Tori Amos werd de jongste twintig jaar zowel geliefd als verguisd, zij het doorgaans niet door hetzelfde publiek. Maar tijdens haar gedurfde, twee uur durende concert met het Apollon Musagète strijkkwartet in Antwerpen, won de bewondering het toch ruimschoots van de irritatie.
DA GIG: Tori Amos in Koningin Elisabethzaal, Antwerpen op 28/10.
IN EEN ZIN: Met behulp van enkel haar piano en een strijkkwartet maakte Tori Amos een uiterst eigenzinnige keuze uit haar repertoire en dat leidde regelmatig tot aangename verrassingen.
HOOGTEPUNTEN: ‘Spark’, ‘Maybe California’, ‘Leather’, ‘Winter’, ‘I Can’t See New York’, ‘The Circle Game’…
DIEPTEPUNTEN: de momenten waarop de strijkers in al hun opdringerigheid de songs dreigden te overwoekeren, zoals in ‘Shattering Sea’ en ‘Fearlessness’.
BESTE QUOTE: “Look I’m standing naked before you / Don’t you want more than my sex / I can scream as loud as your last one / But I can’t claim innocence.” (uit ‘Leather’).
Laten we het maar meteen toegeven: Tori Amos kan ons soms behoorlijk op de zenuwen werken. Haar zweverige new age-gewauwel en haar eeuwige geflirt met neo-paganistische symboliek of van de pot gerukte mythologische verhalen is aan ons niet besteed en zorgt ervoor dat haar platen soms harde noten zijn om te kraken. Daar staat tegenover dat ze een uiterst getalenteerde zangeres en liedjesschrijfster is, die ons tijdens interviews altijd weet te charmeren en dat ze als pianiste over het vermogen beschikt haar instrument als een volledig orkest te doen klinken. Bovendien is ze compromisloos genoeg om haar artistieke beslissingen nooit te laten dicteren door de commercie. Ze doet waar ze zin in heeft en zoekt regelmatig nieuwe uitdagingen op.
Net als bij Elvis Costello en Peter Gabriel staan de beperkingen van het popgenre haar ambities soms in de weg. Zo komt het dat Tori Amos zich op haar jongste cd ‘Night of Hunters’, die het midden houdt tussen een thematisch verbonden liederencyclus en een moderne opera, liet inspireren door thema’s van klassieke componisten als Bach, Schubert, Copin, Debussy en Satie. Niet eens zo ver gezocht als je weet dat Amos als elfjarig wonderkind al aan het prestigieuze Peabody Contervatory of Music studeerde. Het resultaat is een met strijkers en houtblazers ingeblikte conceptplaat over hoe er in een romantische relatie altijd sprake is van een jager en een prooi. Geen toeval dus dat dit taaie werkstuk verscheen bij het wel zeer serieuze Deutsche Grammophon.
Ook tijdens de bijhorende tournee maakt de 48-jarige zangeres het de luisteraar niet gemakkelijk. Wie voor de bekende radiohits naar de Elisabethzaal afzakte, was eraan voor de moeite en ook van gitaren en drums was er dit keer geen spoor. Amos begeleidde zichzelf afwisselend of gelijktijdig op een vleugelpiano en een elektronisch keyboard en werd enkel geassisteerd door een strijkkwartet. Hoewel die aanpak was ingegeven door ‘Night of Hunters’ waren slechts vijf van de 25 gespeelde nummers uit die cd afkomstig. De avond werd ingezet met ‘Shattering Sea’, dat aan de violen een extra portie dramatiek ontleende, maar er, net als ‘Fearlessness’, ook dermate door werd overwoekerd dat het de song dreigde te verstikken. Wanneer het Apollon Musagète Quartet zich wat minder opdringerig opstelde, zoals in het vrij barokke ‘Star Whisperer’, leidde de interactie tussen Tori Amos en haar gezellen echter wèl tot fraai afgewogen resultaten. Zulks was het geval in mijmerende nummers als ‘Girl Disappearing’ en ‘Maybe California’ of het pakkende ‘Spark’, waarin de zangeres enkele persoonlijke demonen uitdreef. In ‘Suede’ gebruikten de strijkers de klankkast van hun instrument dan weer als percussietuig.
Dat de concerten op deze tournee drastisch van elkaar verschillen, ligt vooral aan het feit dat Amos, tijdens de vele momenten waarop ze solo speelt, telkens andere nummers kiest. Zo kregen we in Antwerpen sobere maar magische uitvoeringen van ‘Seaside’, ‘Dragon’ en ‘I Can’t see New York’, waarin de artieste de toetsen afwisselend streelde en geselde. De teneur was overwegend melancholisch, maar met het frivole ‘Mr Zebra’ en gedreven songs als ‘Programmable Soda’ en ‘Big Wheel’ sloop er ook een zekere luchtigheid in de set. Soms liet Amos steken vallen: ‘Suede’ werd verkeerd ingezet en tijdens haar prachtige vertolking van ‘The Circle Game’ van Joni Mitchell raakte ze even haar tekst kwijt, maar dat gaf enkel aan dat niets menselijks haar vreemd was. Opmerkelijk: tijdens de vorige avonden had de zangeres ook al covers gebracht van Tom Waits, A-Ha, the Beatles, Carly Simon, Elton John, Simon & Garfunkel en Nirvana.
De toeschouwers luisterden in beate bewondering, al vielen de warmste reacties toch te noteren bij ouder werk als ‘Pretty Good Year’, waarin Tori Amos vocaal helemaal loos ging, het uitdagende ‘Leather’ en het ronduit sublieme ‘Winter. Al bij al een verrassend avontuurlijk optreden van een dame die grillige zijpaadjes boven de rechte weg verkiest en zo de routine uit haar werk weet te houden. Waarvoor hulde.
Dirk Steenhaut DE SETLIST: Shattering Sea / Seaside / Suede / Mr Zebra / Girl Disappearing / Maybe California / Carbon / Liquid Diamonds / Way Down / Nautical Twilight / Spark / Star Whisperer / I Can’t See New York / Dragon / Circle Game / Fearlessness / Cloud On My Tongue / Leather / Cruel // Multitude of Shades / Winter // Pretty Good Year / Programmable Soda / Siren / Big Wheel.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier