Theater: ‘Cadavre Exquis’ in ontbinding

Het Nederlandse collectief Kassys kreeg het ‘lumineuze’ idee om een stuk ‘estafettegewijs’ tot stand te laten komen. Ai…

Hebt u altijd al willen weten waar die tonelisten hun decor(stukken) vinden? Dan zal het grappige, eerste deel van deze Cadavre Exquis ( * * ) alsnog voor een Aha-erlebnis zorgen. Starring: Liesbeth Gritter.

Gritter is de artistieke leider van het Nederlandse theatercollectief Kassys. Zij vatte het plan op om samen met Pavol Liska en Kelly Copper van het Amerikaanse Nature Theatre of Oklahoma, met de Britse theatermaker Tim Crouch en met de Duits/Nederlandse choreograaf Nicole Beutler een voorstelling te maken. Elke maker creëerde op twee weken tijd een performance van vijftien minuten die begon met het eindbeeld van de voorganger.

De alerte lezer vreest voor al te leeg en fragmentair toneel. Terecht. Kassys maakte de willekeur zelfs tot de rode lijn van de voorstelling. Elk gezelschap leverde een performer aan. Zowel de vier performers (Esther Snelder, Hannah Ringman, Jarid Rychtarik en Bas Van Rijnsoever) als de rekwisieten belanden ’toevallig’ samen op de scène. Elke maker balt zijn visie op de wereld en de kunsten in een vijftien minuten durende performance. Of probeert dat. Voor Kassys en Beutler is dat een deugd, voor Nature Theatre of Oklahoma en Crouch een vloek…

Kassys scoort door het begin en einde even absurd als grappig vorm te geven. Hun eerste kwartiertje vullen ze met een grappig filmpje over de (stroop)tocht van de vier performers naar de theaterzaal. Het vijfde (en laatste) kwartiertje levert een hilarisch tableau vivant op dat een replica lijkt van Théodore Géricaults Het vlot van de Medusa. Nature Theatre of Oklahoma (tweede kwartiertje) en Tim Crouch (derde kwartiertje) overtuigen niet. Zij brengen een voorspelbaar, flets opgebouwd doorslagje van hun (metatheatrale en relativerende) taal. Dat levert soms grappig, heel soms rakend maar vooral te vrijblijvend toneel op. ‘Verlaat gerust de zaal’, liet Crouch een van zijn spelers zeggen. Een van de toeschouwer stapte op en miste zo het pittigste kwartiertje van choreograaf Nicole Beutler. Op Gary Shepherds heftige elektronische muziek (geïnspireerd op de dubstep) dansten de vier performers de ziel uit hun lijf in een repetitieve, ironische choreografie.

En wat hebben we geleerd en/of beleefd? Weinig. Ook al waren drie van de vijf kwartiertjes best smakelijk. Dit project ontbeert de rust waarmee een reguliere voorstelling kan groeien en verdiepen. Daardoor mist deze creatie inhoud en een goed, coherent verhaal (of overkoepelende visie). Het etaleren van de werkwijze is echt onvoldoende om boeiend theater op te leveren. Al opent deze werkwijze perspectieven en is er mogelijk een kiem gelegd voor een echt duurzame samenwerking in de plaats van deze ‘speed date’.

Els Van Steenberghe

Meer info: www.kassys.nl