The Triffids blazen hun meesterwerk nieuw leven in: De mythe van het isolement

The Triffids in hun jonge jaren. © /

‘You need a copy of Born Sandy Devotional like you need oxigen’, schreef een journalist ooit. Dertig jaar na zijn oorspronkelijke release klinkt het meesterwerk van The Triffids nog altijd even intens en romantisch. De band komt zelfs kortstondig opnieuw samen voor een uniek concert in de AB.

Veel roem en rijkdom heeft het hen niet opgeleverd, maar wat vast staat is dat The Triffids, samen met The Smiths, Sonic Youth en Nick Cave, een heel decennium definieerden. Nergens waren de Australiërs tijdens de eighties zo geliefd als in België. Geen wonder dus dat Brussel één van de drie Europese steden is waar ze Born Sandy Devotional nog eens integraal op het podium zullen brengen. Zonder hun frontman weliswaar, want die overleed in 1996 op zijn 36ste aan de gevolgen van een verkeersongeval, al werden na zijn overlijden ook sporen van heroïne in zijn bloed aangetroffen. In de AB wordt zijn plaats ingenomen door enkele gastzangers.

Vandaag zijn nog slechts twee oorspronkelijke Triffids muzikaal actief: bassist Martyn Casey speelt al 26 jaar bij Nick Cave & The Bad Seeds, terwijl pedalsteelgitarist ‘Evil’ Graham Lee de nalatenschap van het gezelschap beheert. Toen het in 1989 implodeerde, gingen de overige bandleden weer studeren: gitarist-violist Robert McComb werd leraar, toetsenspeelster Jill Birt architecte en haar echtgenoot, drummer Alsy Macdonald, advocaat.

The Triffids waren oorspronkelijk afkomstig uit het afgelegen Perth. ‘In een uitgestrekt land als Australië ben je algauw duizend kilometer verwijderd van het eerstvolgende herkenningspunt op de kaart”, zegt Macdonald. ‘Dat voedt de mythe van het isolement. Perth ligt overal ver vandaan en toen we opgroeiden leidde dat tot een cultuurkloof: creativiteit werd thuis niet echt aangemoedigd. Net als The Bad Seeds en The Go-Betweens konden we dus enkel overleven door omstreeks 1984 de oversteek naar Londen te maken.

‘Voordien hadden we Australië verscheidene keren in een busje doorkruist. Een slopende onderneming, zeker als je weet dat de afstand tussen de West- en Oostkust drieduizend kilometer bedraagt. Een flink deel van dat traject leidde door de Nullaborvlakte of de Treeless Plain, een eindeloos niemandsland. Die trips lieten in onze psyche en onze songs zeker sporen na. Geen wonder dat het thema vervreemding zo vaak terugkeert.’

Wanhoop en claustrofobie

ROBERT McCOMB: ‘Aan de teksten op Born Sandy Devotional merk je pas écht hoezeer Dave zich bewust was van zijn omgeving.’

JILL BIRT: ‘Uit de beelden in zijn songs valt precies af te leiden op welke plek hij zich bevond toen hij ze schreef. ‘Seabirds’ en ‘Tarillup Bridge’ zijn zo evocatief dat ze in mijn hoofd telkens een film doen afrollen.’

MARTYN CASEY: ‘Davids onderwerpen zijn universeel, maar tegelijk bevat zijn werk talloze regionale referenties.’

MACDONALD: ‘Toch is het fysieke landschap in zijn liedjes slechts een decor dat het emotionele landschap van de personages weerspiegelt. Zoals alle grote auteurs besefte Dave dat hij zijn verhalen ergens moest situeren en aangezien de meeste van zijn songs autobiografisch waren, was de Australische woestenij voor hem de meest vanzelfsprekende achtergrond. De geografische pieken en dalen reflecteren de ups en downs van zijn door eenzaamheid, wanhoop en claustrofobie geplaagde protagonisten.’

De songs op Born Sandy Devotional, de tweede langspeler van The Triffids, klonken met hun gelaagde, atmosferische arrangementen zelden modieus. Wellicht verklaart dat waarom ze de tand des tijds zo goed hebben doorstaan.

‘EVIL’ GRAHAM LEE: ‘Dave streefde naar tijdloosheid en legde de lat voor zichzelf ontzettend hoog. Hij hield er een breed spectrum van invloeden op na, was steeds op zoek naar ongewone stemmingen en instrumentaties en omringde zich met mensen die van de geijkte paden durfden af te wijlen. Techniek of virtuositeit was ondergeschikt aan goede ideeën. Maar geen detail was overbodig, geen enkele noot werd gedicteerd door het ego van de muzikanten.’

Born Sandy Devotional werkt vooral als geheel: de verhalen en personages maken deel uit van een breder universum, waarin zelfmoord (‘The Sea Birds’, ‘Tarrilup Bridge’), bedrog (‘Stolen Property’), wraak (‘Chicken Killer’), verlangen (‘Wide Open Road’) en stuurloosheid (‘Lonely Stretch’) centraal staan. Zelfs Nick Cave prees David McComb, die ten tijde van zijn beste plaat pas 23 was, als één van de grootste talenten van zijn generatie.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Gulzig

BIRT: ‘Zijn voornaamste kwaliteiten als liedjesschrijver? De emotionele intensiteit waarmee hij zich uitdrukte en zijn vermogen beelden op te roepen die zich meteen vasthaakten in je geheugen. David was een prima verteller; zijn taalvaardigheid kwam zelfs tot uiting in banale gesprekken met zijn vrienden. Hij was zo welbespraakt dat hij zelfs het alledaagse tot iets bijzonders wist te verheffen.’

CASEY: ‘Zijn teksten waren vaak cynisch of tongue-in-cheek, maar nooit eendimensionaal. Ze zaten vol typisch Australische humor.’

McCOMB: ‘Mijn broer was enorm veelzijdig en had een lucide geest. Kort voor zijn dood verscheen zijn werk zelfs in literaire tijdschriften.’

David McComb mag dan wel de onbetwiste spilfiguur van de groep zijn geweest, een handvol classics van The Triffids -‘Tarrilup Bridge’, ‘Tender is the Night’, ‘Raining Pleasure’- werd gezongen door de verlegen Jill Birt.

McCOMB: ‘Net als Nico of Moe Tucker bij The Velvet Underground, was Jill geen echte zangeres. Daardoor klonk ze naïef en kwetsbaar, wat sommige songs een extra dimensie gaf.’

In 1996 diende David McComb een harttransplantatie ondergaan, maar of dat zijn einde heeft bespoedigd is ook voor zijn vrienden een open vraag.

MACDONALD: ‘Dave was astmaticus. Vreemd dus dat hij, ondanks een zwak hart en zwakke longen, zo’n krachtige stem had. Hij was een man van extremen en leefde erg gulzig. De dingen waar hij van genoot zou hij nooit hebben opgegeven, zelfs niet op doktersverzoek.’

LEE: ‘Hij leed ook aan chronische slapeloosheid. Voor een hartpatiënt is dat behoorlijk problematisch. Maar mocht hij zich wat meer in acht hebben genomen, had hij wellicht vijftien tot twintig jaar langer geleefd.’

The Triffids play Born Sandy Devoltional: zondag 23 oktober in AB, Brussel.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content