Schauvliege breidt lijst immaterieel erfgoed uit

Zeven nieuwe dossiers krijgen een plaatsje op de Vlaamse inventaris voor immaterieel cultureel erfgoed.

Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) heeft zeven nieuwe dossiers op de Vlaamse inventaris voor immaterieel cultureel erfgoed gezet. Het gaat om de zevenjaarlijkse Kroningsfeesten van Tongeren, de Last Post-plechtigheid in Ieper, het hanenzetten in Vlaanderen, de Belgische biercultuur, de Vlaamse beiaardcultuur, kant maken in Vlaanderen en de 25-jaarlijkse ommegang van de Hegge. De erkenning brengt financieel niets op, maar zorgt wel voor het nodige prestige.
De Vlaamse gemeenschap riep in 2008 de inventaris voor immaterieel cultureel erfgoed in het leven. Dat gebeurde in het kader van de UNESCO-conventie uit 2003. Bedoeling is de kennis over tradities, gewoontes en gebruiken niet verloren te laten gaan en de zichtbaarheid ervan te vergroten.

Opname in de lijst betekent vaak de erkenning van een jarenlange inzet van vele vrijwilligers. De inventaris geeft niet alleen inzicht in de rijkdom aan immaterieel cultureel erfgoed in Vlaanderen. Ze is ook een springplank naar een mogelijke opname in de wereldvermaarde Unesco-lijst. Wie daarin wil worden opgenomen – via een voordracht van de Vlaamse regering – moet eerst op de Vlaamse lijst staan.

Op de lijst staan al 19 voorbeelden van immaterieel cultureel erfgoed, zoals de Heilige Bloedprocessie in Brugge, Aalst carnaval, het Krakelingenfeest in Geraardsbergen of de Ros Beiaardommegang van Dendermonde. De volledige lijst is terug te vinden op www.kunstenerfgoed.be.

Dit jaar werden 14 nieuwe aanvragen ingediend. Zeven dossiers kregen van een ad hoc commissie een positief antwoord en worden nu aan de inventaris toegevoegd. Een overzicht:

1. De zevenjaarlijkse Kroningsfeesten in Tongeren
Ze bestaan uit een processie en een historische stoet ter herinnering van de kroning van het Mariabeeld, toegestaan in 1889 door paus Leo XIII. Het Genadebeeld dateert van 1479 en wordt in de processie meegedragen. De laatste editie vond plaats in 2009.

2. De Last Post-plechtigheid in Ieper
Ze startte in 1927 toen de Menenpoort in Ieper officieel werd ingehuldigd. De Last Post is een muziekstuk voor bugels dat in het Britse leger werd geblazen om de dag af te sluiten. Op 1 juli 1928 startte de dagelijkse ceremonie in Ieper ter herinnering aan alle in WO I gesneuvelde soldaten van de Commonwealth.

3. De hanenzetting of hanenkraaiing

Deze volkssport wordt in Oost- en West-Vlaanderen beoefend. Op zondagvoormiddag komen de liefhebbers met hun hanenbak naar de zetting waar de haan gedurende één uur op een rustige plaats kan kraaien. Keurders doen de ronde om te zien of de hanen goed kraaien. Voor elke goede kraai wordt een streepje op een lat gezet. De haan met de meeste kraaien wint.

4. De bierbrouwcultuur
Van oudsher is België bekend voor zijn grote verscheidenheid en kwaliteit aan bieren. Die uitzonderlijke biercultuur is te danken aan voornamelijk klimatologische en geografische kenmerken. Oorspronkelijk brouwden de mensen thuis hun bier, in de middeleeuwen namen de gilden dat ambacht over. Naast de industriële brouwerijen duiken de laatste tijd steeds meer ambachtelijke brouwerijen op.

5. De beiaardcultuur
Ook de beiaardcultuur is als muzikale traditie diepgeworteld in Vlaanderen. Ze is 500 jaar geleden ontstaan toen men begon te musiceren op torenklokken door middel van stokkenklavieren. De oudste vermelding dateert van 1510. In de 17de eeuw was de beiaardcultuur op haar hoogtepunt in de Lage Landen. Vlaamse beiaardiers blijven befaamd tot ver over de grenzen.

6. Kant maken
Het vervaardigen van kantwerk heeft als kunstambacht in Vlaanderen een eeuwenlange evolutie doorgemaakt. Vanaf de 16de eeuw verspreidde de kantproductie en de kennis ervan zich vanuit Vlaanderen over Europa en de wereld.

7. Ommegang van de Hegge
De 25-jaarlijkse ommegang van de Hegge in Poederlee (Lille) tot slot gaat terug op een legende over de diefstal van een kelk en ciborie met gewijde hosties. Eerst bleken de hosties onvindbaar, tot ze plots na zeven dagen en zeven nachten voor een konijnenhol lagen. Het wonder was geboren. Sinds de 18de eeuw vonden speciale vieringen plaats. In 2012 is het de 600ste verjaardag van het Heggewonder. De jongste keer, in 1987, beeldden 936 deelnemers de historie van de Hegge uit voor bijna 20.000 toeschouwers. De Heggekapel en het verhaal van de Hegge inspireren nog altijd schilders en toneelauteurs. (Belga/EH)