Een eeuw na het allereerste jazzalbum zagen we tijdens het BRDCST-festival in de AB drie artiesten die het genre nog steeds jong en – durven we het zeggen? – hip houden. “King” Shabaka Hutchings, de Britse Kamasi Washington. Yussef Kamaal, een kwartet dat de Londense club naar de jazz brengt. En Kendrick Lamars geheime wapen: Thundercat.
Yussef Kamaal (****)
Drummer Yussef Dayes en toetsenist Kamaal Williams – Yussef Kamaal, heb je’m? – jamden al zo’n negen jaar samen vooraleer de invloedrijke Engelse smaakmaker Gilles Peterson hen overtuigde om een plaat op te nemen. En zo geschiedde: Black Focus verscheen eind 2016 en deed stof opwaaien tot in de Anspachlaan in Brussel.
Maar het vreemde was: in de AB leek het alsof Yussef Kamaal nog geen enkel album had opgenomen. Alsof de band – live uitgebreid met een bassist en een blazer – op de resetknop had geduwd en elk nummer weer voor ons ogen ontdekte. En dat was een waar plezier om te aanschouwen.
Yussef zette bijvoorbeeld een energieke afrobeat in, waarop de bassist reageerde met een gezonde dosis funk. Kamaal volgde met een aanstekelijk akkoordenschema en voor je het wist had Yussef Kamaal een groove te pakken. En die groove bleef nooit dezelfde. Vooral Yussef duwde de groep steeds in andere richtingen: van Herbie Hancock, over retestrakke hiphop, tot housemuziek die je gewoonlijk in een Londense club te horen krijgt.
Hij kon meppen als een beest, die Yussef, en zelfs toen hij een drumstok in tweeën brak bleef hij onverstoord spelen. “It’s all about the flow,” zei hij ooit. Daarop kunnen we na Yussef Kamaals passage in de AB alleen maar antwoorden: amen! Niet te missen in het Luikse Reflektor (12/5), op Dour of Best Kept Secret.
Shabaka And The Ancestors (****)
“When somebody dies, the energy that comprised him is still there. Ancestors are all around us,” zo kondigde saxofonist Shabaka Hutchings zijn muzikale verkenning in het spirituele aan. De Londenaar ging daarvoor terug naar de plaats waar de jazz begon: Afrika. Johannesburg in Zuid-Afrika, om precies te zijn. Samen met zeven meesterlijke Zuid-Afrikaanse muzikanten nam hij er in één dag tijd een langspeler op: Wisdom Of Elders. Het werd de zévende plaat -jawel, dat lees je correct – waar hij in 2016 aan had bijgedragen.
Die Zuid-Afrikaanse muzikanten doopte Shabaka tot The Ancestors en nam hij mee naar de AB. Daar speelden ze een uiterst bezwerende set. Met zijn sax zorgde de boomlange Shabaka voor de melodie, vaak meegezongen in het Afrikaans door Siyabonga Mthembu. Ondertussen dreven de overige bandleden, waaronder twee percussionisten die soms wel in een verschillende maatsoort leken te spelen, de spanning op. Hoger, steeds hoger, met withete finales als gevolg.
Afsluiter Nguni klonk het gevaarlijkst. Boven een dreigende, slome baspartij begon zanger Mthembu in het Engels te praten over bommen, corrupte overheden en oude goden die de goden van het Christendom of de Islam niet ontkennen. Wanneer Shabaka tijdens de intense climax die volgde voor een laatste keer zijn ziel uit zijn lijf had geblazen en de instrumenten volledig stil waren, zong de volledige groep de hoofdmelodie van het nummer door. In de zaal was het muisstil. Tot een oorverdovend applaus uitbrak.
Kurt Overbergh, artistiek directeur van de AB, en vele anderen noemen Shabaka Hutchings de Britse Kamasi Washington. Of hij zijn evenknie al is, weten we nog niet. Maar hij kan het zéker worden, zoveel bewees hij in de AB. Deze festivalzomer kun je daar zelf over oordelen, want Kamasi Washington en Shabaka And The Ancestors spelen op dezelfde avond op Gent Jazz. Zelfs voor jazz-noobs is dat een aanrader.
Shobaleader One (**)
Vier in zwarte gewaden gehulde gedaanten betraden het podium. In het donker was maar één iets goed zichtbaar: hun lichtmaskers. Elk bandlid had een groot scherm voor de ogen hangen. Daarop verschenen flikkerende cirkels, rechthoeken en driehoeken. Shobaleader One zou de liveband van Tom “Squarepusher” Jenkinson moeten zijn, maar moest nu blijken dat het viertal op het podium net uit een ufo was gedropt, zouden we daar niet raar van opkijken.
Niet alleen uiterlijk, maar ook muzikaal leek Shobaleader One van een andere planeet te komen. Alsof aliens met superieure vaardigheden waren neergedaald om enkele hoogtepunten uit Squarepushers oeuvre na te spelen. Want zo voelde het optreden: als naspelen. Songs als Delta-V, Deep Fried Pizza en zelfs Squarepusher Theme klonken waanzinnig complex en levenloos. Shobaleader One was qua techniek de beste band van de avond. Alleen de ziel ontbrak.
Thundercat (***)
De laatste jaren lijkt het wel alsof op elk impactvol hiphop- of jazzalbum toch één feature van Thundercat staat. Kendrick Lamar, Flying Lotus, Erykah Badu, Kamasi Washington, allemaal rekenden ze op het unieke jazzfusion-basspel van de Amerikaan Stephen Bruner. Met zijn schitterende derde soloalbum Drunk bewees Bruner dat hij ook op zichzelf stevig in de schoenen staat. Of witte sandalen, zo bleek in de AB.
Spijtig dat Thundercat een valse start nam. Het trio, Bruner werd geruggensteund door een toetsenist en een drummer, stond al zo’n tien minuten op het podium te soundchecken, toen de band uit het niets aan de set begon. De lichten waren zelfs nog niet gedoofd. Dat Thundercat meteen een vijf minuten durende bassolo inzette, hielp ook niet.
Maar gaandeweg vond Thundercat de balans tussen de song en virtuoze solo’s. En dan kwam zijn grote troef naar boven: veelzijdigheid. Hij kon het frisse lenteliedje Bus In These Streets naadloos doen overvloeien in Kendrick Lamars These Walls. Tijdens 3AM en Drunk klonk hij slaapdronken, een kwartier later leek hij stijf te staan van de pillen tijdens een dansbaar eerbetoon aan ecstasy, toepasselijk getiteld Oh Sheit It’s X. Dan hadden we het nog niet over Tron Song en Trong Song Suite II, twee na elkaar gespeelde odes aan zijn kat Turbo Tron Over 9000 Baby Jesus Sally, of “Tron” voor de vrienden. Ja, op een gegeven moment zong Bruner zelfs enkele meows, maar met zijn honingzoete falset slaagde hij er op een of andere manier in om beide nummers aandoenlijk te maken.
Thundercats optreden piekte met Friend Zone, dat funkte zoals Stevie Wonder ten tijde van Innervisions en dan ook de hele zaal aan het bewegen zette. En het moet gezegd: die zaal was goed gevuld. Jazz brengt nog steeds veel mensen, ook jonge, op de been. En met Thundercat, Yussef Kamaal en Shabaka Hutchings heeft de huidige generatie alvast drie artiesten die het honderd jaar oude genre jazz avontuurlijk en jong houden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
