St. Vincent in de AB: weinig meer dan narcistische karaoke

© Yvo Zels

Zeker, ook wij keken reikhalzend uit naar de Belgische passage van de Fear the Future-tournee waarmee St. Vincent haar nieuwe cd kwam voorstellen. Maar wat een memorabel concert had moeten worden, bleek uiteindelijk weinig méér te zijn dan een karaokeshow met een gitaar. En dat was even slikken.

DA GIG: St. Vincent in de ABBallroom, Brussel op 23/10.

IN EEN ZIN: We hadden net zo goed thuis kunnen blijven en St. Vincents jongste plaat opzetten of een hele avond naar YouTubefilmpjes kunnen kijken.

HOOGTEPUNTEN? DIEPTEPUNTEN? Hangt uitsluitend van uw smaak af. Gaat u naar een concert in de hoop op muzikale interactie? Of bent u al blij dat u de artiest(e) een in levende lijve kunt zien?

QUOTE: ‘There’s no place in the world I would rather be tonight than with you motherfuckers!’

Op haar pas verschenen vijfde plaat –Love This Giant met David Byrne even niet meegerekend- transformeert Annie Clark, alias St. Vincent, zich van cultartieste in popster. Het is dus geen toeval dat ze Masseduction liet producen door Jack Antonoff, een man die eerder ook al door Taylor Swift en Lorde werd ingezet, en dat ze dit keer samenwerkte met Sounwave, de beatbakker van Kendrick Lamar.

St. Vincent heeft de excentriekste trekjes uit haar muziek weggeretoucheerd en de mathrockgitaren opzij geschoven, een teken dat ze het dit keer op de grote massa heeft gemunt. Maar ook al klinken de songs op Masseduciton vrij direct en toegankelijk, ze blijven gelaagd en uitdagend. Eerder dan een echte popplaat heeft de zangeres een plaat gemaakt óver pop. Door met de vorm te spelen sticht ze verwarring.

Dat deed ze trouwens ook al tijdens de promocampagne vooraf. Ieder interview had iets van een performance die bij de journalisten voor het nodige onbehagen moest zorgen. Zo had St. Vincent de antwoorden op de banaalste en meest gestelde vragen vooraf op haar smartphone opgenomen, zodat ze die tijdens het gesprek kon afspelen. Want: ‘Je kunt je Wikipediapagina nu eenmaal niet eindeloos blijven opdreunen’.

De vraag die je je, naarmate de set vorderde, steeds vaker ging stellen was: waar is de band?

De artieste had altijd al lak aan traditionele verwachtingspatronen, maar dat iedereen zonder morren in haar verhaal meeging, zegt iets over haar groeiende sterrenstatus. Naarmate ze een groter publiek aanspreekt, gaat ze steeds vaker in tegen de druk te om zich te conformeren.

Dominatrix

St. Vincent stelt zich voortdurend vragen over de rol die ze geacht wordt te spelen en die ambivalentie is zeker ook in haar nieuwe langspeler geslopen. ‘Everyone you love will go away’ luidt de sleutelzin op Masseduction, een cd die in ruime mate in het teken staat van Clarks relatiebreuk met het fotomodel Cara Delevingne. Tijdens zijn achttien maanden durende romance werd het stel regelmatig achtervolgd door paparazzi. Geen wonder dus dat St. Vincent het in de songs heeft over hoe het is een vrouw te zijn naar wie voortdurend wordt gestaard.

De set in Brussel bestond uit twee delen. Tijdens het eerste bracht ze een soort ‘best of’ uit haar vorige cd’s, terwijl ze het tweede reserveerde voor haar nieuwe materiaal. Enig gevoel voor theatraliteit is St. Vincent nooit vreemd geweest: ze verscheen op het podium in een roze leren bodysuit en dito knielaarzen als een kruising tussen een dominatrix en een Playboykonijntje.

Voor iemand die er graag op wijst dat vrouwen in de media al te vaak als objecten worden opgevoerd, deed zoveel narcisme toch een beetje vreemd aan.

Doordat het gordijn slechts geleidelijk open ging, was ze aanvankelijk voor een groot deel van het publiek zelfs niet te zien. De artieste etaleerde meteen haar flexibele stem en haar onnavolgbaar grillige, door avantjazz en noiserock bestoven gitaarspel.

Ook de nummers gaven blijk van veelzijdigheid: Actor Out of Work klonk alsof het uit een Broadwaymusical was gelicht, Cheerleader was hoekige hip-pop, Digital Witness en Birth in Reverse droegen een elektropunkjasje.

Maar de vraag die je je, naarmate de set vorderde, steeds vaker ging stellen was: waar is de band? De strijkers in Marry Me, de synths, de beats, sommige zangpartijen, ze bleken allemaal op computerfiles te staan, zodat St. Vincent zich eigenlijk leek te beperken tot een soort… karaoke met backingtracks.

Ode aan de selfie-cultuur

Even hoopten we nog dat dit slechts een prelude was voor het échte werk, maar toen de artieste, na een kostuumwissel, de nummers uit Masseduction aansneed, in precies dezelfde volgorde als waarin ze op cd staan, werd duidelijk dat er op het podium slechts plek was voor één enkele blikvanger: Annie Clark zelve. Want ook in de arty video’ s op de beeldschermen kregen we nagenoeg uitsluitend de zangeres te zien.

St. Vincent blijft in onze ogen een grote artieste, maar in de AB diende ze zich vooral aan als een soort Britney Spears voor intellectuelen.

Niet dat het een straf was naar haar te kijken, maar voor iemand die er graag op wijst dat vrouwen in de media al te vaak als objecten worden opgevoerd, deed zoveel narcisme toch een beetje vreemd aan.

St. Vincent speelde in de AB geen echt concert, ze gaf een show die je nog het best kon interpreteren als een ode aan de selfie-cultuur en waarbij het visuele primeerde op de muziek. We hadden, met andere woorden, net zo goed thuis kunnen blijven en haar plaat opzetten of een hele avond naar YouTubefilmpjes kunnen kijken.

Begrijp ons niet verkeerd. Wij zijn al tien jaar overtuigd van St. Vincents onorthodoxe talent en haar muziek klonk, ook in Brussel, fantastisch. Van pakkende ballads als Hang On Me, Happy Birthday, Johnny of het ontwapenend simpele New York, ging het naar de elektropop van Los Ageless, het kaleidoscopische Young Lover, het robotachtige Masseduction en de Princelijke funk van Savior of Sugarboy. Alleen was het net zo fake als Nicole en Hugo die met een orkestband optreden. En dat was behoorlijk teleurstellend voor een multi-instrumentaliste die ooit nog met Sufjan Stevens, Swans en Glenn Branca heeft samengewerkt of, omwille van haar gender fluidity, met David Bowie wordt vergeleken.

Mochten Neil Young, Patti Smith of Bruce Springsteen zonder groep op het podium verschijnen en een veredelde playbackshow ten beste geven, dan zouden we ons al net zo bekocht voelen. St. Vincent blijft in onze ogen een grote artieste, maar in de AB had de keizerin geen kleren aan en diende ze zich vooral aan als een soort Britney Spears voor intellectuelen.

U begrijpt dat we achteraf met een fikse kater thuis kwamen. En we hadden niet eens gedronken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content