Buongiorno, notte: Terreur op mensenmaat

Marco Bellocchio spint een psychologische fantasie rond een van de meest geruchtmakende politieke ontvoeringen uit de turbulente jaren 70.

Buongiorno, notte (2003)

Film: **** ~ Extra’s: *

(ContactFilm/DeFilmfreak)

Eindelijk uit op dvd en voor de liefhebber van grote Italiaanse cinema zeker niet te missen: de film die Marco Bellocchio in 2003 maakte over de ontvoering, gijzeling en executie in 1978 van Aldo Moro, partijvoorzitter van de Democrazia Cristiana, door extremisten van de Rode Brigade.

Wie met het werk van Bellocchio (La Cina è vicina, Nel nome del padre, Vincere) vertrouwd is, verwacht geen conventionele politieke thriller waarin goed en kwaad lijnrecht tegenover elkaar staan. Zoals het oxymoron in de titel al weggeeft, is Buongiorno, notte een vat van tegenstrijdigheden: een film waarin Bellocchio aan het feitenrelaas een magisch realistische dimensie geeft, de terreuractie van de militante linkse verzetsgroepering de allure krijgt van een zwartgallig sprookje en de bekende gebeurtenissen gestaag door irrationele elementen overschaduwd worden.

De protagoniste is de enige vrouw in het gezelschap. Anders dan de drie mannelijke ontvoerders die voortdurend slogans scanderen over ‘de klassenstrijd als motor van de geschiedenis’, twijfelt Chiara (Maya Sansa) aan de noodzaak om Moro te liquideren. Precies omdat we alles door haar ogen zien, toont Bellocchio de ontvoering noch de moord. Nagenoeg de hele film zitten we opgesloten in de flat in een Romeinse buitenwijk waar Moro 55 dagen vastgehouden werd. Vanuit een hokje achter de boekenkast schreef het boegbeeld van de christendemocraten zijn smeekbrieven naar familie, partijgenoten en de paus, in de ijdele hoop een dialoog met de terroristen op gang te brengen. Af en toe volgen we Chiara ook overdag naar haar kantoor op het ministerie. Een collega die met de brigadisti sympathiseert, maar niet op de hoogte is van haar dubbelleven, schrijft er zelfs een scenario over de kidnapping – met als titel Buongiorno, notte – waarin ze een van de personages is.

Bellocchio construeert zijn film op drie niveaus, die in een bijzonder vloeiende en heldere montage naadloos in elkaar overlopen. Er is de reconstructie van de historische gebeurtenissen, waarvan we de noodlottige afloop al kennen. Parallel daarmee is er de versie zoals die door Chiara gedroomd wordt en waarin Moro hoe langer hoe meer in een goedaardige vaderfiguur verandert. Intrigerend detail: Bellocchio droeg de film op aan zijn vroeg gestorven vader.

Ten slotte geeft Bellocchio via journaalbeelden op tv en het inlassen van archiefopnames van de Sovjetrevolutie en bijbehorende propaganda een wrange en ironische commentaar op het fanatieke idealisme van de terroristen. Dankzij die journaalbeelden sijpelt ook de buitenwereld door in het claustrofobische drama, waarin Bellocchio’s meesterlijk gecontroleerde mise-en-scène hoge toppen scheert. In een bijzonder elegante beeldvoering speelt de cineast op geraffineerde wijze met licht, duisternis en kleur en voert hij een schimmige ceremonie op van kijken, begluren, spioneren en manipuleren.

Patrick Duynslaegher

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content