Els Van Steenberghe

Theater: Het Theaterfestival – Unfold

Els Van Steenberghe Els Van Steenberghe is theaterrecensent.

Focus van de dag: de luchtbellen die de stortregen op het asfalt maakt. Ziehier: de kracht van ‘slow theatre’…

Weer prijs! Met Unfold ( * * * * ) van Kabinet K & KOPERGIETERY presenteert Het Theaterfestival opnieuw een pareltje. Eentje van de intiemere soort. Volgens de jury van Het Theaterfestival bespeelt Unfold ‘het medium theater op verfijnde en subtiele wijze.’ De creatie ‘laat kinderen op wonderlijke manier sterker zijn dan de aanwezige volwassenen die slechts zachte liedjes laten klinken. En er wordt vrijelijk onwezenlijk gedanst.’ Hebben wij daar nog wat aan toe te voegen? Jazeker!

Kabinet K?

Het oordeel van de geachte juryleden (dit zijn: theatermakers Bernard Van Eeghem en Manja Topper en theaterwetenschapper Karel Vanhaesebrouck) druipt van de verwondering voor de manier waarop de drie kinderen zich op de scène tegenover de twee volwassen gedragen. Terechte verwondering. Maar om die verwondering nu als dé reden voor de festivalnominatie te lanceren? Dat is misschien iets te weinig eer voor de volwassenen op de scène. Wiens zachte liedjes overigens scherpe kantjes vertonen. En het is ook wat weinig eer voor de choreografen Joke Laureyns en Kwint Manshoven. De dialoog tussen kinderen en volwassenen in Unfold is slechts het uitgangspunt van de creatie en van hun creëren.

Wat is dat, ‘hun creëren’? Als we een trendy woord op de danstaal van Kabinet K moeten kleven, dan opteren we voor de term ‘slow theatre‘. In navolging van slow food en slow fashion. De slow-varianten op theater, eten en mode laten zich kenmerken door ambachtelijkheid en rusticiteit. Langzaam genieten, dat is wat ze bij hun publiek (of klanten) teweeg willen brengen. Het choreografenduo bewandelt die weg al meer dan acht jaar. En altijd met kinderen in hun kielzog. Om verwondering te oogsten? Wellicht. Uit verwondering voor de virtuositeit en souplesse van onvolwassen lichamen? Heel zeker.

Wat de jury zo looft in haar oordeel, is het hoofdkenmerk van de choreografische woordenschat van Laureyns en Manshoven. Vanuit een meesterlijk observatievermogen en een liefde voor akoestische muziek tillen ze hun jonge dansers boven hun kunnen uit. Verwacht geen adembenemende pirouettes of virtuoze spreidstandjes. Verwacht vooral pure dansportretten van koestering, genegenheid, troost en verstilling. Het zijn portretten die aandoen als potloodschetsen. Zacht getekend, zonder een teveel aan kleur of vormelijke bravoure. Maar in die eenvoud van de bewegingslijnen wel dieprakend en glashelder.

Allemaal kameraden

De bewegingslijnen veranderden niet zo erg veel de afgelopen jaren. De scenografische én dramaturgische context evolueerde wel. De bewegingslijnen werden sterker ingekapseld in een doordacht geheel waardoor de voorstellingen van Kabinet K betekenisvoller, rijper werden. Na hun eersteling Tweezaam (2002) volgde het succesvolle Dromen hebben veters (2003, met fABULEUS) waarin op een kunstmatig voetbalveld gesjot en gerend werd om dromen te scoren. In het innemende Shelter (2005, met KOPERGIETERY) fungeerde sprokkelhout als decor, dansvloer én als actieve danspartner. Na het decor werd in Questo Ricordo (2006) ook de muziek een vaste (live) speelkameraad op de scène.

In Unfold brengen Laureyns en Manshoven (die mee danst) alle ‘speelkameraden’ (kinderen, volwassenen, decor en muzikanten) samen om zo intens mogelijk te ‘zijn’, te bestaan zonder meer. Het is ‘een voorstelling over kijken, verlangen, groeien, worden. Niet begrijpen en toch zo gelukkig zijn. Over langzaam leegstromen, zoals tijdens een lange wandeling. Tot er alleen maar een voet is die zich voor de andere voet plaatst.‘ Zo omschrijft Kabinet K deze Unfold. In tegenstelling tot veel promopraatjes, vertelt dit praatje exact de waarheid.

De pauzeknop

Zelfs tot verrast genoegen van de twee toeschouwers naast me, die zich bij het begin van de voorstelling bijna van hun stoel af draaiden. Uit pure verveling. Of uit pure schrik voor zoveel onthaasting en rust in een geut? Unfold ontwaakt zoals je op een lazy sunday ontwaakt. Met het zonlicht dat schemerig door de gordijnen piept. Een kinderstem zoomt in op de schoonheid van dagelijkse details. Een ander kinderlichaam bloeit open. Dan klinkt een eerste gitaar. Er ontspint zich een lyrische en bedrijvige droomwereld achter het gaasdoek dat na enige tijd opzijgeschoven wordt.

De voorstelling bloeit open als een dag maar evengoed als een leven waarin je geboren wordt uit je moeder, haar advies levenslang met je meedraagt en waarin je ooit zal moeten afscheid nemen van die moeder. Die heldere inhoudelijke focus wordt aangegeven door de even zachte als rijke songs van Niko Hafkenscheid. Hafkenscheid waagt zich tijdens de voorstelling zelfs aan een houterige danspas. Iets wat voor hilariteit zorgt. Maar zijn dansact onderstreept evengoed de ongedwongen sfeer van de creatie.

Unfold is een druk op de pauzeknop van de hectische samenleving. Al dansend, zingend en fiedelend bouwen de muzikant, de danser en de drie kinderen een voorstelling als een tentje. Waarin het goed en rustig toeven is, waar de wereld aan je voorbijtrekt terwijl je zelf – halfwakker en alf dromend – simpelweg van het gras, een mandarijntje of de luchtbellen van de regen op het asfalt geniet.

En die twee stoeldraaiers naast me? Die zetten halfweg de voorstelling hun verveling aan de kant. Ze gaven zich over aan het golvende ritme van de voorstelling en applaudisseerden op het einde met een onbeschaamde en oprechte, brede glimlach op de snoet. Nu u nog!

Els Van Steenberghe

Unfold, Kabinet K / KOPERGIETERY. Gezien op 29 augustus 2010. Meer info: www.kabinetk.be, www.kopergietery.be en www.theaterfestival.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content