Recensie: In Vlaamse Velden

De eerste aflevering van In Vlaamse Velden, de nieuwe VRT-reeks over Wereldoorlog I, was een beetje te veel schooltelevisie en te weinig drama.

Een paar jaar geleden, toen de herdenking van de 100e verjaardag van Wereldoorlog I nog goed en wel moest beginnen, kwam Canvas met Niets is Zwart Wit, een documentairereeks over De Groote Oorlog. Daarin werd in elke aflevering aan de hand van één fictief iemand – een soldaat, een verpleegster… – getoond hoe het leven honderd jaar geleden was, in en naast de loopgraven. Een fictionalisering van de werkelijkheid dus, waarbij de personages vooral moesten dienen als kapstok om de geschiedenisles aan op te hangen.

Vreemd genoeg zou je dezelfde omschrijving kunnen gebruiken na de eerste aflevering van In Vlaamse Velden, de nieuwe dramaserie over WO1. De – zucht – prestigieuze tiendelige reeks, de duurste ooit gemaakt in Vlaanderen, moet de kroon worden op het herdenkingswerk van de VRT, een serie die het groote publiek terug moet voeren naar het begin van de 20e eeuw en de wereld van toen opnieuw tot leven moet wekken. Kosten noch moeite werden dus gespaard om het verhaal te vertellen van de Boesmans, een familie uit Gent waarvan de leden elk op hun manier betrokken raken bij de oorlog.

Het idee om aan de hand van één gezin de verschillende facetten van de oorlog en de weerslag ervan op het dagelijkse bestaan te tonen is goed. Alleen is het net dan noodzakelijk om de personages eerst tot leven te laten komen, zodat hun lotgevallen de kijker kunnen raken. Dat ontbrak een beetje in de eerste aflevering, waar te vaak het didactische geschiedenislesje voorrang kreeg op goed tv-drama. Je zag dat de makers vooral bepaalde gebeurtenissen wilden laten zien en thema’s wilden aankaarten – de eerste schermutselingen aan het front, de start van solidariteitsacties … – en dat de personages het middel daartoe waren, de anonieme soldaten die door de generaals achter de schermen naar voren worden gestuurd. Dat kwam de geloofwaardigheid niet altijd ten goede: dat pater familias Philippe Boesmans, een gynaecoloog, per se een plaatsje wou bemachtigen binnen de Gentse universiteit leek bijvoorbeeld vooral ingegeven door de drang van de scenaristen om de strijd om de vernederlandsing van die instelling ook nog ergens binnen te wurmen. En toen er op het einde van de eerste aflevering een eerste dode viel in Sint-Amandsberg was dat iemand die daarvoor nauwelijks aan bod was gekomen – waardoor dat een nogal goedkope manier werd om het aantal emo-momenten op te krikken.

Goed, dit was natuurlijk de openingsaflevering, en een reeks als dit moet tijd en ruimte krijgen om alles op zijn plaats te laten vallen. Met enig voorbehoud, want als ik de afgelopen jaren iets geleerd heb dan wel dat de eerste aflevering heel vaak emblematisch is voor wat erna komt, maar In Vlaamse Velden verdient voorlopig nog het voordeel van de twijfel.

Stefaan Werbrouck