Muziektheater Transparant brengt opera naar de AB: ‘Tegenwind uit de conservatieve operawereld is onherroepelijk’

Medeamaterial © Nana Vaneessen
Jozefien Wouters
Jozefien Wouters Freelancejournaliste

Het AB-festival BRDCST heeft ook dit jaar heel wat muzikaal lekkers op de menukaart staan. Zélfs een opera, maar dan geen zoals u het gewoon bent. Regisseuse Aïda Gabriëls van Medeamaterial: ‘Het wordt tijd om de deuren naar het genre eens ferm open te gooien.’

Vanwaar de keuze voor het alom bekende verhaal van Medea?

AÏDA GABRIËLS (23), regisseuse: Het idee spookte al een tijdje door mijn hoofd, en toen vroeg muziektheater Transparant ons om er iets mee te doen. Dat deden we aan de hand van het gedicht Verkommenes Ufer I Medeamaterial I Landschaft mit Argonauten van Heiner Müller.

Het verhaal van Medea is dan wel eeuwenoud, het is actueler dan ooit. Dat is net de kracht van zulke mythes: ze zijn en blijven universeel. Wie herkent zich niet in de strijd tussen emotie en ratio, en tussen de dierlijke, instinctieve driften van Medea en de opportunistische rationaliteit van Jason? Hoewel hij misschien nog liefde koestert voor Medea, trouwt hij met een koningin om zijn kinderen een goede toekomst te bieden. En Medea reageert daar op haar beurt heel impulsief en wraakzuchtig op. Ik denk dat iedereen een stukje Medea én Jason in zich heeft.

Dat contrast lijkt de rode draad in Medeamaterial.

GABRIËLS: Lieselot Vanderroost zet de spanning tussen Medea en Jason om in dans. En ook in de muziek zocht ik naar extreme tegenstellingen. Astrid Stockman is een klassieke sopraan, Innerwoud (Pieter-Jan Van Assche) experimenteert met contrabas en drones. Allebei staan ze heel erg open voor experiment, en die combinatie heeft gewerkt. De muzikale partij kwam tot stand net door die wisselwerking tussen de twee contrasten.

Ze vertolken Medea en Jason elk op hun eigen manier.

GABRIËLS: Innerwoud is dan wel gebonden aan zijn instrument, hij is meer dan louter muzikant. Hij vertaalt het zijn van Jason in zowel een muzikale als theatrale vorm. Zijn instrument is zijn stem. Bij Medea is die vertolking letterlijker, zij zingt de woorden.

Medeamaterial
Medeamaterial© Nana Vaneessen

Jullie gingen op zoek naar de maatschappelijke betekenis van Medea. Gevonden?

GABRIËLS: Goede vraag. (lacht) Er zijn in mijn ogen maar drie elementen heel belangrijk voor het verhaal: Jason, Medea en hun onderlinge spanning. Verder geven we het publiek de kans om hun eigen verhaal te schrijven. Je krijgt wel een leidraad voor je emoties en gevoelens, maar je moet er zelf mee aan de slag. Het verhaal van Medea leent zich tot een ruimere interpretatie.

Op BRDCST staan jullie geprogrammeerd op een avond gecureerd door het muzieklabel Consouling Sounds, met als thema ‘Ogentroost’. Wat mogen we ons daar bij voorstellen?

GABRIËLS: Empusae, de hoofdact, gaat over iemand die langzaamaan blind wordt. Op het eerste gezicht heeft Medea daar weinig mee te maken, maar onderhuids wél. Medea is al jaren blind voor wat er gaande is in haar leven en voor de neerwaartse spiraal waar ze met Jason in beland is. Beiden zijn niet langer in staat de realiteit onder ogen te zien, met catastrofale gevolgen.

Een opera in de AB, het is eens wat anders.

GABRIËLS: Heel fijn, vooral. Het is dan ook ons doel om de drempel een beetje te verlagen en de opera naar een breder publiek te brengen. We kregen al reacties van aangenaam verraste mensen die nog nooit zo direct in aanraking waren gekomen met klassieke muziek. Het wordt tijd om de deuren eens ferm open te gooien.

De opera is niet dood?

GABRIËLS: Helemaal niet. Opera als genre is een universeel en tijdloos gegeven. Het gaat om een samenkomen van verschillende disciplines zoals muziek, literatuur, mise-en-scène, dans en scenografie. Vaak vormt een klassieke compositie de basis van een operacreatie, maar huizen als Muziektheater Transparant, De Munt en de Vlaamse Opera verruimen steeds meer hun blik en bieden ook een podium aan hedendaagse en niet-klassieke componisten.

Wij werken met een gedicht van Müller, dans en een muziekpartij voor sopraan, contrabas en drones. De synergie van al deze elementen mondt uit een in een Gesamtkunstwerk dat perfect onder de noemer opera kan vallen. Tegenwind uit de conservatieve operawereld is onherroepelijk. Net daarom willen we steeds verder gaan in het aftasten van de grenzen. Medeamaterial is slechts een prelude voor wat nog komen zal. Hopelijk.

Medeamaterial is op 9 april te zien op het BRDCST-festival in de AB. Op 30 april staan ze op Opera21 in deSingel in Antwerpen. Tickets via transparant.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content