In ‘Na de repetitie’ (STAN) willen Hij en Zij zo graag, maar ze mogen niet (van zichzelf)

© Tim Wouters
Els Van Steenberghe
Els Van Steenberghe Els Van Steenberghe is theaterrecensent.

Ingmar Bergman schreef en regisseerde in 1984 de televisiefilm Na de repetitie (Efter Repetitionen). Tg STAN maakt er intiem, eenvoudig maar razend goed gespeeld teksttoneel van. Voor fans van schone, verraderlijk luchtige zinnen over de hitsige inborst des mensen.

The Play = Na de repetitie

Gezelschap = tg STAN

In een zin = Niets meer of minder dan een uitmuntend staaltje teksttheater waarin het eeuwige verleidingsspel in droogkomische, scherpe zinnen, geladen, veelzeggende stiltes en veelbetekenende blikken gevat wordt.

Hoogtepunt = Het moment waarop Tessa Friedrich transformeert van de bedeesde jonge actrice Anna tot de giftige, sensuele en gevestigde actrice (en mama van Anna) Rakel.

Quote = ‘Je hebt niet meer nodig dat het woord, de toneelspeler en de toeschouwer om het mirakel dat theater is te laten plaatsvinden’

Meer info: www.stan.be

Zij wacht. Zoals alleen jonge mensen dat kunnen die nog een en al bewondering zijn voor hun leermeesters. Met een schrift en een balpen tegen de borst geklemd, ijsbeert ze door de wit verlichte repetitieruimte van tg STAN. Ze wacht tot degene die ze bewondert zijn aandacht op haar richt. Dat doet hij vooralsnog niet. Hij dirigeert. Hij begeleidt. Hij leidt elk toeschouwer naar een zitplaats die volgens hem bij de toeschouwer past. Voor de ene een stoeltje met een leuning, voor de ander een hoge kruk. Zo begint Na de repetitie met Frank Vercruyssen als ‘hij’ oftewel Henrik Vogler en de pas afgestudeerde Tessa Friedrich als ‘zij’ ofwel Anna Egerman.

Al wachtend is zij ondertussen naar een van de witte lange gordijnen langs de ramen geschuifeld. Hij staat op het lage, houten podium en kijkt uit over het publiek. Hij heeft goed werk verricht. Iedereen zit op een geschikt plaatsje. Plots bukt zij en lijkt iets te zoeken onder de gordijnen. Hij: ‘Wat zoek je?’

Wat zich vervolgens ontspint, is enerzijds een superbe geschreven dialoog tussen een jonge vrouw en een oudere man maar anderszijds een soort ingehouden paringsdans tussen een beginnende actrice en gevestigd regisseur, twee mensen die een andere reden hebben om zielsveel van het toneel te houden. De een omdat hij daar eindelijk een beetje grip krijgt op het leven en het netjes kan structureren. De ander omdat ze de dramaqueen in zichzelf er volledig loos kan laten gaan.

Friedrich lijkt aanvankelijk té bedeesd te spelen als de jonge Anna en je hebt de indruk dat niet Anna maar Friedrich te verlegen is. Tot het stuk kantelt en Anna transformeert tot Rakel, de moeder van Anna die ook actrice was én ooit nog vlinders in de buik van Vogler deed rondfladderen. Ineens ontpopt Friedrich zich tot een dodelijke en pathologische bevende, manipulerende femme fatale. Impressionant om te zien. Dan geeft ze Vercruyssen wél stevig tegenspel. Beide spelen secuur, heel subtiel maar vlot schakelend tussen emoties en intonaties. Met kleine bewegingen, sluikse of net brutale blikken, een arsenaal aan schuchtere, meesmuilende of verraste lachjes én vooral de schitterend geconstrueerde tekst van Bergman. De spelers zijn straf maar kunnen dat vooral zijn dankzij Bergmans woorden. Sobere woorden zijn het, zorgvuldig gerangschikt tot simpele maar doordacht gecomponeerde zinnen die scherp klinken, bol staan van levenservaring en vaak droogkomisch nazinderen.

Na de repetitie is een film uit 1984 maar wordt hier een hedendaagse ontmoeting tussen twee mensen die spelen met de sensuele spanning die knetterend tussen hen in hangt. Dit is een eenvoudig vormgegeven maar uitmuntend staaltje onderhoudend teksttheater over het eeuwige verleidingsspel, het spel dat toneel zo herkenbaar maakt en dat van het leven soms een toneelstuk maakt.

Smaakmaker:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Els Van Steenberghe

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content