‘Iets jarenlang opkroppen is typisch Vlaams’: zeven diehardfans over ‘Curb Your Enthusiasm’

© .

Pret-ty, pret-ty, pret-ty good: na zes jaar keert de sociaal incapabele Larry David terug in een nieuw seizoen van Curb Your Enthusiasm. Tot intense vreugde van enkele Vlaamse fans. ‘Hij is zo onsympathiek dat het gewoon fascinerend wordt.’

‘Deep inside you know you’re him’, zo luidt een oude tagline van Curb Your Enthusiasm. Die ‘him’ is Larry David, de kale New Yorkse komiek met Joodse roots die in een vorig leven met Jerry Seinfeld de legendarische sitcom Seinfeld schreef en vervolgens in Curb Your Enthusiasm zichzelf opvoerde. Min of meer toch: Larry David speelt de misantropische schlemiel Larry David die door het succes van Seinfeld nooit nog hoeft te werken. Se non è vero…

Het resultaat mocht er in elk geval zijn. Curb Your Enthusiasm is – zonder overdrijven – de grappigste Amerikaanse sitcom van dit millennium. De camera’s volgen in een goedkope véritéstijl Larry en zijn vrienden, onder wie zijn felgeplaagde vrouw Cheryl, zijn dikke manager en beste vriend Jeff en diens vrouw Susie, tijdens hun dagelijkse bezigheden in het artiestenmilieu van LA. Hoofdingrediënt: Larry David moments (een term die het al tot op urbandictionary.com heeft geschopt), de pijnlijke situaties waarin Larry zich telkens weer manoeuvreert door zijn wereldvreemdheid. Gekruid met: Joodse humor, zoals die keer toen hij Wagner floot en daarop aangesproken werd door een Joodse man: ‘Are you Jewish?’ Waarop hij antwoordt: ‘You want to check my penis?’

Larry David in CURB YOUR ENTHUSIASM: misantropische schlemiel.
Larry David in CURB YOUR ENTHUSIASM: misantropische schlemiel.

‘Ik ergerde mij er in het begin wel aan dat de acteurs soms spontaan beginnen te lachen’, zegt voltijds Idioot Pedro Elias, ‘maar ondertussen is het mijn lievelingsreeks. De dialogen zijn gewoon ongelooflijk.’

Ze zijn ook grotendeels geïmproviseerd, wat de gênante situaties waarin Larry verzeilt vaak net nog dat extra tikje gênanter maken. ‘Ik heb eens gelezen dat hij zijn acteurs meestal pas een dag op voorhand naar het script laat kijken’, weet Wat als?– acteur Bert Haelvoet, nog een diehardfan. ‘Anders zouden ze zich te goed kunnen voorbereiden.’

Voor grote verhalen en spectaculaire plotwendingen bent u bij Larry David aan het foute adres. Een aflevering is vaak samen te vatten als: Larry gaat naar de dokter, Larry gaat uiteten met beroemde vrienden of Larry woont een baseballwedstrijd bij. Maar het loopt dus altijd uit op een of meerdere Larry David moments.

Cartoonist en nieuwe Nero-tekenaar Kim Duchateau toog meteen naar de winkel telkens als een nieuw seizoen op dvd uitkwam. Hij geniet er vooral van hoe alledaagse voorvallen en irritaties buiten proportie worden opgeblazen. ‘Zoals die keer dat hij op straat een appel eet, de restanten in iemands vuilnisbak gooit en er zich een hele ruzie ontspint. “Mijn vuilnis hoort in mijn vuilnisbak, het jouwe hoort in jouw vuilnisbak, oké?” “Hij was nog niet eens vol, wat is het probleem?”

‘Of die aflevering waarin Jeff hem vertelt over hoe tijdens het masturberen plots Larry’s vrouw Cheryl in zijn fantasie opdook. “You can’t control who pops in”, verdedigt Jeff zijn fantasie tegenover een onthutste Larry. “She pops in, why don’t you pop her out”, fulmineert die. Dat zijn van die dingen waar niemand over durft te praten, hè.’

Benidorm Bastards-bedenker Tim Van Aelst – geen sitcomverslaafde – ziet gelijkenissen met John Cleese. ‘Dat opgefokte karakter, die drukdoenerij die Cleese ook ergens heeft. Much ado about nothing, weet je wel? En David slaat vaak de nagel op de kop: Curb Your Enthusiasm is heel scherpzinnig en geestig geschreven. Geweldig, al die onnozelheden.’

It’s funny because it’s true

Herkenbaarheid is een belangrijke factor in die comedy of embarrassment. Ook al gaat hij er meestal zwaar over, Larry David spreekt uit wat wij allemaal denken, waar we ons ook in het dagelijkse leven in opjagen maar toch over zwijgen. Larry niet, met alle gevolgen van dien. ‘Ik geloof heel erg in de verstoring van normaliteit’, legt schrijver Joost Vandecasteele uit. Seinfeld was destijds voor hem al een revelatie, Curb Your Enthusiasm is zijn Bijbel. ‘Die verstoring is voor mij de basis van goede comedy: “We doen het nu al zo veel jaren zo, maar waarom niet zo?” Dat idee. Elk detail van het menselijke bestaan misbruiken en de sociale codes in vraag stellen: Larry David is daar een crack in.’

Zeer herkenbaar: voorsteken. Van Aelst: ‘Een zalige aflevering vind ik Vow of Silence, waarin Larry in een rij staat aan te schuiven en een ‘chat and cut’ meent te spotten: doen alsof je iemand in de rij kent om een paar plaatsen te winnen. Ik kan mij ook opwinden in zulke onnozelheden.’

Dat opgefokte karakter, die drukdoenerij die John Cleese ook heeft. Much ado about nothing, weet je wel? Geweldig’

Tim Van Aelst

Haelvoet herinnert zich een scène waarin Larry het gehandicaptentoilet gebruikt omdat hij dringend moet. ‘En wanneer hij buiten komt, zit er iemand in een rolstoel te wachten en ontstaat er een hele discussie. Je herkent dat, hè. Omdat je soms denkt: ik wil óók wel eens voor.’

Tattoo Larry

Dwergen, gehandicapten, Joden, homo’s, dikke mensen, kleurlingen, grote vagina’s: niets of niemand wordt ontzien in Curb Your Enthusiasm. Het is niet ieders meug, maar omgekeerd bouw je er wel een cultstatus en een hondstrouwe fanbase mee op. De ene gaat daar al verder in dan de andere. Googelt u vooral eens op ‘Larry David’ en ’tattoo’. Of let bij het volgende concert van WWWater eens goed op de benen van Charlotte Adigéry. ‘Ja ik heb een tattoo van hem op mijn been,’ lacht de zangeres, ‘maar daar heb ik het liever niet te veel over. Niet dat ik me ervoor schaam, maar ik wil niet dat het een gimmick wordt. Dat is spontaan gekomen, zomaar, veel meer hoef je er niet achter te zoeken.’

Niet dat ze meteen voor de kalende komiek overstag is gegaan. ‘Wat voor een rare show is dit, dacht ik toen ik Curb Your Enthusiasm voor het eerst zag. Sindsdien heb ik elk seizoen twee keer bekeken. Ik voelde me meteen aangetrokken tot die ongemakkelijke Joods-Amerikaanse sfeer – van zijn sneakers tot zijn manier van wandelen – gemengd met een portie gemoedelijkheid, warmte, iets huiselijks.

Niet-getatoeëerde Curb-ganger Vandecasteele meet zijn eigen werk af aan dat van David: ‘Ik probeer elk scenario dat ik schrijf, elk boek af te toetsen aan zijn standaard: is het even goed als Curb? Het hoofdpersonage uit Generatie B bijvoorbeeld: nog meer op Larry David gebaseerd dan op mij.’

Hij ziet trouwens parallellen tussen Joodse en Vlaamse humor: ‘Ik denk dat die heel dicht bij elkaar liggen. De premisse is alvast dezelfde: een of andere schlemiel voelt zich onterecht behandeld. Iets opkroppen tot jaren van frustratie er plots uit gulpen: dat is ook een heel Vlaamse reflex.’

Vernieuwend

Toen David er in oktober 2000 aan begon, was er ook nog geen The Office, de comedyreeks van Ricky Gervais die zich kort daarna ook van een semidocumentaire stijl zou bedienen – en de lachband achterwege zou laten. Het geslacht De Pauw, waarin Bart De Pauw een gefingeerde versie van zichzelf opvoert, volgt pas vier jaar later. Om maar te zeggen: Curb Your Enthusiasm was níéuw.

