Els Van Steenberghe

Guy Cassiers en Ivo Van Hove zijn eredoctor

Els Van Steenberghe Els Van Steenberghe is theaterrecensent.

Op woensdag 2 april 2014 ontvingen Guy Cassiers en Ivo Van Hove elk een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen.

Op woensdag 2 april 2014 ontvingen Guy Cassiers en Ivo Van Hove elk een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen vanwege hun engagement en het “verruimen van theater en opera door muren te slopen tussen de verschillende disciplines”, aldus Antwerps rector Alain Verschoren in zijn lofrede. De plechtigheid vond plaats in de Aula Rector Dhanis waar beide topregisseurs een toespraak hielden.

Van Hove – die Toneelgroep Amsterdam leidt en momenteel repeteert aan de enscenering van zijn ‘lijfboek’ Fountainhead – benadrukte dat de plechtigheid een belangrijk moment is ‘niet alleen omdat deze huldiging blijk geeft van waardering voor onze artistieke verwezenlijkingen, maar vooral omdat hiermee het maatschappelijk belang van theater en bij uitbreiding de kunsten geëerd wordt.’

Vervolgens wees hij op de waarde van kunst die al eens over het hoofd gezien wordt in tijden van economische crisis. ‘Kunst houdt zich bezig met datgene wat niet te begrijpen is, het emotionele, het ondenkbare, het utopische, het irrationele, het duistere in ieder van ons. Kunst is per definitie subversief. We zullen altijd moeten blijven erkennen dat kunst die kant van onszelf belicht die we niet kunnen of willen begrijpen. En dat het levensnoodzakelijk is dat te doen. In een tijd waarin de snelheid en de permanente verandering de dienst uitmaakt, kan kunst ons stil doen staan bij datgene wat ons in de dagelijkse realiteit vaak als onbegrijpelijk voorkomt. Romeo en Julia, De Kersentuin, Antigone: het zijn telkens dezelfde verhalen die we op het toneel vertellen. Verhalen die handvatten bieden en ons beter doen begrijpen wie we zijn. Als het zo is dat de politiek door middel van overleg met, en tolerantie van andermans ideeën tot een duidelijk samenlevingsmodel komt waarachter een meerderheid zich kan scharen, dan biedt de kunst een blik op onze chaos, op wat we niet begrijpen. Zo brengt ze een gezond evenwicht in een samenleving en is ze even noodzakelijk als eten en drinken. De politiek moet zich bezighouden met de orde in de samenleving, de kunst met de chaos. Een samenleving heeft nood aan kunst omdat ze in heel specifieke behoeften voorziet, basisbehoeften. Kunst laat ons het leven beter begrijpen.’

Cassiers – die de artistiek leider is van het Toneelhuis en onlangs verblufte met Hamlet vs Hamlet ­ – benadrukte in zijn toespraak dat kunst deel uitmaakt van het stadsleven en bovenal mogelijk maakt wat onmogelijk lijkt. Hij definieerde het theater als een soort van microsamenleving ‘waarin uitersten elkaar ontmoeten en verschillende disciplines met elkaar in dialoog gaan. Een gezond artistiek egoïsme moet daarbij gepaard gaan met respect voor het andere en wil tot openheid. (…) Het Europese project verliest zich in economische competitie en vergeet zijn intellectuele, esthetische en sociale competenties te ontwikkelen. Europa kan veel leren van zijn kunstenaars op dat vlak. (…) Politiek wordt wel eens gedefinieerd als de kunst van het mogelijke. Maar er is iets problematisch aan de hand met dat ‘mogelijke’. Het wordt steeds meer ingeperkt tot zijn meest banale variant. Waar het ons aan ontbreekt is een visionair denken voorbij de grenzen van wat zich aandient als ‘de realiteit’. Kunst als een politiek van het onmogelijke. (…) Met iedere voorstelling probeer ik opnieuw als voor het eerst naar de wereld te kijken. En ik wil ook de toeschouwers op die manier laten kijken. Hoe onmogelijk dat ook is. Maar die onmogelijkheid is precies waar het om gaat in de kunsten.’

Ook sociaal wetenschapper Rebecca Blank die onderzoek verricht naar armoede (VS), Afrika-econoom Paul Collier (UK), kankeronderzoeker Haruo Sugiyama (Japan) en tolkpraktijkonderzoeker Sandra Hale (Australië) ontvingen de titel van eredoctor.

(E.V.S.)

www.toneelhuis.be en www.tga.nl

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content