Lee Ranaldo and The Dust @ Trix: Minder spannend dan verhoopt

Of we Sonic Youth ooit nog op een podium te zien zullen krijgen, blijft onzeker. Dus trekt gitarist Lee Ranaldo dezer dagen weer de hort op met zijn nieuwe groep The Dust.

Of we Sonic Youth ooit nog op een podium te zien zullen krijgen, blijft onzeker. Dus trekt gitarist Lee Ranaldo dezer dagen weer de hort op met zijn nieuwe groep The Dust. In Trix leverde dat een aardig maar weinig spectaculair concert op, geteisterd door een ondermaatse klankmix.

Laat er vooral geen twijfel over bestaan: voor een passage van Lee Ranaldo mag men ons altijd wakker maken. De man, die ooit nog deel uitmaakte van Glenn Branca’s Guitar Orchestra en tot de belangrijke exponenten van de New Yorkse no wave behoort, blijft een van de inventiefste snaarkastijders van zijn generatie. Ranaldo is een meester in het gebruik van afwijkende tunings en voelt zich net zo lekker in het avantgardemilieu, waar experimentele noise en geïmproviseerde muziek aan de orde zijn, als op een rockpodium. Behalve een tiental boeken heeft hij in de voorbije decennia ook negen soloplaten uitgebracht, waarvan alleen de laatste twee in het teken stonden van echte songs.

De 58-jarige muzikant mag intussen dan een grijze haardos hebben, de meeste jonge gitaristen kunnen nog altijd heel wat van hem opsteken. In Antwerpen liet hij zich bijstaan door The Dust, een prima band waar ook gitarist Alan Licht, bassist Tim Lüntzel en de van Sonic Youth bekende drummer Steve Shelley deel van uitmaken. De ruim anderhalf uur durende set van het kwartet stond overwegend in het teken van het vorig jaar verschenen ‘Last Night On Earth’. Die plaat leunde opvallend dicht aan bij ‘classic rock’ -Ranaldo is een fan van The Grateful Dead- en bevatte lang uitgesponnen, melodieuze songs, ingegeven door het trauma dat de vernietigende orkaan Sandy in 2013 bij de artiest had veroorzaakt.

Kaarslicht

Een week lang zaten hij en zijn gezin vast in hun woonst in Manhattan, zonder water, elektriciteit of verwarming. Lee Ranaldo schreef de nummers bij kaarslicht op een akoestische gitaar (de afgekloven originele versies zijn te horen op de dubbel-cd ‘The Rising Tide’) en zoals de artiest op het podium van Trix vertelde, dacht hij tijdens die periode vaak aan ‘The Road’, de indringende post-apocalyptische roman van Cormac McCarthy. Geen wonder dus dat de teksten gedomineerd werden door onzekerheid, angst en de machteloosheid van het individu tegenover de kracht van de natuur.

Het concert begin met ‘Key/Hole’, waarin Ranaldo de snaren van zijn gitaar al tijdens de eerste minuten met een strijkstok bewerkte. De meeste nieuwe songs klonken vrij traditioneel, maar in de intro’s, coda’s en middenstukken kleurden de muzikanten wél buiten de lijntjes. Vooral Steve Shelley blaakte van het speelplezier en zat vaak te glunderen achter zijn drumstel. Tijdens het fraaie ‘Lecce, Leaving’ rammelde Lee Ranaldo met belletjes, terwijl de fraaiste gitaarmotiefjes voor Licht waren gereserveerd. Overspannen ego’s vielen in Antwerpen dus niet te noteren: wat telde was de muziek. De frontman nam trouwens de tijd om uitgebreid uitleg te geven over de inhoud van zijn songs.

Net als tijdens de hoogdagen van Sonic Youth, veranderde Ranaldo na vrijwel ieder nummer van instrument en stond hij op het podium met de vastberadenheid van een hondendresseur die zijn gitaren beschouwde als jonge viervoeters die snel even afgericht dienden te worden. In ‘The Rising Tide’, aangekondigd als “a nautical song” over een boot in de tuin van de buren die de jonge Lee en zijn vrienden vroeger als schuilplaats gebruikten, vielen vooral het knappe samenspel en de spacerockinvloeden op. Toch klonken de nieuwe songs minder beklijvend dan verhoopt. Dat had veel met de slechte klankmix te maken: Ranaldo’s stem verzoop de hele avond in de geluidsbrij van zijn band, waardoor een bijzonder essentieel onderdeel van de nummers de mist inging.

Toorts

Tussendoor putte The Dust op gezette tijden (en met iets meer succes) ook uit Ranaldo’s vorige cd, ‘Between The Times and The Tides’. ‘Off the Wall’ diende zich aan als een even stuwende als catchy popsong, ‘Xtina As I Knew Her’ ging over verwachtingen die nooit werden ingelost en ‘Hammer Blows’ schopte het tot één van de absolute hoogtepunten van de set: het begon traag en beheerst, om halverwege als een toorts te ontbranden en net zo bewerend uit de hoek te komen als het beste van The Velvet Underground. Het van The Modern Lovers geleende ‘She Cracked’ was een leuk, punky tussendoortje, maar gelukkig zaten er nog twee piekmomenten in de staart van het optreden: het aan Neil Young & Crazy Horse schatplichtige ‘Ambulancer’ en de afsluitende toegift, ‘Blackt Out’, waarin de gitaren voor een laatste keer van de ketting mochten.

Was het hele concert van dit niveau geweest, dan zouden we van een memorabele avond hebben gesproken. Maar dit keer misten we toch een beetje de spanning en het avontuur waar Lee Ranaldo’s reputatie op rust. Slecht was het zeker niet, al hadden we de waardeloze klankman ter plekke kunnen wurgen. Alleen was de vorige doortocht van de heren in Trix zoveel overtuigender. We rekenen binnen afzienbare tijd dan ook op een klinkende revanche.

Dirk Steenhaut

DE SETLIST: Key/Hole / Last Night On Earth / Angles / Lecce, Leaving / Homechds / Off The Wall / Xtina As I Knew her / The Rising Tide / Hammer Blows / She Cracked / Ambulancer // Tomorrow Never Comes / Blackt Out.