In de concertreeks ‘Silence is Sexy’ worden de raakpunten tussen hedendaags klassiek, elektronica en rock bloot gelegd. Tijdens de optredens van Nils Frahm en A Winged Victory For the Sullen bleek dat daarbij niet enkel de noten, maar ook de stiltes die hen scheiden belangrijk zijn.
DA GIG: NIls Frahm en A Winged Victory For The Sullen Chamber Orchestra in AB, Brussel op 31/5.
IN EEN ZIN: Frahm wist, dank zij zijn wisselende speelstijlen, een hele set te boeien, maar A Winged Victory had, ondanks briljante passages, nog iets teveel lood in de vleugels.
HOOGTEPUNTEN: een voorlopig titelloze compositie (Nils Frahm), ‘Jesus’ Blood Never Failed me Yet’ (A Winged Victory For the Sullen)
DIEPTEPUNTEN: geen
BESTE QUOTE van Adam Wiltzie: “En om een goede traditie in ere te houden volgt nu alweer een nummer over iemand die dood is.”
Nils Frahm is een Berlijnse pianist, componist en producer die drie jaar geleden al eens de AB aandeed, samen met Soap & Skin. Sindsdien had de innemende Duitser heel wat podiumervaring opgedaan, ook al was hij, naar zijn eigen zeggen, nog altijd zenuwachtig. Dat was echter nergens voor nodig, want hij hield de toeschouwers op het puntje van hun stoel, gaf het meest geslaagde concert van de avond en kreeg daar achteraf ook een staande ovatie voor.
In Brussel zette Frahm, die de helft van zijn studio achter zich aanzeulde omdat hij alles opnam met het oog op een live-cd, een punt achter zijn Recording Tour. Hij begon de avond met een improvisatie, waarin hij, behalve twee piano’s, ook een laptop en verscheidene elektronische keyboards betrok. Dat leidde tot een rijk arsenaal aan klanken en speelwijzen, van mijmerend en poëtisch tot klaterend en repetitief.
Soms speelde hij over een zelfgecreëerde backing track en meende je beatloze dansmuziek te horen, maar Nils Frahm vertolkt zijn stukken sowieso nooit tweemaal op dezelfde manier. Hij vergelijkt pianospelen met een verhaal vertellen: na de twintigste keer ga je variëren, gebeurtenissen aandikken of nieuwe details toevoegen. Bijgevolg week ‘Said and Done’ al behoorlijk af van de plaatversie op ‘The Bells’.
In ‘Over There, It’s Raining’ hoorde je afwisselend echo’s uit het werk van Chopin en Satie. Op andere momenten experimenteerde de muzikant met drones of hamerde hij dermate op de toetsen dat zijn spel een louter percussief karakter kreeg. Toen Frahm een voorlopig nog naamloze nieuwe compositie speelde, riep hij het publiek op er een passende titel voor te verzinnen. “Als ik hem gebruik, stuur ik je een zak vol geld”, grapte hij. De set eindigde met een geïmproviseerde quattre-mains met een vrijwilligster uit het publiek, die zich, ondanks enkele haperingen, aardig uit de slag wist te trekken. Zo hield Nils Frahm het boeiend van het eerste tot het laatste moment.
Na een korte pauze was het de beurt aan A Winged Victory For the Sullen, een neoklasiek project van de in Brussel wonende Amerikaanse ambient-dronegitarist Adam Wiltzie (zie ook: Stars of the Lid en sleepingdog) en pianist Dustin O’Halloran, bekend van zijn soundtrack voor Sofia Coppola’s ‘Marie Antoinette’ en twee weken geleden nog in de AB te zien met een strijkkwartet.
Beide muzikanten leerden elkaar kennen in Bologna tijdens een concert van Sparklehorse, met wie Wiltzie toen op tournee was. Vorig jaar brachten de heren een fraaie, titelloze cd uit, die werd opgenomen in een Berlijnse kerk en een Oost-Duitse radiostudio en baadde in melancholie en tristesse. Alle composities stonden in het teken van gebroken harten en geliefde doden, wat meteen hun elegische toon verklaarde.
In de AB was A Winged Victory voor de gelegenheid uitgebreid tot een zeventienkoppig kamerensemble, waarin, naast strijkers en blazers, ook een harpiste figureerde. De muziek riep beelden op van een oceaanstomer die bij dichte mist langzaam en statig de haven binnenvoer. De gespeelde stukke waren meditatief en filmisch van aard en doorgaans gebouwd op lang aangehouden zoemtonen, waarin je nauwelijks meer de individuele timbres van de instrumenten herkende.
De haast onmerkbaar in elkaar verglijdende thema’s werden begeleid door visuals van roterende hemellichamen en amoebes onder een microscoop, terwijl de voortdurend aanzwellende en wegtrekkende violen het geheel een dramatische teneur bezorgden. De druppelende pianoklanken van O’Halloran herinnerden dan weer aan het werk van Harold Budd uit de eighties.
Al bij al creëerde A Winged Victory For The Sullen een universum waarin weinig bewoog en hoorden we veeleer statische soundscapes dan echte composities. Dat zorgde ervoor dat we onze gedachten soms ver voelden afdwalen. Het memorabelst waren het aan Mark Linkous opgedragen ‘Requiem for the Static King’ en, vooral, het van Gavin Bryars geleende ‘Jesus’ Blood Never Failed Me Yet’. Dat laatste was opgebouwd rond een religieus lied, gezongen door een oude, dakloze man, wiens stem geleidelijk door de strijkers werd overwoekerd.
Een mooi concert, maar vloeken we in de kerk als we stellen dat het bij momenten ook een beetje saai en monolitisch overkwam? Iets meer dynamiek had best wel gemogen, al vermoeden we dat dit project, als het in deze line-up wat vaker wordt gespeeld, nog wel zal groeien. Maar een gevleugelde overwinning was het voorlopig niet. Daarvoor had de groep nog iets teveel lood in de vleugels.
Dirk Steenhaut
Nils Frahm en A Winged Victory For the Sullen zijn nog te zien op woensdag 12 september in de DOK-arena in Gent.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier