De dames van Compagnie Barbarie dragen met RISK hun steentje bij aan de herdenking van de Eerste Wereldoorlog door die herdenkingen op een soms haast minachtende manier in vraag te stellen. Mét geniale Ruth Beeckmans als 135-jarige oud-strijder.
The Play = RISK
Gezelschap = Compagnie Barbarie
In een zin = Een even grappige als ongemakkelijke parodie zonder zingevend fundament.
Hoogtepunt = De scène waarin de oud-strijder helemaal ‘aangekleed’ wordt tot een oorlogsslachtoffer, inclusief darmen die uit zijn buik hangen en zijn gezicht dat tot een rauw varkenslapje is herschapen. Hoe potsierlijk het ook oogt, Ruth Beeckmans slaagt er vervolgens in om zo, als een wandelende slagerij, een bloedstollend mooie, scherpe speech af te steken over wat de gruwel met een mens doet. Respect!
Meer info: www.compagniebarbarie.be
De bliksemde blikken waarmee Sarah Vangeel als perfectionistische ceremoniemeester de 135-jarige oud-strijder (een gewéldige Ruth Beeckmans) in het gareel houdt, zijn om van te smullen. Dat zijn ook de afkeurende blikken van Amber Goethals als preutse bezoekster van een herdenking, de gekwelde blik van Liesje De Backer als moeder van een soldaat, de gegeneerde blik van Karolien De Bleser (ook bezoeker van een herdenking) of de compleet gebroken blik van Lotte Vaes (oorlogsslachtoffer).
De dames werpen die blikken rond in een kille, haast klinisch aandoende ruimte. Het decor lijkt op een kelder van een administratief gebouw waar de obligate oorlogsherdenkingen plaatsvinden. De titel van dit stuk verwijst naar het strategische gezelschapsspel Risk en dat is ook exaxt hoe de oorlogsherdenking hier opgevoerd wordt. Als een spelletje, een louterend ritueel waarin iedereen zijn plaats moet kennen en verlangt naar de koffiekoeken en het glaasje bubbels achteraf. Maar eerst het ritueeltje: allemaal netjes op de plaats staan, wachten tot de oud-strijder (bijna dood, bijna seniel) binnen is geschuifeld en dan starten. De plechtigheid begint met een oprechte toespraak van de oud-strijder die ‘slapstickbevend’ uitgesproken wordt,dan volgen een hilarisch vlaggenzwaaimoment, een ‘bidmoment’, een zangmoment (waar die vervelende oud-strijder als een beest wordt opgesloten zodat hij niet langer in de weg loopt) en tot slot het ultieme louteringsmoment vol ‘harmonie’. Compagnie Barbarie laat zich hierbij flankeren door een handjevol figuranten maar het zijn toch vooral de steelse blikken en schampere woorden van de Barbariedames die de je geregeld een lach ontlokken.
Tot je je afvraagt waarom en waarmee je verdomme aan het lachen bent. Met een oud-strijder die door de ouderdom een karikatuur van sterke mannelijkheid is geworden, met mensen die proberen om zulke herdenkingsmomenten in goede banen te leiden zonder daar cynisch over te doen. Compagnie Barbarie doet schamper over die herdenkingen, laat je lachen waarmee makkelijk te lachen valt maar zet daar nauwelijks iets tegenover.RISK is een parodie zonder fundament. De Barbariedames voeren slechts een herdenkingsritueel op dat als het toppunt van een cynische blik op de herdenkingen kan beschouwd worden.
Ja hoor, het is plezant om naar te kijken. En ongetwijfeld ook om te spelen. Maar je mag er niet te veel over nadenken. Want dan wend je de blik af van hun steelse blikken. Het zou zeer gemakkelijk zijn te beweren dat ook de dames er niet al te veel over nagedacht hebben. Het tegendeel is waar. Compagnie Barbarie dacht samen met Tom Dupont veel en lang na over dit netelige onderwerp. In al hun voorzichtigheid om niemand op het hart te trappen, lijken ze alle zingeving uit de creatie geschrapt te hebben. Wat rest is een groteske, soms heel onsmakelijke parodie die elke herdenking in het belachelijke lijkt te trekken. Zonder meer. Wat jammer dat ze met hun blikken niet verder keken dan de parodie. Of zag ik iets niet en begrijp ik het helemaal verkeerd?
Els Van Steenberghe
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier