Vlaanderen werkt aan regels voor zelfdoding in fictie

© Netflix/Screenshot

Binnenkort komt er ook voor Vlaamse televisiemakers en scenaristen een richtlijn over hoe ze in hun creatieve werk moeten omgaan met zelfdoding.

In de VS en ver daarbuiten is er de laatste dagen commotie over een scène uit Netflixreeks 13 Reasons Why, waarin de zelfdoding van het hoofdpersonage expliciet in beeld wordt gebracht. Het Vlaams Expertisecentrum Süicidepreventie (VLESP) opperde om op het einde van elke aflevering naar de zelfmoordlijn te verwijzen, maar Netflix België had hier geen oren naar.

Er komen wel richtlijnen voor Vlaamse fictie. Minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) spreekt van ‘hanteerbare richtlijnen die geen beknotting van de artistieke vrijheid inhouden, maar wel een uitdaging zijn om creatiever om te gaan met plotwendingen, alternatieve scenario’s, en cliffhangers.’

Het is de Werkgroep Verder, de organisatie voor hulp aan de nabestaanden van zelfdoding, die de richtlijnen zal uitwerken. In juni moeten ze klaar zijn. Volgens Lore Vonck, coördinator van de Werkgroep Verder, is er al onderzoek gedaan en is er bij verschillende betrokkenen, zoals scenaristen en de grote tv-zenders input gevraagd.

Eerder kwamen zulke regels er al voor de berichtgeving in de media en die is sinds 2004 verbeterd, aldus Vandeurzen. ‘De berichtgeving is minder sensationeel. Journalisten blijken steeds vaker de richtlijnen te kennen en te willen respecteren’, aldus de CD&V-minister woensdag tijdens een hoorzitting in het Vlaams Parlement.

Gatz: ‘Goed dat er kader komt’

Er komt donderdag ook een gesprek met minister van Media Sven Gatz (Open VLD). In een reactie aan Belga laat minister Gatz weten dat hij het alvast goed vindt ‘dat er een duidelijk kader komt voor scenaristen en televisiemakers waar ze op kunnen terugvallen wanneer ze dergelijke gevoelige thematiek willen brengen’. ‘Samen met minister Vandeurzen zullen we met de Werkgroep Verder bekijken hoe we een richtlijn rond fictie op poten kunnen zetten, samen met de mediasector’, aldus minister Gatz.

De Open VLD-minister wijst er wel op dat het gaat om een ‘delicate oefening’ omdat de redactionele vrijheid in de weegschaal ligt met het belang van suïcidepreventie. ‘Een lijn die vanzelfsprekend zeer moeilijk te trekken is. Er is op dit gebied zeker nog verbetering mogelijk’, aldus Gatz.

Volgens Lore Vonck van de Werkgroep Verder reageert niet iedereen in de mediasector enthousiast op de vraag om mee te werken aan een fictierichtlijn. Zo is het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) volgens haar niet ingegaan op de uitnodiging mee te werken aan de richtlijn.

Dat laatste kan volgens parlementsleden Piet De Bruyn (N-VA) en Freya Van den Bossche (SP.A) niet door de beugel. Van den Bossche: ‘Dat het VAF niet meewerkt aan zo’n richtlijn is onacceptabel. Dit is schuldig verzuim van een Vlaamse overheidsinstelling’. Van den Bossche en De Bruyn vragen minister Gatz om het VAF tot de orde te roepen.

Het VAF heeft intussen tekst en uitleg gegeven bij zijn houding. ‘Het VAF heeft inderdaad eind januari de vraag gekregen om aan een dergelijke richtlijn mee te werken’, klinkt het. Het VAF heeft toen doorverwezen naar de beroepsverenigingen die de makers en producenten van fictie vertegenwoordigen. ‘De redenering was dat we als fonds de nodige voorzichtigheid en terughoudendheid aan de dag moeten leggen om in te grijpen in de artistieke vrijheid bij het verbeelden van zelfdoding in fictie en het daarom beter vinden dat degenen die fictie maken hier zelf hun verantwoordelijkheid in opnemen’, luidt het. Het VAF sluit niet uit dat het alsnog zal meewerken aan de richtlijn ‘indien dit alsnog nodig zou blijken’. ‘Maar steeds met bovenstaande reserve over ingrepen in het artistieke/inhoudelijke creatieproces.’

Wie vragen heeft rond zelfdoding kan terecht op de zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op www.zelfmoord1813.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content