Westworld, Black Mirror, Mr. Robot: de tv-fictie is in 2016 het computertijdperk binnengetreden.
In de zesde aflevering van de HBO-serie Westworld wordt Thandie Newtons personage Maeve wakker op de tonen van Fake Plastic Trees. Ze staat op, wandelt naar het bordeel waar ze werkt, terwijl de pianola blijft spelen. Op de achtergrond zie je cowboys elkaar afknallen. Het lijkt een vreemde combinatie, Radiohead in een ouderwetse saloon, maar ergens houdt het steek. Een reeks over kunstmatig intelligente robots in een westernpretpark verdient eigenlijk maar één soundtrack: OK Computer van Radiohead. Dat hebben ook de makers van de anthologieserie Black Mirror begrepen: de aflevering van het derde seizoen waarin een jongen op het internet gechanteerd wordt door een onbekende, eindigde met Exit Music (for a Film).
Televisie lijkt in 2016 eindelijk het computertijdperk te zijn binnengetreden. Speelden grote reeksen als Game of Thrones en Mad Men zich verbazend vaak af op plekken waar geen gsm’s bestonden, dan richtten reeksen als Westworld, Black Mirror en Mr. Robot zich dit jaar nadrukkelijk op de hoogtechnologische samenleving.
Mr. Robot viel daarbij het meest op, een serie die toonde dat er spannende fictie te maken is met smartphones, laptops, Raspberry Pies en Amazon Echo’s. Maar Mr. Robot is niet alleen de eerste serie die toont hoe hacken écht werkt – met dank aan een legertje consultants – het is ook een van de weinige series die de paranoia van onze tijd vatten. Elliot Alderson, de hacker in Mr. Robot, gespeeld door Rami Malek, twijfelt of hij nog een vrije wil heeft en kampt met psychoses. Als hij in het tweede seizoen emotioneel crasht, wordt dat in beeld gebracht alsof hij een computer is die tiltslaat.
Er was een tijd dat The Jetsons, de animatiereeks van Hanna-Barbera uit de jaren 60, liet uitschijnen hoe fijn het is om in de ruimte te wonen. Dat futuristisch optimisme is anno 2016 wel verdwenen. De toekomstbeelden zijn grimmiger. We waren al bang van zombies. Nu worden we bang van robots. Van machines die we niet meer kunnen controleren. En van een samenleving die steeds afhankelijker is van beeldschermen en technologie.
