De internationaal geroemde Vlaamse operacomponist Nicholas Lens debuteert met een roman over het ultieme middeltje tegen de dood: verhalen vertellen.
In de slaapkamer van een kasteel in de Provence vraagt een stervende man een jonge vrouw om hem verhalen te vertellen die zowel verzonnen als waarachtig zijn. Dus vertelt ze over zichzelf, hoe ze in Istanboel verkracht werd, hoe ze bij de Papoea’s een ontgroeningsrite meemaakte en seks had met een lokale vrouw, en hoe ze Vietnam doorkruiste in een Citroën AC6 met chauffeur. Het zijn verhalen die bij elkaar worden gehouden door grappige, maar ook rake details over de hooghartigheid waarmee wij westerlingen de rest van de wereld nog steeds bejegenen.
Waarom schrijft een gevierd operacomponist opeens een roman?
Nicholas Lens: ‘Beide zijn vormen van vertellen, alleen hebben ze elk een andere dramaturgie. Ik schreef mijn eerste teksten als tiener, nadien volgden de libretti. Nieuw voor mij is wel de structuur van een roman, en de plaats waar hij ontstaan is, namelijk op een plek waar ik vanwege de stilte geen muziek kon schrijven. Als romanschrijver zit je meteen in het hoofd van de lezer, haast alsof je met hem praat, en kun je je niet verschuilen achter de interpretatie van uitvoerders of een regisseur. Misschien maakt dat je als artiest zelfs kwetsbaarder.’
‘Als romanschrijver kun je je niet verschuilen achter de interpretatie van uitvoerders of een regisseur.’
Een thema in het boek is het plezier van kunst te creëren, iets wat verdwijnt zodra de partituur of de tekst af is.
Lens: ‘Het creatieproces, het schrijven van een boek of partituur, is voor mij het machtigste wat bestaat. Je bent de enige die van het werk op de hoogte is, wat een heimelijk genot oplevert. Maar ik hou er ook van om iets helemaal af te werken, al is het alleen maar om nadien te kunnen beslissen of ik het weggooi of publiceer.’
Grijp je wel eens terug naar ouder werk om te ontdekken hoe je veranderd bent?
Lens: ‘Zelden. Begin oktober verschijnt een luxe-editie in dubbel vinyl van mijn debuut Flamma Flamma, dat dertig jaar geleden voor mijn internationale doorbraak zorgde. Cool, dacht ik, maar toch wou ik er eerst niet opnieuw naar luisteren. Tot ik inzag dat je als componist, en dat geldt net zo goed voor een schrijver, loyaal moet zijn aan de persoon die je ooit was en het talent en ervaring dat je toen had moet waarderen. Je moet ervan uitgaan dat je toen het beste van jezelf gaf. Gêne is dus niet op zijn plaats. Eerder het besef dat je diegene die je nu bent niet zou zijn zonder je durf en daadkracht van toen. Ook al zou je dingen nu helemaal anders doen.’
Het bed van lucht ****
Nicholas Lens, Borgerhoff & Lamberigts, 240 blz., € 22,99
