‘Insecure’-bedenkster Issa Rae is echt overal, zelfs op Google Assistant

De romantische actiekomedie The Lovebirds is geen hoogvlieger. De hoofdrolspeelster is dat wel. Een erg hoog vliegende zelfs. Tussen het derde en vierde seizoen van haar door Barack Obama en Beyoncé bejubelde HBO-hit Insecure vond Issa Rae zelfs nog de tijd om haar filmcarrière, een project of dertig en een missie of drie te lanceren.

Issa Rae (35) zal nog lang achtervolgd worden door de titel van haar eerste grote succes: de webserie The Mis-Adventures of Awkward Black Girl. Haar leven is namelijk compleet het tegenovergestelde daarvan: ze rijgt de successen aaneen en heeft meer projecten lopen dan je in één zin opgesomd krijgt. De journalisten van de befaamdste media staan in de rij voor een interview. Het vierde seizoen van haar bitterzoete, scherpzinnige HBO-hit Insecure verblijdt wereldwijd kijkers met de asynchrone werk-, levens- en liefdesperikelen van Issa (Rae zelf) en Molly (Yvonne Orji), twee Afro-Amerikaanse hartsvriendinnen uit het betoverend zonnige LA. Tegelijkertijd schakelt haar filmcarrière een versnelling of drie hoger. Na een bijrol in The Hate U Give (2018), over de impact van politiegeweld tegen Afro-Amerikanen, speelde ze eerder dit jaar de hoofdrol in het nogal ingewikkeld romantisch drama The Photograph.

Momenteel siert ze de affiche van The Lovebirds, een romantische actiekomedie die studio Paramount aan Netflix verpatste toen covid-19 de bioscooprelease torpedeerde. Met Kumail Nanjiani ( Silicon Valley, The Big Sick) speelt Rae daarin een koppel dat op elkaar is uitgekeken maar na een aanrijding betrokken raakt bij een knettergekke moordzaak en sektarische seksfeesten. Als dat je relatie al niet reanimeert, wat dan wel?

De zotte plot en de flauwe actiescènes verlammen The Lovebirds. De kans dat dat ook Issa Rae zal afremmen, is uiterst klein. Ten eerste roemen de meeste recensenten haar vertolking. Ten tweede is een carrière als leading lady in de filmwereld slechts een van haar vele opties. ‘Ik wil gewoon heel verschillende dingen uitproberen en almaar beter worden. Ik heb mezelf nooit als een actrice beschouwd,’ vertelde ze aan Teen Vogue, ‘maar altijd als een schrijver-producer. Voor het plezier ben ik ook actrice.’

Speelde ook mee: weinig Afro-Amerikaanse actrices krijgen een kans als romcom queen. (Nog uitzonderlijker is trouwens dat geen van beide leads in een romcom blank is, zoals in The Lovebirds). ‘Het is erg flatterend om de hoofdrol in een romantische film te krijgen. Ik besef dat niet veel mensen die eruitzien zoals ik zo’n kans krijgen. Op dit moment krijg ik héél veel kansen en het is aan mij om daar mijn voordeel mee te doen en de juiste beslissingen te nemen. Ik zoek uit wat ik nog allemaal kan doen’, zei ze op de website Refinery29. Die ongelofelijke luxepositie heeft ze maar aan één iemand te danken: zichzelf.

Millennial Queen

Issa Rae, dochter van een Senegalese dokter en een lerares uit Louisiana, moest als kind regelmatig van school veranderen. Na drie jaar Senegal had ze in een zeer blanke privéschool in Maryland veel bekijks. Toen het gezin naar LA terugkeerde (waar Rae geboren is), belandde ze op een multiculturele school waar haar pogingen om erboven uit te steken en de grappigste te zijn niet in goede aarde vielen. ‘Het gevoel ergens niet op mijn plaats te zijn, heb ik al veel mogen ervaren in mijn leven’, vertrouwde ze The Guardian toe. Op die school in LA veranderde de toen veertienjarige Issa van tactiek. Voortaan zou ze zich gedeisd houden en met goede resultaten een plek afdwingen op een goede universiteit. Het leidde haar naar Stanford, waar ze Dorm Diaries bedacht, een satirische webserie over het leven van de zwarte studenten. De rest is geschiedenis.

Rae ontdekte haar verteltalent en een unique selling proposition. Tussen 2011 en 2013 voerde ze zichzelf in een reeks korte filmpjes op als jonge nerdy vrouw die voortdurend in ongemakkelijke situaties belandt. The Mis-Adventures of Awkward Black Girl ging viraal op YouTube en werd genoemd in stukken over hoe webseries tv hadden ingehaald. Haar gelijknamige boek haalde de bestsellerlijsten. HBO zag een opportuniteit om voor het eerst een Afro-Amerikaanse vrouw een eigen reeks te laten uitwerken. Dat werd de empathische, verfrissende dramedy Insecure. (Voor wie die totaal niet kent: Girls meets Atlanta.) De serie kreeg niets dan applaus, onder meer van de Obama’s en Beyoncé. Applaus voor de zoetsappige, geestige portrettering van het dagelijkse middenklasseleven van twee jonge zwarte vrouwen met talent die soms onvermijdelijk te maken krijgen met alledaags racisme. Maar evengoed applaus voor het vatten van de onzekerheden en onwennigheid die millennials ervaren bij de uitbouw van hun leven. ‘Onhandigheid en zelfspot doen het goed bij het hedendaagse publiek omdat een groot deel van hen, vooral dan de millenniumgeneratie, zichzelf zo ziet. Ze associeren zich met imperfect zijn maar vinden dat oké want “zo ben ik, wat je ziet, is wat je krijgt, ik aanvaard wat ik heb en leef mijn best mogelijk leven”‘, aldus Rae.

