Pastiches zijn er tegenwoordig in overvloed, maar geen film wist de stille film met zoveel succes én schwung te vatten als het met 5 Oscars bekroonde The Artist.
Pastiches zijn er tegenwoordig in overvloed, maar geen film wist de stille film met zoveel succes én schwung te vatten als het met vijf Oscars bekroonde The Artist , een aandoenlijke tragikomedie over een steracteur die door de revolutie van de geluidsfilm zijn status verliest.
En een revolutie was dat wel degelijk. Geen kunstvorm kende zo een steile opgang als de stille film – de Hollywoodstudio’s brachten er 10.919 uit, waarvan overigens maar 14 procent bewaard is gebleven – en geen kunstvorm kwam zo plots aan zijn einde.
Deze zo goed als dialoogloze zwart-withommage aan de vroege showbizz begeestert niet alleen door de magistrale reproductie van de stijlkenmerken van die periode – van titelkaarten tot visuele gags – maar daarbinnen doet de Franse regisseur Hazanavicius wat hij wil.
Dit romantische melodrama, met een door het Brussels Philharmonic uitgevoerde soundtrack, is ook een ode aan de acteerstijl van destijds, aan dat gala van verheven gestiek, precieze gebaren en nadrukkelijke gezichtsmimiek. Vooral Jean Dujardin maakt een onvergetelijke indruk als de charismatische filmster George Valentin. Bij zijn eerste geluidsfilm krijgt Valentin nog de slappe lach, maar spoedig dringt het tot hem door dat zijn glorieperiode voorbij is en dat hij het publiek niet meer kan laten lachen of wenen. Parallel met zijn ondergang rijst de ster van Peppy Miller (Bérénice Bejo), een flapper die haar doorbraak aan de komst van de geluidsfilm te danken heeft en die George een rol als danser aanbiedt.
Je kunt The Artist verwijten dat de film op geen enkel moment met kleuren speelt. Een van de grote mythes over stille films is dat ze zwart-wit waren – kleuring was net een essentiële factor. Maar dat is vitten. Dit is een slimme en razend onderhoudende film tegen het vergeten. (L.J.)
