‘EEN VIRUS! EEN BETONNEN BACTERIE!’

STIJN MEURIS: 'Als je erop begint te letten, zijn die new jerseys, die betonblokken, echt overal.'

Twaalf weken lang krijgen telkens vier regisseurs carte blanche voor een documentaire, met slecht één beperking: het resultaat moet exact zeven minuten duren. In de eerste aflevering van 4×7 neemt onder meer Stijn Meuris de honneurs waar. En dat kwam goed uit, want er lag hem iets zwaar op de maag. ‘Noem het een kleine afwijking van mij.’

STIJN MEURIS: Mijn documentaire gaat over een object dat elke Belg kent, maar waar niemand aandacht aan schenkt: de new jersey. Ongeveer anderhalve ton puur beton, ooit bedacht als soort vangrail en tijdelijke verkeersgeleider bij wegenwerken. Maar dat is bij ons een beetje uit de hand gelopen. Het is een virus, een betonnen bacterie die ons land heeft overspoeld. Met als gevolg dat new jerseys niet alleen bij werkzaamheden te zien zijn, maar er daarna jarenlang blijven staan en bijna deel uitmaken van de Belgische architectuur. We kunnen er misschien het statuut van nationaal erfgoed voor aanvragen? (lacht)

Betonnen blokken: is dat iets wat je al lang bezighoudt?

MEURIS: Noem het een kleine afwijking van mij. Ik ben een ADHD’er, wat ik overigens niet als een handicap zie. Ik observeer veel en ben toevallig ook vaak onderweg, dus je kunt niet om die jerseys heen. Ergens in een schuifje in mijn hoofd zaten ze al langer, zodat ik er iets mee kon doen in een tekst, een column, of dus een documentaire.

We zijn een dag niets anders dan jerseys gaan filmen. Het werd onze vorm van Pokémon Go, de jacht op betonnen blokken. En zo moeilijk is dat niet. Soms vind je zelfs heuse Chinese muren van new jerseys. Als je erop begint te letten, hou je het niet voor mogelijk: die blokken zijn overal.

Ik ben bang dat ik er nu ook niet meer naast zal kunnen kijken.

MEURIS: Stiekem is dat ook de bedoeling. 4×7 is een fantastisch concept. Ik zou het fijn vinden dat die docu’s van zeven schamele minuten mensen iets kunnen doen ontdekken dat ze eigenlijk al heel lang kennen. En hopelijk beginnen de mensen ook na te denken: als er miljoenen van die blokken in België staan, wie betaalt dat dan? En wat kost dat?

Je docu is ook politiek geëngageerd?

MEURIS: Ja, maar met een knipoog en een ironische ondertoon. Het gaat meer over de bijna poëtische verwondering. En pas op: dat is niet de neiging om iets lelijks plots mooi en charmant te gaan vinden. Wij Belgen doen dat wel vaker en daar ben ik helemaal klaar mee. Dat zet een rem op de ontwikkeling van onze samenleving zodat ze niet mooier kan worden.

Ligt dat blok beton nu niet meer op je maag?

MEURIS: Gedeeltelijk wel, want ik heb er iets mee gedaan. Maar dat neemt niet weg dat ik die blokken nog steeds aan het tellen ben. Ik heb nu ongeveer 1500 foto’s van zulke dingen op mijn gsm staan. Hallucinant. Als we ze zouden beginnen weg te halen, hebben we werkzekerheid voor minstens tien jaar. (lacht)

Zoals bekend heb je voor de rest ook bepaald niet stilgezeten.

MEURIS: (knikt) We zitten in de laatste fase van de opnames van de nieuwe Meuris-plaat, Vigilant, en we beginnen bijna aan de mix. Ze komt uit in januari en de eerste single mag je in november verwachten. Verder heb ik iets helemaal nieuws in het vooruitzicht, een experiment waar ik enorm naar uitkijk. Ik ben bezig met een solovoorstelling: Tirade. Verwacht geen muziek, het wordt een soort – ik schroom om het zo te noemen, maar ik kan er niet omheen – eindejaarsconference.

Stijn Meuris wordt de nieuwe Geert Hoste of Michael Van Peel.

MEURIS: Dat zegt dus iedereen. Hoste is er na een kwarteeuw mee gestopt – geheel toevallig voor alle duidelijkheid, ik zit er voor niets tussen. (lacht) Tirade is iets waar ik al langer mee in mijn hoofd zat. Vanuit een journalistieke optiek heb ik het altijd een beetje vreemd gevonden dat er in Vlaanderen niemand bestaat die op een andere manier een jaaroverzicht doet. Het is te braaf. Ik doel op een voorstelling zoals dat in Nederland al lang traditie is. Theo Maassen vind ik absoluut de kampioen van het helder, hard, maar ook grappig vertellen over de Nederlandse samenleving. En ik heb het altijd een gemiste kans gevonden dat wij dat niet hebben.

Waarom nu?

MEURIS: Ik denk dat we nooit eerder een periode hebben meegemaakt zoals de afgelopen jaren waarin de gebeurtenissen elkaar zo snel opvolgen en zo brutaal zijn. De grandeur van bepaalde zaken, of het nu terrorisme, de politiek of de economie is: ik ben 51 en heb dat nooit meegemaakt. En toch doet niemand een soort parapluoverzicht van ‘what the fuck was dat allemaal?’ Je kunt het een soort state of the union noemen. De stand van het land, maar dan hard. Vandaar ook Tirade: het is heftig en het is stout.

Je bent niet goed gezind.

MEURIS: Dat moet ik nuanceren. Om de een of andere reden die ik zelf niet goed ken, hangt dat aura een beetje om mij. Ik ben een ongelooflijk positief ingestelde mens. Als ik dat niet was, zou ik al die dingen niet doen. Ik wil vooruit. En dan klinkt het: ‘Oei, hij is weer lastig.’ Ik ben zelden lastig, vraag maar aan mijn groepsleden. Er is wel iets aan de hand en daar kunnen we niet omheen. Ik ben ook geen kasseien gooiende guerrillastrijder, maar ik kom uit de punktraditie en die rebellie zie ik nu niet meer terug. Het verbaast me dat er nog niemand eerder is opgestaan.

Het cliché van de bange Vlaming?

MEURIS: Dat is inderdaad misschien iets typisch Vlaams of Belgisch. Wij zijn kampioenen in het schieten op de boodschapper. Als dat een olympische discipline was, hadden we nu zeven in plaats van zes medailles. Misschien is dat een van de redenen waarom wij zo braaf en conservatief zijn?

Muzikant, schrijver, regisseur, nu ook conferencier: zijn er nu nog kanten van Stijn Meuris die we niet kennen?

MEURIS: Ik ben een groot liefhebber en verzamelaar van vetplanten. Dus wie weet, ooit, het Grote vetplantenboek? (lacht)

4X7

Vanaf 7/9 elke woensdag om 21 uur op Canvas.

Door Jorik Leemans

‘Als schieten op de boodschapper een olympische discipline was, had België nu zeven medailles in plaats van zes.’ Stijn Meuris

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content