Voor het eerst in bijna tien jaar toert Tori Amos weer zonder backingband. Meer dan twee piano’s en haar stem had de zangeres, die net haar veertiende langspeler uitbracht, in Brussel niet nodig om het publiek op het puntje van zijn stoel te houden. Nochtans liet ze de hits dit keer achterwege.
DA GIG: Tori Amos in Koninklijk Circus, Brussel op 28/5.
IN EEN ZIN: Amos deed waar ze goed in was en maakte een verrassende keuze uit haar oeuvre, maar de echte kippenvelmomenten bleven uit.
HOOGTEPUNTEN: ‘Parasol’, ‘Icicle’, ‘Famous Blue Raincoat’, ‘Cool on Your Island’, ‘Not the Red Baron’..
DIEPTEPUNT: ‘Cornflake Girl’. Omdat Amos niet de moed opbracht dit nummer, zoals alle andere, solo te spelen, maar een backingtape gebruikte.
FLAUWSTE (maar enige) QUOTE: “I almost had a fucking panic attack! Ik dacht dat ik mijn lipgloss kwijt was.”
Het moet gezegd, liefhebbers van Tori Amos scoren dezer dagen niet erg hoog meer op de hipstermeter. Dat heeft uiteraard met gewenning te maken: haar even spraakmakende als vrijpostige solodebuut, ‘Little Earthquakes’, is intussen 22 jaar oud en sindsdien varieerde de Amerikaanse, zowel in muzikaal als tekstueel opzicht, op min of meer dezelfde thema’s. Na ‘Abnormally Attracted To Sin’ uit 2009 had ze het gevoel in artistiek opzicht vast te zitten en was ze aan herbronning toe. Dus kwam ze op de proppen met de klassiek georiënteerde songcyclus ‘Night of Hunters’, de samen met de Australische toneelschrijver Samuel Adamson bedachte musical ‘The Light Princess’ en met orkestrale arrangementen van haar oudere werk, gespeeld door het Nederlandse Metropole Orkest.
Met het bedachtzame ‘Unrepentant Geraldines’ keert Tori Amos, als songwriter, nu terug naar haar wortels. De plaat is in ruime mate beïnvloed door beeldende kunst, maar is ook ingegeven door het feit dat ouder wordende vrouwen veel meer op hun uiterlijk en seksappeal worden getaxeerd dan mannen. Zelf heeft de inmiddels vijftigjarige artieste geen boodschap aan stereotypen en dus verscheen ze op het podium in een opzichtige kimono en met een grote bril, waardoor ze er een beetje uitzag als een roodharige Nana Mouskouri. Amos is nooit gespeend geweest van excentrieke trekjes. Zo sprak ze in het verleden vaak over haar liedjes als levende wezens met een eigen wil. Toch was haar vertrouwen in haar nieuwe materiaal blijkbaar nog niet erg groot, want van de negentien songs die in het Koninklijk Circus op haar setlist prijkten, waren er slechts twee (‘Weatherman’ en ‘Wedding Day’) afkomstig uit haar jongste cd.
Elegantie
Het werd dus een concert dat vooral gericht was op fans en fijnproevers. Het decor was sober gehouden en, zoals we van de zangeres gewend waren, zat ze geprangd tussen een Bösendorfer-vleugel en een elektronisch keyboard, zodat ze moeiteloos kon switchen van het ene instrument naar het andere, vaak zelfs tijdens hetzelfde nummer. De klassiek geschoolde Amos vermag het haar klavier als een heel orkest te doen klinken en in ‘Parasol’ en ‘Icicle’ deed ze dat met zoveel vanzelfsprekende klasse en elegantie dat je op geen enkel moment extra muzikanten miste. In ‘Marys of the Sea’ hamerde ze dan weer zo furieus op het klavier dat je visioenen kreeg van Tori als s/m-meesteres, terwijl ze op andere momenten de klankkast van haar piano als percussietuig gebruikte.
