Shakespeare was eigenlijk een singer-songwriter

Dat bewijst theatermaker en muzikant Jorgen Cassier in het ingetogen ‘Shake-Speares Sonnets’ van Theater Zuidpool.

Wie had dat gedacht, dat de Engelse bard eigenlijk een singer-songwriter avant la lettre is. Het is Theater Zuidpool – tekstfreak bij uitstek onder de theatermakende zielen van deze wereld – dat pront met dit inzicht komt aandraven in Shake-Speares Sonnets. De voorstelling oogt dan ook als een concert van een singer-songwriter.

Jorgen Cassier – popster van dienst – neemt plaats op de kale scène, te midden zijn nestje instrumenten. Achter de frontaal opgestelde piano/synthesizer zit hij voortdurend oog in oog met het publiek. Rondom hem staan onder meer twee gitaren en een computer. Hij start met ‘Pity the world’, oftewel een variatie op sonnetten nummer één en twee uit de bundel met 154 sonnetten die in 1609 verscheen. Die bundel bulkte van de meesterlijk geschreven mijmeringen over de tekortkomingen van de mens (en de liefde). Universeel en tijdloos dus. Cassier nodigt je uit die tijdloze woorden een voor een te proeven dankzij zijn uitgepuurde zang én de fascinerende animaties op het scherm achter hem, vernuftig werk van Frederik Jassogne en Bart Moens. Zij voorzien elke song van een animatie met woorden, kleuren en grafische vormen, daarbij netjes balancerend tussen spielerei en illustratie. Het kijken naar die beelden tilt het luisteren naar een intens niveau. Zo doet Cassier waar hij enkele seizoenen geleden ook bij Macbeth in slaagde: hij laat ons het Engels waarin Shakespeare de schoonste zinnen schreef proeven in de best mogelijke omstandigheden. Macbeth werd een rockconcert, deze selectie uit de sonnetten bundelt Cassier tot een intiem concert, met het hart op de tong.

Cassier lijkt een jongensdroom te beleven. In afgewassen zwarte jeans, versleten puntschoenen en eenvoudig zwart hemdje zit hij zichtbaar gespannen, in opperste concentratie en vol overgave achter de toetsen. Elk sonnet geeft hij een eigen klankkleur. Daarbij zijn de knipogen naar Tom Waits, David Bowie en Lou Reed niet veraf. Toch drukt hij op elke song onmiskenbaar een eigen stempel. Elk lied teer en traag beginnen en dan laten openbloeien, lijkt zijn devies. Zijn stem is helder en aangenaam maar mist wat soepelheid. Dat speelt het luisteren soms parten. Al gaat Cassier daar slim mee om en voegt naarmate het concert vordert meer ondersteuning en effecten toe wat veerkracht geeft aan de songs en aan zijn stem.

En wat heeft hij nu te vertellen? Wat elke singer-songwriter te vertellen heeft: hij bezingt de rollercoaster der liefde in een wereld die al even woest is. Maar de originaliteit en diepgravendheid van de lyrics is ongezien en verklaart waarom deze sonnetten als de meest volmaakte gedichten uit de Engelse literatuur én als het hoogtepunt uit Shakespeares oeuvre worden gezien. Nu alleen nog wat relaxedheid en soepelheid aan de performance toevoegen. Daar ontbreekt het vooral tijdens de uitvoering van de eerste songs aan. Wat volgt, is een ingetogen concert waarin je verrukt de rijke, heldere en slagkrachtige pen ontdekt waarmee Shakespeare de schoonste gedichten over liefde, (on)trouw en verlangen schreef. Nadien krijg je het tekstboekje en pas dan besef je wat een krachttoer Cassier hier uithaalt: de zwarte letters op het witte papier laten zich dankzij Cassiers gidsbeurt verrassend vlot lezen als eeuwenoude, virtuoos verwoorde bespiegelingen over kwellingen en deugden waar ook onze harten nog door geplaagd en gekieteld worden. Een postume Grammy Award voor William Shakespeare, alstublieft!

Smaakmaker:

Els Van Steenberghe