Susanna @ ABClub: niets klinkt luider dan de stilte

Terwijl Slash de benedenzaal van de AB inpalmde, werden de fijnproevers in de club op hun wenken bediend door Susanna. De Noorse protégée van Bonnie ‘Prince’ Billy speelde een intimistische set waarbij ze songs uit haar jongste cd ‘Wild Dog’ afwisselde met spectaculaire covers.

Susanna Wallumrød is het type zangeres dat met evenveel gemak zeventiende eeuwse barokliederen van Henry Purcell als nummers van AC/DC, Scott Walker of Leonard Cohen vertolkt. Pathos schuwt ze echter als de pest: de acht langspelers die ze sinds 2004 de wereld heeft ingestuurd klinken zonder uitzondering verstild en ingehouden. Walumrød verkiest het understatement boven het grote gebaar en weet de luisteraar met haar donkere maar verleidelijke en loepzuivere sopraanstem moeiteloos te hypnotiseren.

Samen met toetsenspeler Morten Qvenild, bekend van Jaga Jazzist, maakt ze deel uit van het duo Susanna & The Magical Orchestra. Daarnaast brengt ze echter ook soloplaten uit als Susanna. Dat laatste project klinkt iets voller, omdat er meerdere muzikanten bij betrokken zijn. In Brussel liet de zangeres, die zelf aan een vleugelpiano zat, zich begeleiden door haar levensgezel Helge Sten (lid van Supersilent en ook bekend als producer van Motorpsycho onder het pseudoniem Deathprod) op gitaar en door de verbluffende Erland Dalhlen (ex-Madrugada) op drums.

Susanna brengt regelmatig unieke interpretaties van andermans werk en In Brussel namen die ongeveer een derde van haar set in beslag. Dit keer lag de nadruk echter op eigen composities, voornamelijk geplukt uit platen als ‘Sonata Mix Dwarf Cosmos’ en het onlangs verschenen ‘Wild Dog’, waarop ze werd geassisteerd door Jeremy Gara van Arcade Fire en enkele getrouwen van Bonnie ‘Prince’ Billy. Het alt.country-icoon nam haar trouwens al enkele keren mee op tournee en was te horen op haar cd ‘Flower of Evil’.

Spookachtig

Het optreden werd behoedzaam ingezet met ‘For You’. Wallumrød zong op fluistertoon en haar gezellen toonden zich meesters van de beperking. Sten hield zijn tremolo-efecten zo ingehouden en minimalistisch dat hij zichzelf haast helemaal wegcijferde, terwijl Dahlen met enkele goedgeplaatste tikjes toch de nodige dynamiek wist te suggereren. Behalve voor vindingrijke percussie, bijvoorbeeld in ‘Demon Dance’, zorgde hij ook regelmatig voor spookachtige effecten met een zingende zaag en kon je hem in ‘Imagine’, weliswaar zonder microfoon, een knappe tweede stem horen aandragen. Het was het begin van een reeks trage, in zichzelf gekeerde liedjes waarin de liefde afwisselend werd vergeleken met een nachtmerrie, een koortsdroom en een roofdier.

Toch zorgden de muzikanten consequent voor het nodige reliëf. In ‘Oh I’m Stuck’ en ‘Traveling’ mocht zelfs de gitaar even van de ketting en kreeg de volumeknop een ruk naar rechts. In ‘Wild Horse Wild Dog’, over twijfelen tussen weggaan en blijven, het afgekloven ‘Starving Soul’ en het tussen folk en jazz laverende ‘Her Eyes’, waren de personages nauwelijks meer dan schimmen. In ‘Freeze’ stonden dan weer natuurmetaforen centraal. Voorts serveerde Susanna een nummer in haar moedertaal, uit een vorig jaar verschenen cd waarop ze werk van de Noorse dichteres Gunvor Hofmo van muziek voorzag.

Kaalgeplukt en uitgebeend

Uiteraard ruimde de chanteuse in haar set ook plaats voor enkele eigenzinnige covers. ‘Can’t Shake Loose’, een nummer van Russ Ballard dat ooit de Amerikaanse top-dertig haalde in de versie van Agneta ‘ABBA’ Fältskog, begon onkarakteristiek luidruchtig en vertoonde zowaar zelfs psychedelische trekjes. Gek genoeg werden de dramatiek en frustratie in de song niet door Susanna zelf, maar door haar begeleiders in de verf gezet. “Dichter bij Slash zullen we vanavond wellicht niet meer komen”, monkelde Wallumrød na afloop.

Toch schrok ze er niet voor terug bestaande melodieën kaal te plukken en binnenste buiten te keren. Dat deed ze tijdens haar wanhopige, ronduit indrukwekkende vertolking van Dolly Partons ‘Jolene’ en, in iets mindere mate, tijdens van het van Thin Lizzy geleende ‘Jailbreak’. Ook de bissen waren voor materiaal van derden gereserveeerd: ‘Twelve Hours of Sunset’ van Roy Harper en een uitgebeende maar magnifieke uitvoering van Joy Divisions ‘Love Will Tear Us Apart’. Susanna en haar gezellen trokken diepe groeven in het gemoed van de toeschouwers. Een bewijs dat stilte soms zoveel luider klinkt dan heavy metal.

Dirk Steenhaut

DE SETLIST: For You / Imagine / Oh, I’m Stuck / Demon Dance / We Offer / Can’t Shake Loose / Jolene / Jailbreak / Starving Soul / Wild Horse Wild dog / Hva Fanger Natten / Traveling / Her Eyes / Freeze // Twelve Hours of Sunset / Love Will Tear Us Apart.