Tv-tips voor vanavond

Vanavond op de televisie: vijf films die door de Focus-redactie werden bekroond met drie of vier sterren.

Tennessee Williams en Gore Vidal schreven het scenario van dit koortsig vertolkte campdrama over een matrone (Katharine Hepburn) die het échte verhaal over de moord op haar homoseksuele zoon in de doofpot wil stoppen. Haar slachtoffers: neurochirurg Montgomery Clift en Elizabeth Taylor, als de enige getuige op wie men een lobotomie wil uitvoeren.

Zaterdag 20/2, 15.30 – één. Joseph L. Mankiewicz, USA 1959

Voor wie zelf een twintiger is, kan de zoektocht van twentysomething Frances Ha, het van optimisme blakende titelpersonage van deze lichtvoetige dramady, herkenbaar overkomen: Frances is op de dool en weet niet goed hoe ze haar leven moet aanpakken om haar droom, danseres worden, waar te maken.

Wanneer Frances op zoek moet naar een appartement omdat haar roommate verhuist, brengt haar zoektocht haar van Chinatown en Poughkeepsie in de Hudsonvallei via Sacramento en Parijs uiteindelijk in Washington Heights in Manhattan. Maar hoe vaak ze ook van adres verandert, de problemen blijven hetzelfde: de moeilijkheden om de rekeningen te betalen, de teleurstelling omdat zij en haar voormalige roommate alsmaar verder uit elkaar groeien, de frustraties omdat een dansgezelschap haar niet vast in dienst wil nemen én de amoureuze wanhoop: omdat Frances geen geluk heeft in de liefde, wordt ze als undateable beschouwd.

Geestige karakterstudie met een stralende Greta Gerwig, de muze van indiefilmer Noah Baumbach (The Squid and the Whale, 2005), in de hoofdrol. Ze schreef met hem ook het scenario van deze geestige karakterstudie, een soort Annie Hall (1977) van het digitale tijdperk.

Zaterdag 20/2, 22.35 – Canvas. Noah Baumbach, USA 2012

(L.J.)

Producent en hoofdrolspeler Brad Pitt negeerde de satirische ondertoon in de gelijknamige bestseller van horrorauteur Max Brooks (zoon van Mel).

Blijft over: een apocalyptische blockbuster die het living dead-genre wel degelijk een nieuwe impuls geeft met tegelijk spannende en verbluffende scènes.

‘This is how the world ends. Not with a bang. But with a whimper’, profeteerde T.S. Eliot ooit, al vindt Brad Pitt, ster en producent van World War Z, een pandemische zombieplaag kennelijk een evenwaardig alternatief. In deze mix van sciencefiction, horror en apocalyptisch popcornspektakel, naar de cultroman van Max Brooks (zoon van Mel), dreigt de wereld namelijk onder de voet te worden gelopen door zombies die alvast een stuk kwieker blijken dan de wandelende ondoden uit George A. Romero’s Dead-catalogus.

Al van in de prima opening is het bingo. Voormalig VN-agent Gerry Lane (Pitt) zit met zijn vrouw en twee dochtertjes vast in de file in hartje Philadelphia. Het dringt al snel tot hem door dat er zich groter onheil ontvouwt dan pakweg een file op de ring rond Antwerpen. Vooraleer Gerry ’toch wéér geen zombies’ kan roepen, moet hij zich een weg maaien door een hondsdol geworden massa om na wat stunt-, vlieg- en mepwerk door een VN-helikopter te worden opgepikt en afgezet op een schip waar de niet-geïnfecteerden samentroepen in afwachting van een serum.

Uiteraard wordt Lane – het is tenslotte Brad Pitt en de film is nog maar twintig minuten bezig – er tot horreur van zijn kroost door de VN opuit gestuurd om te midden van de chaos patient zero te zoeken. Dat leidt hem eerst naar Thailand, daarna naar Israël en uiteindelijk naar Wales, kwestie van het geheel een geopolitieke feel te geven, duidelijk te maken dat er nergens aan de zich razendsnel verspreidende plaag te ontsnappen valt en de dik 200 miljoen dollar te legitimeren die in World War Z werden gepompt.

