Recensie: Rekening in het Rood – Armoede in Vlaanderen

Rekening in het Rood liet zien dat er zich achter de gevels van eenvoudige huizen, lege kazernes en oorlogsbunkers diepmenselijke tragedies af kunnen spelen.

Hoe eenvoudiger, hoe liever, dat lijkt wel de stelregel bij VT4 dit voorjaar. In navolging van het succes van Komen Eten brengt de zender namelijk nog meer programma’s die je in één zin uit kunt leggen. Binnen & Winnen bijvoorbeeld, waarin Steph Goossens bij een willekeurig huis in Vlaanderen aanbelt en de bewoners geld kunnen verdienen door enkele vragen te beantwoorden. Of Zie Je Wel, een soort Fear Factor in het pikkedonker, met deelnemers die in een volledig verduisterde kamer proeven moeten afleggen en daarbij beesten tegenkomen die in dit soort programma’s zo vaak opduiken dat ze ondertussen een eigen vakbond verdienen.

Ook Rekening in het Rood is voor het tweede seizoen ontdaan van alle ballast, maar in dit geval is de ‘downgrade’ veeleer een zegen dan een vloek. Vorig jaar was die reeks onversneden interventie-tv, met twee zelfverklaarde experts die het leven van mensen met financiële problemen binnenstormden en deden alsof enkele simpele tips over geld uitgeven en sparen de hemel weer zou doen opklaren. In het tweede seizoen zijn de mental coach en de advocaat verdwenen en wil het programma meer human interest brengen over, zoals de nieuwe ondertitel aangeeft, armoede in Vlaanderen.

Rekening in het Rood 2.0 volgt het wel en wee – met logischerwijze een duidelijk overwicht voor dat tweede – van enkele arme mensen die proberen de touwtjes aan elkaar te knopen met een paar honderd euro per maand. De verhalen uit de eerste aflevering waren op zijn zachtst gezegd schrijnend. Een familie die in Zuid-Afrika een goed draaiende cocktailbar had opengehouden, maar gevlucht was voor het geweld daar, moest nu noodgedwongen kamperen in een oude Rijkswachtkazerne. Een 33-jarige man die overdag bedelde in de Leuvense straten, trok zich ’s nachts terug in een oude bunker in Heverlee, waar de ratten scharrelden tussen het afval dat hij noodgedwongen – wegens te weinig geld om de goede zakken te kopen – al vier jaar opspaarde. En twee bejaarde broers die tot voor een paar jaar redelijk zorgeloos rondkwamen, waren hun spaarcenten kwijtgeraakt aan een stelletje oplichters, zodat de oudste van de twee nu zelfs geen geld meer had om voldoende incontinentieluiers te kopen.

Het meest tragische verhaal ging paradoxaal genoeg over twee mensen die het redelijk goed hadden, in vergelijking met de rest toch: Veerle en Joeri hebben in hun huisje in Nieuwkerke namelijk wel nog elektriciteit en stromend water. Maar de twee (én hun zeven maanden oude baby) moeten het rooien met 400 euro per maand en leven voortdurend in angst dat een deurwaarder hun huis leeg zal halen. Hoewel, vooral Veerle leek onder de situatie te lijden. Joeri blijft meestal tot ’s middags in zijn bed liggen, en daarna bekijkt hij in plaats van werk te zoeken liever een dvd’tje. Schrijnend genoeg gaat het koppel gebukt onder de schulden die Joeri heeft opgebouwd tijdens zijn vorige relatie, en moet Veerle nu vrede nemen met een simpele tweezit om de mooie salon van toen af te betalen. ‘Sorry dat ik het zeg’, zo vertelde ze, ‘maar het is een gigantische dommekloot.’

Op zich was de eerste aflevering van Rekening in het Rood weinig meer dan één lange Jambersachtige reportage, en we vrezen dat veel kijkers na afloop gedacht zullen hebben dat mensen hun ellende in de eerste plaats aan zichzelf te danken hebben. Het programma had echter wel de verdienste te tonen dat er zich achter de gevels van eenvoudige huizen, leegstaande kazernes en zelfs oorlogsbunkers weleens diepmenselijke tragedies durven af te spelen.

Stefaan Werbrouck

Wat vond u van Rekening in het Rood – Armoede in Vlaanderen? Laat het weten!