Kim Duchateau is niet zo’n grote fan van Bart De Pauw, ‘maar wel van Het geslacht. Toen ik Curb Your Enthusiasm leerde kennen, dacht ik: nu weet ik waar hij de mosterd heeft gehaald. (wat overigens niet blijkt te kloppen, De Pauw had naar eigen zeggen nooit een aflevering gezien toen hij aan Het geslacht begon, nvdr.) Die formule – een realityachtige sfeer, plaatsvervangende schaamte – werkt nog altijd. Oké, je kunt er ook iets slechts uit puren. Kijk maar naar Auwch met Ben Segers. Namaak!’

'Iets jarenlang opkroppen is typisch Vlaams': zeven diehardfans over 'Curb Your Enthusiasm'
© .

Het professionele oog van tv-maker Tim Van Aelst geniet ook van de casting. ‘Die klopt als een bus. Vaak zijn dat mensen die Larry David kent en vraagt om mee te doen. Bart De Pauw heeft dat trouwens ook, dat talent om als schrijver te zeggen: die moet die rol spelen. Denk aan Tom Waes, die destijds op de redactie van Woestijnvis rondliep. Bart zei: “Ik heb een zot van een broer nodig in Het geslacht De Pauw. Dat is gewoon den Tom, hè.” (lacht) Typecasting heet dat.’ U mag in het nieuwe seizoen van Curb Your Enthusiasm trouwens onder meer Bryan Cranston (Walter White uit Breaking Bad) en Judge Judy verwachten.

‘Net zoals veel acteurs met Woody Allen willen werken, willen ze ook in Curb Your Enthusiasm meespelen’, vindt acteur Herwig Ilegems, buurman Herman in Van vlees en bloed. ‘Het is een speeltuin waarin ze zich belachelijk kunnen maken, wat veel vedetten eigenlijk graag doen. Er wordt zo vaak dodelijk serieus over hen gepraat dat ze dat even willen doorprikken. Heel wat acteurs die je normaal in bloedernstige films ziet, spelen gewoon graag eens een komische rol.’

Pret-ty, pret-ty, pret-ty good news

Na een hiaat van zes jaar keert Curb Your Enthusiasm nu terug voor een negende seizoen. Larry David kondigde het nieuws aan met de woorden van Julius Caesar, of toch ongeveer: ‘I left. I did nothing. I returned.’ ‘Ik mis niet snel dingen of mensen,’ legde Larry David uit aan Vulture, ‘maar ik begon de reeks te missen, dus ik dacht: yeah, what the hell! Ik was het ook beu dat mensen mij maar bleven vragen wanneer Curb zou terugkeren.’

‘Het nieuwe seizoen zal al het vreselijke dat in de wereld gebeurt doen vervagen’, daarvan is Joost Vandecasteele nu al overtuigd. ‘Ik verwacht niet dat hij de Nobelprijs voor series zal krijgen, maar ik denk wel dat ik opnieuw overweldigd zal worden, niet alleen door fantastische dialogen maar ook door zijn talent voor structuur en het opbouwen van plots. Jaloers makend goed!’

Ook Pedro Elias kijkt uit naar niets minder dan een nieuwe flirt met genialiteit. ‘Ik verwacht sowieso dat het nieuwe seizoen even goed wordt. Ik kan me niet voorstellen dat David inboet op kwaliteit, zeker niet na zo’n pauze. Ik vind een nieuw seizoen van Curb ook nodig. Ik neem aan dat mensen het ook erg vinden als je hun thuis of hun familie afpakt. Wel, zo pijnlijk vond ik het toen ik een aantal jaren geleden hoorde dat Larry David geen nieuwe afleveringen meer zou maken. En als ik me probeer voor te stellen wat er zou kunnen gebeuren in de nieuwe reeks: hij zou misschien kunnen terugkomen als transgender. Dat zou de zaken wel een nieuwe schwung geven. Curb Your Trannie. (lacht)

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Curb Your Enthusiasm – seizoen 9

Vanaf zondag 1/10 in Play More.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content