Hoe televisie de cinema straffer maakte (en omgekeerd)

© .
Geert Zagers
Geert Zagers Journalist bij Knack Focus

Dat er dit jaar indrukwekkende films gemaakt werden, heeft de cinema ook te danken aan tv. Tegelijk introduceerde seizoen zeven van Game of Thrones een nieuw soort televisie: blockbustertelevisie.

FILM MET MINDER VERHAAL

Het was een geweldig jaar voor wie graag omvergeblazen wordt door een film. Mogelijkheden waren er te over om in het donker van de bioscoop anderhalf tot twee uur lang volledig vergeten dat er een wereld bestaat waarin Trump president is, IS aanslagen opeist nog voor ze gepleegd zijn en Imagine Dragons succes heeft. De massaevacuatie van Britse soldaten in Dunkirk; het winterlicht en de artificieel intelligente hologrammen in Blade Runner 2049; de straatarme jongeren die extatisch dansen op Rihanna’s We Found Love in American Honey; de junglemystiek van The Lost City of Z; de broze verrijzenis van suïcidale huurmoordenaar Joaquin Phoenix in You Were Never Really Here: het waren stuk voor stuk intense belevenissen, zinnenprikkelende ervaringen, stevige spuiten cinematografisch genot.

Dunkirk
Dunkirk

Dat is natuurlijk altijd al de bedoeling van film geweest en de regisseurs in kwestie – Christopher Nolan, Denis Villeneuve, Andrea Arnold, James Gray en Lynne Ramsay – draaien ook al jaren mee. Maar in interviews verwezen ze opvallend vaak naar tv: waarom zou je een kinderoppas zoeken, naar de stad rijden, parking betalen en 10 euro per bioscoopticket neertellen als je thuis in de zetel een serie kunt bingewatchen waar je vrienden maar niet over uitgepraat raken? ‘Ik merk dat ik zelf niet meer zo gemakkelijk naar de bioscoop ga voor een klassieke film, zo eentje met een goed verhaal en degelijk acteurs’, bekende Ramsay. ‘Dat is niet langer genoeg. Televisie voorziet daar al ruimschoots in en misschien is dat een goeie zaak. Het is nu aan ons, filmregisseurs, om de grenzen te verleggen en films te maken die de bioscoop waard zijn en de toeschouwer een unieke beleving beloven.’ Varianten op die redenering hoorden we het hele jaar door.

You were never really here
You were never really here© .

Geen van bovenstaande regisseurs zette zwaar in op plot of karakterontwikkeling. Zonder uitzondering werkten ze met de grootste cameragenieën en componeerden ze voor het grootst mogelijke scherm en de best mogelijk geluidsomgeving, vastberaden om de toeschouwer onder te dompelen in de jungle, het strand van Duinkerke, een busje vol hitsige ongewassen tieners, een adembenemende dystopisch Los Angeles.

Cinema waar je Game of Thrones, The Handmaid’s Tale of The Deuce voor uitstelt? Uitdaging aanvaard. (Niels Ruëll)

TV MET MEER SPEKTAKEL

Neen, het zevende seizoen van Game of Thrones was niet het beste, maar het heeft de televisie wel een nieuw tijdperk binnengeloodst. U moet weten: het is nog niet zo lang geleden dat grote gevechtsscènes op tv vooral een grote teleurstelling waren. In 2005 nog bouwde HBO’s Rome een half seizoen op naar de finale strijd tussen Caesar en Pompeius, om dan het vechten zelf over te slaan en te knippen naar Pompeius die met een stok in het zand uitlegt hoe Caesar hem verslagen heeft. Inzake je financiële beperkingen camoufleren niet de meest elegante oplossing.

Rome.
Rome.© .

Het was tijdens dat recentste seizoen van Game of Thrones dat we aan Romemoesten terugdenken. Meer bepaald tijdens aflevering vier, waarin Jaime’s leger onderweg naar King’s Landing aangevallen wordt door zowel de Dothraki-horde als door Daenerys en haar draak. Op een bepaald moment was er een shot van Bronn die met een ballista een vuurspuwende draak uit de lucht probeert te schieten, terwijl rondom hem de volledige Dothraki-cavalerie een brandend Lannister-leger aan het afmaken is. (Tevens de scène die het wereldrecord ‘aantal stuntmannen dat tegelijk in brand staat’ op 73 bracht, maar dat terzijde.) Het was alsof de makers van Game of Thrones een middelvinger opstaken naar die van Rome. ‘Kijk wat wij kunnen! Een ballista! Zomaar!’

Het zevende seizoen van Game of Thrones bestond uit zeven afleveringen, drie minder dan gewoonlijk. Daar was een goede reden voor. Het budget van 100 miljoen dollar bleef namelijk hetzelfde, waardoor het gemiddelde budget per aflevering van 10 miljoen naar ruim 14 miljoen steeg. (Ter vergelijking: dat is een keer of negen het budget van Oscarwinnaar Moonlight.) En dat was te zien. Nooit heeft televisie er spectaculairder uitgezien. Het volledige seizoen leek een statement van wat er vandaag mogelijk is inzake blockbustertelevisie.

Game of Thrones.
Game of Thrones. © GF

En dat statement is niet alleen bij de makers van Rome aangekomen. Toen de Duffer Brothers, de makers van Stranger Things, in Variety uitlegden waarom hun tweede seizoen zoveel grootser was, bleek Game of Thrones de referentie. ‘Game of Thrones heeft een nieuwe revolutionaire standaard neergezet voor tv’, zo zei Matt Duffer. ‘De gevechtsscènes moeten qua spektakel niet onderdoen voor een film. Maar anders dan bij een blockbuster in de cinema, ben je op tv veel meer betrokken bij de personages die in het midden van die strijd staan. Je hebt veel meer uren in hen geïnvesteerd. Je hebt dus de mogelijkheden van een blockbuster, maar je kunt het inpassen in de personage-gedreven storytelling van televisie. Dat tilt alles naar een ander niveau.’ Niet toevallig steeg het budget van Stranger Things 2 naar 8 à 10 miljoen dollar per aflevering. Die honderd demogorgons komen niet voor niks opdagen.

In elk geval: de tijden dat hoofdpersonages een stok in het zand staken zijn voorbij.

Misschien is het tijd voor een nieuw seizoen van Rome. (Geert Zagers)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content