Een nieuw festival tussen rock en barok: ‘Bach en popmuziek volgen hetzelfde recept’

Pieter Theuns en Pétur Ben © Peter Hönnemann / Jonatan Gretarsson

Dit weekend wordt deSingel ondergedompeld in barokklanken én weerbarstige popmuziek, met dank aan ensemble B.O.X en hun muzikale vrienden. Een gesprek met oprichter Pieter Theuns en muzikale spitsbroer Pétur Ben: ‘Barokinstrumenten klinken nu eenmaal fantastisch: het zou zonde zijn om ze enkel in barokmuziek te gebruiken.

België heeft een bloeiende pop- en rockscene én een aantal uitstekende barokorkesten, denk B’Rock en La Petite Bande. Daartussen lag de creatieve grond tot 2007 braak, tot Pieter Theuns en zijn ensemble B.O.X er hun unieke samenwerkingen gingen planten. Hun eerste project was een coverprogramma met songs van Radiohead en PJ Harvey, maar intussen creëerden ze nieuw werk met onder meer Dez Mona – herinner u de opera Sága – en Shara Worden, beter bekend als My Brightest Diamond.

Nog meer bruggen bouwen ze op miXmass, een nieuw festival in deSingel, de creatieve thuisbasis van B.O.X. Mededwarsliggers van eigen bodem Dez Mona, DAAU en Liesa Van der Aa tekenen present, net als Deense indietrots Efterklang en Mugison, een IJslander die vanuit de bluesrock graag onontgonnen hoekjes van het muzikale spectrum ontdekt. Mugison maakte eerder met B.O.X en muzikale spitsbroer Pétur Ben de voorstelling The Loom of Mind, maar ook op miXmass werken ze samen.

‘Barokinstrumenten klinken nu eenmaal fantastisch: het zou zonde zijn om ze enkel in muziek uit die specifieke periode te gebruiken.’

Pieter Theuns, bezieler B.O.X

We ontmoeten Pétur Ben en Pieter Theuns op een vrijdagavond in een muziekstudio van deSingel. Nu ja, Ben zit in IJsland, maar via Skype is het even gemakkelijk uit te leggen hoe drie muzikale zielen elkaar vonden. Alles draait rond Salt, het nummer van Mugison, dat Pieter Theuns tijdens een concert in de Vooruit hoorde en dat hem meteen beroerde.

PIETER THEUNS: Ik voelde direct de authenticiteit die ik zoek bij de artiesten met wie ik samenwerk. Ik stelde Mugison meteen voor om zijn muziek samen te brengen met de wereld van de barok.

PÉTUR BEN: Ik heb dat nummer gearrangeerd en Mugi betrok mij er daarom opnieuw bij.

Pétur, jij arrangeert de nummers van Mugison voor B.O.X. Waar ligt de brug tussen de twee werelden volgens jou?

BEN: Net als Pieter ben ik begonnen als rockmuzikant, ik heb ooit zelfs nog deathmetal gespeeld. Toen al luisterde ik veel naar klassieke muziek, ook naar componisten als Bach en Vivaldi. Hun muziek is complex en eenvoudig tegelijk. Dat intrigeerde mij in die mate dat ik mij afvroeg hoe je die krachtige eenvoud vertaalt naar de elektrische gitaar.

THEUNS: Er is niets moeilijkers dan een barokcomponist als Bach, maar harmonisch is die muziek zeer eenvoudig. Eigenlijk volgt ze hetzelfde emotionele recept als pop- en rockmuziek.

BEN: Exact: ook al is een cellosuite van Bach virtuoos en gesofisticeerd, je hoeft geen geoefend muzikaal oor te hebben om de kracht van dat stuk te ervaren. De moeilijkheid openbaart zich pas als je gaat analyseren.

‘Nu worden mensen in het buitenland soms wild van een act die zelfs in Reykjavik te licht wordt bevonden.’

Pu0026#xE9;tur Ben

Was het dan niet moeilijk om te schrijven voor instrumenten waar je nog nooit mee werkte, zoals de harpsichord en de theorbe?

BEN: Ik heb mijn arrangementen puur op basis van gesprekken met Pieter gemaakt.Eerst vroeg ik hem wat de mensen van B.O.X zoal konden spelen. ‘Maak je geen zorgen,’ antwoordde hij, ‘ze kunnen alles.’ En hij had gelijk: het zijn echt straffe muzikanten. Maar tegelijk wilde ik de dingen niet te complex maken.

THEUNS: Dat is wat ik ook altijd probeer, want met een relatief eenvoudige partituur kunnen de muzikanten zelf meer aanvangen. Ze interpreteren, voegen ornamenten toe. Zo komt hun talent het beste tot zijn recht.

Wat voegen barokinstrumenten toe aan pop- en rocknummers?

THEUNS: In popmuziek is de klank extreem belangrijk. Er zijn heel wat prachtige klanken die het merendeel van de muziekliefhebber niet kent. Dat jij vandaag voor het eerst een theorbe in het echt hebt gezien, bevestigt mijn punt. En barokinstrumenten klinken nu eenmaal fantastisch: het zou zonde zijn om ze enkel in muziek uit die specifieke periode te gebruiken.

BEN: De elektrische gitaar is nu een jaar of zeventig oud, maar intussen maken we er heel wat andere muziek mee dan de rock-‘n-roll uit de jaren vijftig en zestig. Violen zitten in klassieke muziek, maar ook in de songs van Frank Sinatra en Radiohead. Hetzelfde geldt voor een luit of een viola da gamba: waarom eens niet proberen om met die klanken afrobeat te maken?

‘Ook al is een cellosuite van Bach virtuoos en gesofisticeerd, je hoeft geen geoefend muzikaal oor te hebben om de kracht van dat stuk te ervaren.’

Pu0026#xE9;tur Ben

Pétur, u komt ook naar miXmass met Kórus, een dertigkoppig koor met IJslandse muzikanten, die onder meer bij múm spelen en voor Sigur Rós werkten. Hoe verklaart u dat een land van 330.000 inwoners zo’n lange lijst aan internationaal bekende acts – denk ook aan Of Monsters And Men, Emiliana Torrini… – kan voortbrengen?

THEUNS: Mag ik eens iets lelijks zeggen? Ik ben het er zeker mee eens dat er veel kwaliteit zit in de muziekscene van IJsland, maar dat is volgens mij niet de enige verklaring voor al dat succes. De Angelsaksische wereld heeft ook een voorkeur voor het exotisme dat eigen is aan IJsland: het eiland, jullie eigen taal, jullie rijke geschiedenis. Mensen gaan meer moeite doen om IJslands talent te vinden dan Vlaams, al zou er voor onze pop- en rockmuzikanten ook wat meer appreciatie mogen komen uit het buitenland.

Kijk naar Björk. Zij zingt in het Engels, maar met een duidelijk accent. De zangers van de meeste Belgische bands beheersen het Engels goed tot zeer goed, maar zullen nooit klinken als een Brit of een Amerikaan. En in pakweg de VS horen ze dat.

BEN: In de jaren negentig zijn een aantal volstrekt unieke IJslandse muzikanten opgedoken, zoals múm en Sigur Rós, maar die drang naar originaliteit op zich vindt zijn oorsprong in de punkperiode. Ik vrees dat we niet genoeg doen om die heel kritische atmosfeer, op een bijna academisch niveau, vast te houden. Nu worden mensen in het buitenland soms wild van een act die zelfs in Reykjavik te licht wordt bevonden.

miXmass vindt plaats op 5 en 6 januari in deSingel. Info en tickets vindt u hier.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content