Toegegeven, het emotionele achtergrondverhaal is behoorlijk cliché en Brooks’ bijtende sociaalpolitieke satire wordt opgedist in homeopathische variant. Bovendien betoont de door Pitt ingehuurde Marc Forster – hij van onder meer Finding Neverland (2004), The Kite Runner (2007) en Quantum of Solace (2008) – zich ook nu niet ’s werelds meest begeesterende actieregisseur. Maar de set pieces en speciale effecten zijn spectaculair, de digitaal gepimpte zombies happen dat het een lieve lust is en Forster geeft je nooit het gevoel de controle te verliezen over zijn kinetische doemfestijn in 3D. Ondertussen toont Pitt, die de jongste jaren vooral in arthousemodus zat, nog eens het soort leading man te zijn dat erin slaagt een zeker sérieux te verlenen aan megalomane blockbusterfun, waardoor World War Z nog het best te omschrijven valt als Contagion meets 28 Days Later en gelukkig maar een klein beetje Armageddon.

Dat deze epische rampenfilm op voorhand op een epische ramp leek uit te draaien en er een volledig nieuwe slotact moest worden gedraaid, omdat de eerste niet aan de eisen van de studiobobo’s voldeed, is er nauwelijks aan te zien. Eindigde de oorspronkelijke versie naar verluidt op een veel cynischer en gewelddadiger climax, waarin Pitt in Rusland een leger vervoegt om de zombies in Spartaanse stijl te lijf te gaan, dan toont de ontknoping in de finale versie dat je met klinisch kille ziekenhuisgangen, enkele goed getimede huiveruithalen en een dreigende soundtrack (van Marco Beltrami) minstens evenveel suspense kunt creëren.

So this is how the world ends. Not with a bang. But with millions of raging zombies. And Brad Pitt as (extra)ordinary hero. (DM)

Zaterdag 20/2, 20.25 – VTM. Marc Forster, USA-Malta 2013

Deze begeesterende mind fuck annex labyrintische sf-actiepuzzel laat je niet meteen los. De opzet is dan ook intrigerend: DiCaprio speelt een extractor of psychische superspion die het onderbewustzijn van mensen binnendringt om hun geheimen te stelen. Freud meets M.C. Escher.

Af en toe kunnen u en ik aanschouwen hoe een kunstenaar zichzelf én het medium dat hij hanteert overstijgt en met iets hoogst bijzonder op de proppen komt. Zo’n belevenis biedt Christopher Nolan met dit letterlijke en figuurlijke droomproject. Dankzij het megasucces van The Dark Knight kreeg de Brits-Amerikaanse filmmaker de studiobonzen van Warner Bros. zover om het gigantische budget – zo’n 200 miljoen dollar! – van deze op het eerste gezicht van de pot gerukte productie op te hoesten en zagen sterren als Leonardo DiCaprio, Marion Cotillard en Ellen Page geen graten in het feit dat niemand het volledige scenario mocht lezen.

Dat Nolan jarenlang schaafde aan het verhaal van een stel dieven die de dromen van hun slachtoffers binnendringen om kostbare informatie te stelen, heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. Wat makkelijk had kunnen resulteren in een zelfgenoegzame masturbatiesessie, is tegelijkertijd ’s mans persoonlijkste, uitdagendste en meeslependste film geworden. Anders: de kille puzzelaar achter Memento en The Prestige en de geslepen vakman van de recentste Batman-films hebben de gulden middenweg gevonden.

Ook Nolans ‘partners in crime’ weten hun grenzen te verleggen. DiCaprio is als getormenteerde bendeleider – nog – overtuigender dan in zijn samenwerkingen met Martin Scorsese. Vaste cameraman Wally Pfister schiet voor het eerst écht sfeervolle beelden. Componist Hans Zimmer breekt met zijn steeds ergerlijkere bandwerkmentaliteit en levert een van de meest overdonderende scores in tijden af. En de speciale effectenploegen – zowel de digitale als de analoge – toveren het ene verbluffende schouwspel na het andere op het witte doek.

Enige hindernis is de gigantische hoeveelheid hooi die Nolan op zijn vork genomen heeft. De vernuftige mix van klassieke en minder klassieke filmtechnieken, de aan de James Bond-films herinnerende actiesequenties, het labyrint van metaniveau’s en intertekstuele verwijzingen en de entertainende ‘heist movie’-structuur: zowel intellectueel, cinefiel als popcornliefhebber zal ongetwijfeld zijn gading vinden. Dat elkeen elementen zal ontwaren die hem minder bevallen, is echter even vanzelfsprekend.

Nolan mag de lat dan wel onmogelijk hoog hebben gelegd, één ding staat buiten kijf: Inception is het ultieme bewijs dat goede cinema gelijkstaat met dromen met je ogen open. (ST)

Zaterdag 20/2, 20.35 – VIER. Christopher Nolan, USA-GB 2010

De Dardennebroers kunnen zelfs iets bijzonders maken van een verhaal over een rusteloze, in een kindertehuis geplaatste 12-jarige jongen en zijn gestolen fiets. Deze prachtige morele fabel wordt verteld met de kracht van een meeslepende thriller. Met Cécile De France als kapster én goede fee die zich over de koppige gamin ontfermt.

Meer van hetzelfde, maar dan helemaal anders. Het is een credo dat Luc en Jean-Pierre Dardenne ondertussen al enkele jaren aanhouden, wat in hun geval trouwens alleen maar positief kan zijn.

Wie La promesse, Rosetta, Le fils of L’enfant heeft gezien, zal in Le gamin au vélo alvast flink wat raakvlakken ontdekken. Zo speelt ook hun achtste langspeler zich af in en rond de cités van Seraing en wordt hij met verbazend veel naturel gedragen door een amateuracteur: in casu de twaalfjarige Thomas Doret. Bovendien wordt alle narratieve ballast opnieuw overboord gekieperd, zodat je ondanks de sociaal-realistische context veeleer de indruk krijgt naar een sprookje te kijken, inclusief bos, goede fee en zelfs een roodkapje.

Waarover het gaat, vraagt u? Over de elfjarige Cyril (Doret), een energieke knul die door zijn pa (Renier) in een kindertehuis werd gedropt zonder een adres of telefoonnummer na te laten. Toch lijkt Cyril niet van plan zich zomaar bij de situatie neer te leggen. Wanneer hij toevallig Samantha (De France) aanklampt, een coiffeuse uit de buurt, lijkt hij eindelijk de troostende schouder gevonden te hebben waarnaar hij zo driftig snakt.

Toegegeven. An sich klinkt de synopsis minstens zo heftig als die van Rosetta of Le fils, maar zoals gezegd gooien de Dardennes het deze keer over een andere boeg. Zo hijgt hun handbewogen camera niet langer in de nek van de personages, met een minder benepen sfeer tot gevolg. Aangezien het de eerste film is die ze tijdens de zomer draaiden, is de toon ook een stuk luchtiger, met zowaar blauwe hemels en groene stadsparken. Bovendien voegen ze er met Cécile de France zelfs een discreet vleugje wulpse glamour aan toe, zodat Le gamin iets krijgt van een zuiders staaltje neorealisme met een Waalse Anna Magnani.

Dat dit hun meest toegankelijke film is – inclusief het nogal geforceerde happy end – is dus het minste wat je kunt zeggen. Gelukkig is dat bij de Dardennes nog geen synoniem voor sentimenteel of simplistisch. Onder de kwieke verpakking, met Cyril die als een razende door de film fietst, schuilt ook nu weer een weldoordachte parabel over topossen als schuld, boete en vergeving. De hamvraag klinkt bekend: ‘Vader, waarom hebt gij mij verlaten?’

Eindbilan: Meeslepend, aandoenlijk en complex in zijn eenvoud, oftewel alles wat je van het kwaliteitslabel ‘Luc & Jean-Pierre Dardenne’ verwacht. (DM)

Zaterdag 20/2, 23.30 – Jean-Pierre en Luc Dardenne, B-F 2011