FOALS @ AB: Een duik in de mainstream

In enkele jaren tijd zijn Foals van een springerig punkfunkcombo uitgegroeid tot een van de populairste bands uit Groot-Brittannië. Met het nieuwe ‘Holy Fire’ doen ze nu een gooi naar het brede publiek en dat lijkt te lukken: hun AB-concert was al lang van tevoren uitverkocht.

Foals zijn, net als Radiohead, afkomstig uit Oxford en hebben met hun befaamde stadsgenoten een meer dan gemiddelde ideeënrijkdom gemeen. Ten tijde van ‘Antidotes’, hun debuut-cd uit 2008, maakten ze nog stuiterende dancerock, waarvoor ze de mosterd haalden bij eightiesgroepen als Talking Heads en A Certain Ratio. Wat hun stekelige sound echter zo rijk en boeiend maakte, was de veelheid aan invloeden, van krautrock, folkstep en minimal techno tot knagende mathrock. Vooral de sierlijk in elkaar gevlochten gitaarmotiefjes van Jimmy Smith en frontman Yannis Philippakis, dwongen bewondering af.

Opvolger ‘Total Life Forever’ klonk, met zijn dromerige ambientstructuren, al iets minder hoekig. De ‘Sturm und Drang’ van de begindagen had inmiddels plaats geruimd voor een bedachtzame ’tropical prog’-aanpak. Met hun vorige maand verschenen derde cd ‘Holy Fire’, naar ons gevoel net iets te glad geproducet door Flood en Alan Moulder, nemen Foals nu een sierlijke duik in de mainstream. De heren hebben hun muziek verder opengetrokken en er de scherpste angeltjes uit verwijderd, zodat de nieuwe songs vooral bedacht lijken op maat van de stadions en de hoofdpodia van drukbezochte zomerfestivals. Zelf zijn we er niet helemaal zeker van of dat een toe te juichen ontwikkeling is, maar in Brussel werden Foals alvast als helden ontvangen.

Discotheek

De vibe in de AB verschilde aanzienlijk van die in de Botanique, waar de groep in november 2010 een hoogst opwindend concert gaf. Dit keer stonden de muzikanten vrij ontspannen op het podium, waardoor de nummers minder frenetiek en, tijdens het eerste half uur van de set, zelfs een beetje futloos aandeden. Het smeulende instrumentale ‘Antidote’, dat de feestelijkheden inluidde, toonde weinig bevlogenheid en ook in ‘Miami’ beef het energieniveau, vergeleken bij vroegere shows van Foals, iets te laag.

Zo te zien waren de toeschouwers al helemaal vertrouwd met het materiaal uit het nieuwe ‘Holy Fire’, want ‘My Number’, een sprankelend funkpopnummer op het snijpunt tussen Chic en LCD Soundsystem, toverde de AB in een oogwenk om in een zweterige discotheek. De gitaristen stoeiden met gespierde riffs, Walter Gervers trok er vette baslijnen onder en de vinnige drumbeats van Jack Bevan hielden er serieus de vaart in.

Het tempo zakte vervolgens met ‘Out of the Woods’ en ‘Milk & Black Spiders’, dat van een fijne instrumentale coda werd voorzien. In ‘Late Night’ ruilde Jimmy Smith zijn gitaar voor een statige elektrische piano, terwijl Philippakis zich zowel vocaal als op de snaren, van zijn emotioneelste kant toonde. Een van de hoogtepunten uit de set was zonder twijfel ‘Spanish Sahara’. De song klonk weliswaar desolaat als een woestijnlandschap, maar mondde, dank zij de bubbelende elektronica van Edwin Congreave en de geleidelijk opgedreven ritmiek van Bevan, uit in een zinderende climax.

Balkon

Zo kwam er alsnog leven in de brouwerij. Terwijl de aanwezigen de zinsneden “I bleed just like you / I’m an animal just like you” (‘Providence’) uit volle borst meebrulden, dook de zanger het publiek in voor een rondje crowdsurfen, iets dat hij in de loop van het concert nog enkele keren zou herhalen. Halverwege het kort aangebonden ‘Red Socks Pugie’, een van de vier nummers uit ‘Atidotes’ die de setlist hadden gehaald, klom Philippakis zelfs naar de balkons en baande hij zich een weg naar de tribunes achterin de zaal om er de fans die het verst van het podium zaten persoonlijk te gaan begroeten. In ‘Electric Bloom’, de stotterende uitsmijter, jutte hij zijn publiek dan weer op door wild op een trommel te meppen.

Het trage, sobere ‘Moon’, waarmee een pakketje toegiften werd opengescheurd, brachten Philippakis en Smith als duo. Niet onaardig, alleen wachtte iedereen met ongeduld op ‘Inhaler’, dat van een stevige metalinjectie was voorzien en meer dan één gat in de dansvloer schroeide. De opwindingsgraad ging nog iets verder de hoogte in met ‘Two Steps Twice’, het bewijs dat Foals, als ze dat willen, nog altijd vervaarlijk kunnen steigeren. Naar de euforische reacties te oordelen kreeg het publiek waar het voor gekomen was, maar zelf bleven we toch met gemengde gevoelens achter. Van de drie Foals-concerten die we tot dusver hadden meegemaakt, was dat in de AB het minst overweldigende. Tja, soms moet je nu eenmaal man en euh… veulen noemen.

Dirk Steenhaut DE SETLIST: Prelude / Olympic Airways / Miami / My Number / Out of the Woods / Blue Blood / Milk & Black Spiders / Balloons / Late Night / Providence / Spanish Sahara / Red Socks Pugie / Electric Bloom // Moon / Inhaler / Two Steps Twice.