Canvas-documentaire ‘Roger’ en blijft met veel vragen achter.

Er is iets vreemds aan de hand met Roger, de documentaire die regisseur Leentje Lybaert maakte over haar vader. In augustus 2020 schreef Roger een lezersbrief aan Knack waarin hij zijn onmacht formuleerde over de dwangbuis waarin het virus hem wrong. Terwijl de rest van de samenleving voorzichtig herademde en de cafés en restaurants open waren – waar is de tijd? -, gingen uit veiligheidsoverwegingen de deuren van de rust- en verzorgingstehuizen weer op slot.

Roger, die samen met zijn vrouw Vera een appartementje betrok in een rust- en verzorgingstehuis, voelde zich als een gevangene. Hij snakte naar vrijheid, verlangde ernaar zijn kinderen en kleinkinderen in de armen te sluiten. Wie deelde dat gemis niet? Mede daardoor ging zijn brief viraal. Roger werd uitgenodigd in De afspraak en De zevende dag en genoot tijdelijk de status van meest bekende rusthuisbewoner. Dat zagen we al en zien we nu opnieuw in de documentaire Roger. Want Roger heeft het geluk een dochter te hebben die regisseur is. Zij kreeg toestemming de voorbije maanden bij haar vader en moeder in het woonzorgcentrum te verblijven en hun leven te filmen. Of toch vooral het leven van haar vader.

Door te veel op Roger te concentreren, verliest de documentaire van zijn dochter de essentie uit het oog.

Dat is op zich al vreemd. Het is onduidelijk waarom de moeder, Vera, een weinig zichtbare bijrol krijgt toebedeeld. Ze sukkelt en hoort niet meer zo goed, maar als ze praat doet ze dat opvallend accuraat. In drie woorden vat ze samen wat het leven in tijden van corona voor haar betekent. Steeds minder, zo blijkt.

63 jaar waren ze ondertussen samen. Ze leerden elkaar kennen. Hoe? Geen idee. Roger heeft het er even over dat hij op ‘haar jaagde’, naar de versie van Vera wordt niet gevraagd. Ze kregen kinderen. Hoeveel? Geen idee. Er staat een foto op de kast en als je het beeld pauzeert, kan je alle kinderen en kleinkinderen tellen. Ze deden iets in het leven. Wat? Onduidelijk. We komen het niet te weten.

Maar dat is niet eens het vreemdste. Driekwart ver in de documentaire rolt Roger zijn mouw op voor zijn vaccinatie. Het is 14 januari 2021. Hij krijgt zijn prik. En nu Vera, dacht ik. Maar over Vera wordt niet gesproken. Vera verschijnt zelfs niet meer in beeld. Waar is Vera? Minuten later, in de werkelijkheid zijn we ondertussen meer dan een week verder, wordt duidelijk waar Vera is. Ze is er niet meer. Roger ontbijt nu met een foto van haar voor zich en vertelt dat hij hoopt snel weer bij haar te zijn. Ze stierf de dag voor Roger ingeënt werd. Ik spoelde terug. Maar nee, die dag wordt er met geen woord over Vera gerept.

Wat een bizarre opbouw. Door de hele tijd achter Roger aan te sloffen, heeft deze documentaire de meest weerbarstige invalshoek gemist. Die van een man die aan het bed zit van iedereen die overlijdt in het tehuis en die nu afscheid moet nemen van zijn vrouw. Begeleidde hij zijn vrouw tijdens dat sterven? Opnieuw: we weten het niet.

Rogers vrouw klampte zich tijdens de eerste dagen van de pandemie nog vast aan het leven – ‘Sterven! Nog lang niet’, lachte ze – maar besliste op kerstdag dat ze niet meer uit bed zou komen. ‘Wat voor zin heeft het?’ De moed om verder te leven sijpelde langzaam uit haar weg. Het is de onzichtbare nevenschade van deze pandemie. Ouderen die niet bezweken aan het virus, maar aan het gebrek aan menselijk contact. Door te veel op Roger te concentreren, verliest deze documentaire de essentie uit het oog. Alleen wie heel goed kijkt en een paar keer terugspoelt, vindt die kern terug. Maar dat kan niet de bedoeling zijn.

Roger

Zondag 11/4, 22.00, Canvas

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content