Circus Ronaldo viert 40 jaar authentiek circus

Door in te spelen op het diepste buikgevoel wil Circus Ronaldo de universele gevoelens van de mensen aanspreken.

Niet alleen Knack viert zijn 40-jarige bestaan. Ook voor Circus Ronaldo is 2011 een reden om te feesten. Na 40 jaar kiest de groep nog steeds voor het kleine en authentieke. Om dat te vieren organiseert het gezelschap in september een week helemaal in de bezieling van Ronaldo. “Want als je in dat diepste buikgevoel zit, dan kom je iets universeel tegen”, zegt Danny Ronaldo.

In de jaren ’30 was Ronaldo, dat toen vooral mantel- en degenstukken speelde met een beetje acrobatie, gestopt wegens de crisis. Door de Tweede Wereldoorlog werd al het materiaal vernield en verloren. Rond Pasen 1971 begon het zwervend gezelschap aan een nieuw hoofdstuk als een echt circus. Het was onder meer Danny Ronaldo die ervoor gezorgd heeft dat Circus Ronaldo richting circustheater ging.

Buikgevoel

Danny Ronaldo behoort tot de zesde generatie van zijn familie. “Ik kan mij niet voorstellen hoe mijn werk zou zijn als ik die voorouders niet had”, zegt hij. Volgens hem hebben die vorige generaties een verlangen gecreëerd waar hij verder kan op bouwen. Maar los van zijn familie gaat hij naar eigen zeggen voor de echtheid en de puurheid. Want mensen vergeten volgens hem soms de essentie van dingen: “Alles wordt technologisch, zelfs liefdesrelaties zijn niet meer weg te denken zonder sms. Daardoor vergeten we wat ons diepste buikgevoel is”.

Wanneer je volgens Ronaldo in het diepste buikgevoel zit, kom je iets tegen dat universeel is: “Dan zijn mensen ontroerd door dezelfde dingen en maakt het niet uit waar je leeft. Iedereen wordt verliefd en heeft dezelfde diepste gevoelens”. En dat is ook wat fotograaf Benny Degrove probeert vast te leggen.

Van zaken naar vrienden

De samenwerking tussen Ronaldo en Degrove begon als een commercieel doel. Benny had de opdracht om voor een bank een fotokalender te maken met enkele circuselementen. Wanneer de fotograaf kennis maakte met het circusgezelschap, kwam hij voor Ronaldo over als een amateur. Danny Ronaldo: “Toen hij voor het eerst opdook, had ik nooit gedacht dat hij zou blijven.” Maar dat duurde niet lang. Vanaf het moment dat Degrove zijn werk toonde aan de artiesten werd hij een deel van de groep.

Ook voor Benny Degrove primeert het menselijke: “Sinds 1996 heb ik mijn hart verloren bij Ronaldo. Niet de voorstellingen, maar wel de mensen zelf maken het zo aantrekkelijk”. Degrove houdt niet van dingen die de perfectie nastreven. Daarom zegt hij dat grote producties zoals Cirque du Soleil niet voor hem zijn weggelegd. “Ze zijn daarom niet slecht, maar ik wil als fotograaf het gevoel krijgen dat je bij mensen bent en niet in een grote fabriek werkt”, aldus Degrove. Bij Circus Ronaldo is dat volgens hem niet het geval, “omdat je voelt dat ze hebben geleefd”.

Geen oude prentkaart

Kan je authenticiteit vinden in grotere producties? Volgens Danny Ronaldo wel. Hij verlangt niet naar een grote machine-installatie, noch wil hij mensen verwarren met spectaculaire belichting. Nochtans kiest Circus Ronaldo bij ‘Circenses’, het nieuwste werk, voor een grotere bezetting. Toch heeft Danny Ronaldo geen schrik om het authentieke te verliezen: “De echtheid en de kleine elementen ontstaan vanzelf, wij zullen nooit een grote machine worden”.

De zevende generatie brengt volgens Danny Ronaldo frisse energie. “Door mijn twee zonen kan ik een authentieke voorstelling maken met een knipoog naar vandaag”, zegt hij. Wat hij vooral wil vermijden, is dat het publiek naar een oude prentkaart kijkt: “Een voorstelling mag nooit een geschiedenisboek zijn dat het publiek doorbladert.”

Niet alleen zijn zonen, maar ook David Van Keer, muzikant en componist van het gezelschap, zorgt voor een moderne twist. Daarom stelt Ronaldo dat ze bewust niet enkel kiezen voor traditionele circusmuziek. Ook zigeunertonen, klassieke of moderne invloeden komen aan bod.

De illusie voorbij

Het fotoboek van Benny Degrove ‘De illusie voorbij: Circus Ronaldo, spiegel van het leven’ gunt de lezer een blik achter de schermen van het gezelschap. Degrove blijft hen volgen, maar voorlopig zijn er nog geen nieuwe boeken gepland.

In september wordt er in Mechelen, waar veertig jaar geleden de eerste voorstelling van Ronaldo plaatsvond, een vierdaagse georganiseerd op de Grote Markt. In samenwerking met Cultuurcentrum Mechelen zal Circus Ronaldo een verjaardagseditie van ‘Circenses’ spelen en enkele korte fragmenten tonen uit hun oeuvre. Op die manier wil Danny Ronaldo nostalgie oproepen bij het publiek. “En circus is daar de perfecte vorm voor, omdat het een ritueel is”, aldus Ronaldo.

Karine Claassen