(Hanover-Signature Records,1959) Op The Soul wordt Thielemans, net als eerder op een gedeelte van The Sound, begeleid door het Ray Bryant Trio. De legendarische jazzjournalist Nat Hentoff schreef op de hoes: ‘Dit is veruit het beste album dat Toots ooit gemaakt heeft.’ The Soul heeft de tand des tijds goed doorstaan en groeit zelfs nog bij elke nieuwe luisterbeurt.
Met dit album wilde Toots demonstreren hoezeer hij de blues had geassimileerd – daar verwees het zelfgeschreven titelstuk van het album trouwens naar. Het is een van de weinige keren waarbij Thielemans’ mondharmonica klinkt alsof ze eerst door een lampenversterker wordt gestuurd. Het zorgt voor een klankkleur die je normaal gesproken met bluesharmonicaspelers associeert. Ook zijn elektrische gitaar klinkt bij momenten heerlijk overstuurd.
Het repertoire is, zoals vaak, erg divers. Het openingsnummer is de onwaarschijnlijke kampvuurmeezinger You Are My Sunshine, die Bryant en Thielemans transformeren tot stomende souljazz. Toots’ grootste voorbeelden worden bezongen in Charlie Parkers Confirmation en in een prachtige versie van Django Reinhardts Nuages. Er is cooljazz volgens het boekje met Charles Trenets Les Enfants s’ennuient le dimanche – inclusief barokke contrapuntische melodielijnen. Sluitstuk is het zelfgepende Brother John (Jean, snapt u ‘m?), een blues in walstempo. Het is niet alleen Toots’ knipoog naar Ray Charles, maar ook de eerste keer dat de gitarist unisono meefluit met wat hij speelt. Later zou dit eenvoudige techniekje van Bluesette een wereldhit maken.
In de aanloop naar deze opnames zat Toots aan de bar van de New Yorkse jazzclub Birdland een van de thema’s voor zich uit te neuriën. Quincy Jones reageerde onmiddellijk: ‘Man, you have the most beautiful humming voice.’ De rest is geschiedenis. Ten slotte nog een stukje vaderlandse jazzgeschiedenis: drummer Oliver Jackson zou twee jaar later meespelen op Sax Appeal, de enige elpee van de Antwerpse tenorsaxofonist Jack Sels die tijdens diens leven verscheen.