Miss Missie

Twee jaar voor de eerste uitzendingen van Insecure richtte Rae al ColorCreative op, een organisatie die vrouwen en minderheden helpt hun scenario’s en ideeën binnen of buiten het studiosysteem te verkopen. Ze is van mening dat enkel zwarte mensen aan zwarte mensen denken. ‘Niemand anders heeft de volharding om ons in dienst te nemen of ervoor te zorgen dat we gezien en vertegenwoordigd worden.’ ‘I’m rooting for everybody black’, zei ze in 2017 op de rode loper van de Emmy’s. Het werd zowel een meme als een catchphrase voor solidariteit onder zwarte artiesten. Dit jaar had ze aan vier woorden, de juiste intonatie en de blik in haar ogen genoeg om de archaïsmen van de Academy Awards te hekelen. Ze was gevraagd om de genomineerden voor de Oscar voor beste regisseur bekend te maken en haar afgemeten ‘congratulations to those men’ liet duidelijk zien wat ze van de zoveelste nominatieronde zonder vrouwen vond. Ook dat zinnetje is sindsdien een eigen leven gaan leiden.

In de interviews die ze recent gaf naar aanleiding van het vierde seizoen van Insecure en de release van The Lovebirds ging ze dan weer op de rem staan als een journalist bleef doorbomen over vooroordelen en diversiteit in Hollywood. Ze vindt het vragen die je moet voorleggen aan de, meestal blanke, powers that be in de industrie. ‘Het is niet aan mij om die te beantwoorden. Ik doe het goed. Ik spreek me uit. Ik neem in dienst wie ik in dienst moet nemen. Ik vertel de verhalen die verteld moeten worden.’ De kop van het interview in Refinery29: ‘Hou op met Issa Rae te vragen om Hollywood te fixen – zij doet het al’.

De niet op haar mond gevallen fixer wil wellicht vermijden dat ze te vaak als spreekbuis wordt gebruikt. Dat is soms nu al een probleem. Toen Insecure in première ging, overwoog ze een disclaimer. ‘Yo, dit is een erg specifieke ervaring van een zwarte vrouw. We kunnen niet ieders ervaringen uitstallen. Dit is persoonlijk, voor mij en het gaat over mijn vrienden.’ Issa Rae wil en kan niet voor iedereen spreken. ‘Ik heb al horen zeggen dat ik content wil maken voor witte mensen. Elke suggestie dat ik blij zou zijn met een vorm van witte waardering – en dat je die nodig hebt om te slagen – irriteert me verschrikkelijk.’

The Saga Continues

Overdreven voorzichtig of niet, Rae gaat ervan uit dat haar houdbaarheidsdatum als schermgezicht beperkt is, dat een lange carrière zoals die van pakweg Denzel Washington de uitzondering is, dat het publiek wispelturig is en dat voorbije successen geen toekomstige garanderen. Het motiveert haar om er extra hard in te vliegen nu ze de wind in de zeilen heeft. Het eerste seizoen van Insecure kwam amper vier jaar geleden uit. Na het derde seizoen laste ze een kleine pauze om zich geen hamster in een rad te voelen en even te ontsnappen aan de hooggespannen verwachtingen. ‘Een groot deel van de show gaat over onze eigen ervaringen. We hebben bijgevolg ook wat tijd nodig om te leven’, liet ze optekenen. Stel u daar geen strandbar met cocktails of droomreizen bij voor. Rae vond namelijk wel tijd voor vier films, waaronder The Photograph en The Lovebirds, en gooide talloze nieuwe lijnen uit met een ondernemingszin die Oprah Winfrey doet kirren.

Rae is mede-eigenaar van een koffiebar in Inglewood, het stadje vlak naast de internationale luchthaven van Los Angeles waar ze opgroeide. Ze is executive producer van A Black Lady Sketch Show, een HBO-reeks die een tweede seizoen krijgt. Dat ze met Raedio ook haar eigen muzieklabel lanceerde, bedoeld om onafhankelijke artiesten een duw in de rug te geven, hoeft niet te verbazen. Haar personage in Insecure droomt van een muziekcarrière en waagt zich voor de spiegel al eens aan grappige rapoefeningen. Een bloedhete soundtrack is bovendien een van de pijlers van de serie. Niet alleen wordt daarbij gretig gebruik gemaakt van de muziek van Vince Staples, Tyler, the Creator, Kaytranada, The Internet, Solange of Frank Ocean, je hoort ook veel aanstormend hiphoptalent uit LA. Voor HBO Max mag ze met haar bedrijf Issa Rae Productions nu Rap Shit uitwerken, een humoristische, muzikale serie over de pogingen van een vrouwelijke rapgroep uit de rand van Miami om door te breken.

En sinds vorige herfst is het mogelijk om Google Assistant met haar stem te laten antwoorden op al uw vragen.

Issa Rae is nog lang niet uitgepraat.