Gent Jazz – Dag 1: Het feestje van Paco de Lucia

Het Gent Jazz Festival op de Bijlokesite is van start gegaan met concerten van Paco de Lucia, de grootste der levende flamencogitaristen; de Luikse pianist Igor Gehenot en altsaxofonist Miguel Zenón. Een verslag.

De elfde editie, en het Gent Jazz Festival is definitief in de plooi gevallen: weg is de bouwwerf, en GJF kan zijn titel van ‘gezelligste festival van het land’ helemaal waarmaken. Als het even niet wil regenen, tenminste. Maar ter zake! Wie: Igor Gehenot

Wat: Hier komt-ie: de Luikse Jef Neve

The gig: De Luikse pianist Igor Gehenot (**) won vorig jaar een Sabam Jazz Award, maar is aan deze kant van de taalgrens voorlopig nog weinig bekend. De leden van zijn trio des te meer, met naast de Luikse bassist Sam Gerstmans ook Teun Verbruggen, drummer van FES en Jef Neve. De link met Neve is niet toevallig. Gehenot is niet vies van een ontwikkelende melodie, een streepje romantiek en dramatiek. Bovendien zag hij er met zijn combo van T-shirt en sporting jacket en zijn five o’ clock shadow uit als een sympathieke boy next door. Jammer genoeg weegt de 22-jarige nog te licht voor een dergelijk groot podium. Hij had moeite om een hele set lang de aandacht te blijven eisen. Maar hou hem in de gaten: Gehenot heeft een parelend toucher, waarbij de noten dansen als muggen op regenwater.

Wie: Miguel Zenón

Wat: Altsaxofonist uit Puerto Rico

The gig: Take no prisoners, was het devies van Miguel Zenón (****). Dit natuurtalent uit Puerto Rico had al indruk gemaakt als lid van het San Francisco Jazz Collective tijdens de mooie ‘Tribute to John Coltrane’ op Gent Jazz in 2007. Toen stond hij nog in de schaduw van zwaargewicht Joe Lovano. Laat er nu geen twijfel meer over bestaan – Zenón is een virtuoos. Hij is ook een geëngageerd muzikant en gebruikt de Genius Grant (een half miljoen dollar, alsjeblief) die hij in 2008 ontving nu om in zijn thuisland de kennis en liefde voor jazz aan te wakkeren.

Zijn kwartet is een internationaal samengesteld gezelschap, met Venezolaanse pianist Luis Perdono, Oostenrijkse bassist Hans Glawischnig en Portoricaanse drummer Henry Cole. Ze vormen een strakke unit die met onbetwist meesterschap en overtuigende trefzekerheid musiceert. Hun repertoire bestond uit stukken gelicht uit Zenóns laatste plaat, ‘Alma Adentro: The Puerto Rican Songbook’, een eerbetoon aan de Gershwins en Berlins van Puerto Rico.

Boven dat alles: Zenón bloedmooie toon, die herinnert aan de late Art Pepper: langoureus en slepend is in de ballads, dwingend en meedogenloos in de sprint. Met vingervlugheid pak je op grote festivals het publiek makkelijk in, maar nooit werden Zenóns excursies vrijblijvend of gratuit. Het hoogtepunt was de medley van composities van Silvia Rexach, Alma Adentro en Olas y Arenas. Dit was grote klasse, en we zijn doorgaans nog niet eens zo heel erg gek van Latin jazz.

Wie: Paco de Lucia

Wat: De grootste der levende flamencogitaristen

The gig: Flamenco op een jazzfestival? Welja, ‘Special Night’ heet zoiets in Gent Jazz-speak. Vorig jaar stonden gospel en blues in de kijker met (een onvergetelijke) Mavis Staples en (een veel minder onvergetelijke) B.B. King Nu was het de beurt aan de duende, de blues uit Andalusië.

De Lucia is geen onbekende voor jazzliefhebbers. Hij is de peetvader van de ‘Flamenco Nuevo’, een hybride mix van flamenco en jazz. Sinds 1979 maakte hij met John McLaughlin en Al di Meola (die Larry Coryell verving) ook deel uit van het legendarische Guitar Trio. Hun elpee ‘Friday Night Live in San Francisco’ is een van de best verkochte en meest geslaagde cross-over experimenten van de jaren tachtig.

Het strakke keurslijf waarin de ‘Flamenco Nuevo’ de in wezen anarchistische gitaarmuziek dwingt, brengt De Lucia volgens sommigen ook soms bangelijk dicht bij de grens van de kitsch. Het mooist is hij nog wanneer hij solo kan spelen – een man en zijn gitaar. Bakken vol intensiteit en passie. We werden meteen op onze wenken bediend. De 64-jarige grootmeester betrad alleen het podium. De sfeer in de tent was elektrisch en hier en daar klonk al een opgewonden ‘olé!’ Een dwingende blik vanaf de reuzenschermen naast het podium was genoeg om het geroezemoes te doen verstommen. Wat volgde was een feest van tango’s, buleria’s, alegria’s gespeeld met veel rasgueado’s en alzapua’s.

Het eerste deel van het concert bestond uit min of meer traditionele muziek. Daarna kwam de hele band het podium op. We hielden heel even onze adem in wanneer Antonio Serrano voorverwarmde strijkers uit de synthesizer haalde en El Pirana de rinkelbellen beroerde. We waren plots een heel eind weg van de rauwe combinatie van gitaar, stem en cajon. Maar wat zou het? Er werd onvoorstelbaar virtuoos gespeeld. Toen Serrano op de mondharmonica met een paar noten ‘Bluesette’ naar Toots Thielemans knipoogde, ging een zucht van herkenning door het publiek. Dit was nog steeds meer flamenco dan jazz, maar met flair gespeeld op maat van het grote publiek.

Frederik Goossens