Toots’ top-10: CD ‘The Amazing Sound of ‘Toots’ Thielemans’

(Fresh Sound Records, 1955/1958/2008)

U vraagt zich al lang af waarom ze Toots ‘Mr. Bop Chops’ noemden? Zoek niet verder. The Amazing Sound of ‘Toots’ Thielemans, uitgebracht in 2008, biedt u twee jarenvijftigelpees op één cd: The Sound (Columbia, 1955) en Time Out for Toots (Decca, 1958). Twee keer hetzelfde stramien: Toots op harmonica én gitaar, afwisselend in drie combinaties: in kwartet, met een rietblazers- plus een ritmesectie, of ritmesectie plus trombonekwartet. Op The Sound hoort u een kwartet met Ray Bryant, Wendell Marshall en Bill Clark, bij de vier rietblazers onder meer altsaxofonist Toots Mondello, in het trombonekwartet zit Lou McGarity, en in beide gevallen bestaat het ritmetrio uit gitarist Tony Mottola, drummer Cliff Leeman en niemand minder dan Oscar Pettiford op bas.

Op Time Out for Toots krijgt u een kwartet met Hank Jones (piano), Doug Watkins (bas) en Art Taylor (drums), die ook de dienst uitmaken bij de andere twee sessies, met onder meer de trombonisten Urbie Green en Billy Byers en Bucky Pizzarelli op gitaar, de andere met onder meer de tenoristen Zoot Sims en Al Cohn en gitarist Barry Galbraith. Op The Sound zijn de arrangementen wellicht van Thielemans zelf, op Time Out for Toots werkte hij samen met Ralph Burns, de man van Woody Hermans Early Autumn.

Deze opnames laten Toots’ heel eigen, wat droge gitaarsound horen, en zijn virtuoze beheersing van de onspectaculaire mondharmonica. Dit is onwaarschijnlijk soepele, pure bop, waarin hij elke geïmproviseerde chorus als vanzelfsprekend laat openbloeien. Luister naar het ritmische raffinement en de false fingerings (op mondharmonica: false tonguings of false breathings?) à la Lester Young. Het repertoire verwijst naar Benny Goodman, Duke Ellington, Woody Herman, bevat standards én mooie eigen thema’s: Scotch on the Rocks, Cool and Easy – het bewijs dat Toots als componist veel meer is dan de man van Bluesette alleen.