Ook haar mezzosopraanstem getuigde als vanouds van souplesse. Zelfs als ze fluisterde, klonk Tori Amos nog melodieus en vaak diende haar gehijg en gezucht als een vorm van interpunctie in de songs. De zangeres hield er ook een ietwat vreemde frasering op na: in ‘Maybe California’ leek ze net zo lang op de woorden te kauwen tot alle klinkers van kleur verschoten. Zoals gezegd speelde Amos weinig nummers die bij het grote publiek een belletje deden rinkelen, al bracht ze in haar set wel bepaalde ankerpunten aan, zoals het mijmerende ‘1000 Oceans’. De geestdriftigste reacties uit de zaal noteerden we echter telkens wanneer het tempo een beetje verhoogde en er, dank zij ‘Father Lucifer’ of het speelse ‘Mr. Zebra’, een zekere luchtigheid in de set sloop
De songs volgden elkaar zo snel op dat je vermoedde dat de zangeres nog dringend ergens een vliegtuig moest halen. Ze wisselde nauwelijks een woord met haar publiek en wanneer ze, negen nummers diep in de set, dan toch iets zei, kwam ze niet verder dan een aanstellerige opmerking over haar… lipgloss. Het goede nieuws was dan weer dat Tori Amos in haar eentje kon spelen wat de inspiratie van het moment haar ingaf. Wie haar setlists van de jongste weken met elkaar vergelijkt, zal merken dat er, op een handvol liedjes na, avond na avond weinig overlappingen zijn. Op die manier houdt de zangeres het spannend en onvoorspelbaar.
Band uit een doosje
In Brussel putte ze met ‘Cool On Your Island’ bijvoorbeeld, totaal onverwacht, uit haar quasi onvindbare debuut-cd ‘Y Kant Tori Read’. Ook uit het begin van haar solocarrière stonden allerlei b-kantjes en obscure outtakes op het programma, waaronder ‘Honey’, ‘Take Me With You’, het enthousiast ontvangen ‘Take to the Sky en haar bijzonder kritische interpretatie van de standard ‘Home on the Range’. Amos heeft via haar grootmoeder van moederszijde cherokeebloed door haar aderen stromen en verwijst hier naar de genocide van de blanke kolonisten op de inheemse bevolking van het Amerikaanse continent.
Al sinds haar allereerste Europese tournee brengt Tori Amos steevast enkele covers, en in Brussel diepte ze dit keer Elton Johns ‘Sorry Seems To Be The Hardest Word’ en, op verzoek, Leonard Cohens ‘Famous Blue Raincoat’ op. Wel jammer dat de chanteuse het, naar het einde toe, nodig vond tijdens ‘Cornflake Girl’ een tape met bandbegeleiding te laten meelopen. Een zwaktebod, want qua sound stond dit volkomen haaks op de zorgvuldig opgebouwde sfeer van de show. Maar fake of niet, het publiek was blijkbaar blij een beat te horen en veerde eensgezind recht, zodat Amos hetzelfde trucje tijdens de bissen nog eens overdeed in ‘Wedding Day’. Gelukkig eindigde het concert alsnog sober met het uit ‘Little Earthquakes’ gelichte ‘Tear In Your Hand’.
Tori Amos zong en speelde in Brussel uitstekend en wist de klip van de routine handig te omzeilen. Op papier waren dus alle ingrediënten aanwezig om van een geslaagd concert te kunnen spreken. En jawel, het publiek was zichtbaar tevreden. Niettemin bleven de echte kippenvelmomenten, wat ondergetekende betreft, toch uit. De songs gleden van hem af als het water van een eend. Lag het aan de opbouw? Het afstandelijke professionalisme? We zijn er nog niet helemaal uit. Maar volgende keer mag het toch weer een tikje intenser.
Dirk Steenhaut
DE SETLIST: Parasol / Honey / Icicle / Maybe California / Weatherman / Marys of the Sea / 1000 Oceans / Father Lucifer / Sorry Seems To Be the Hardest Word / Famous Blue Raincoat / Cool On Your Island / Not the Red Baron / Take to the Sky / Home on the Range (Cherokee Edition) / Cornflake Girl // Mr. Zebra / Wedding Day / Take Me With You / Tear In Your Hand.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier