Band van de Dag #98: Deafheaven

Hun nieuwste album werd door vakblad Rolling Stone uitgeroepen tot beste metalrelease van 2013. Geen wonder dat Deafheaven op het roemruchtige Deathwish-label van Jacob Bannon, kunstenaar en frontman van Converge, prijkt.

“Een moderne klassieker”, die “black metal voor altijd veranderd heeft”, noemde Pitchfork het nieuwste album – ‘Sunbather’ – van Deafheaven. Ook Rolling Stone kon de plaat pruimen. Ze riepen het tot beste metalrelease van 2013 uit. Geen wonder dat de band op het roemruchtige Deathwish-label van Jacob Bannon, kunstenaar en frontman van Converge, prijkt. Donderdag 14 augustus staan ze op Pukkelpop.

Deafheaven is een Amerikaanse black metalband met het ambitieuze, en ietwat onverwachte, project om het eerder genoemde genre met shoegaze te verzoenen. Daarom wordt hun effect vaak als ‘opmonterend’ omschreven. Blast beats, een ijselijke krijsstem en extreem snelle gitaartremolo’s verankeren Deafheaven in black metal à la vroege Burzum, Drudkh of Hate Forest. De episch aanvoelende composities die het gevoelseffect centraal stellen, brengen het eerder in de sfeer van post rock zoals Mogwai. Het zwevende, aan The Smiths herinnerende gitaargetwinkel wijzen in de richting van shoegaze. Het eclectische Deafheaven is het allemaal.

Geen geld, maar visie

De twee vrienden George Clarke en Kerry McCoy konden ontsnappen aan het dode dorpje Modesto en trokken naar San Fransisco. Clarke woonde samen met zestien anderen in een of ander krot. Toen McCoy nakwam, vormden ze samen Deafheaven en namen hun eerste demo op. Hierna rekruteerden ze drie andere leden om live te kunnen spelen en gingen ze op tour. Inmiddels hebben ze een compleet andere line-up, omdat ze geen geld hebben en de band als enige verplichting zien, terwijl anderen ook tijd moeten vrijmaken voor zaken zoals vriendinnetjes.

In een interview met InvisibleOranges.com zei Clarke: “We moeten soms hard zijn: ‘we gaan de straat op voor drie volledige maanden. Ofwel kom je mee, ofwel vinden we iemand anders. Het is niet voor iedereen. Ik ben al jaren op een zetel aan het slapen.'” Alleen de twee vrienden en hun visie blijven dus constant. Ook nu slapen de twee op een zetel. Voor elk 150€ per maand huren ze een studio samen met hun tourmanager en bassist.

Deathwish

Na een paar optredens werden ze door Deathwish, het prestigieuze underground label van Jacob Bannon, getekend. Dit was raar, ook voor Deafheaven zelf. De band was immers grotendeels onbekend, had nog maar pas een eerste demo met amper vier nummers uitgebracht en had in verhouding nog niet veel opgetreden. Deafheaven groeide dus zo te zeggen op in de publieke ruimte.

In april 2011 brachten ze hun eerste plaat uit: ‘Roads to Judah’. Op dit album legden ze de fundamenten voor het reusachtige succes van ‘Sunbather’, hun tweede telg die vorig jaar uitkwam. Het potentieel van ‘Roads to Judah’ – gekristalliseerd in het nummer ‘Violet’ – komt hier pas écht tot uiting. De Amerikanen bewijzen dat de zogezegd onverzoenbare genres post-rock, black metal en shoegaze, perfect in elkaar kunnen overlopen. De aandacht van de mainstream en daaropvolgende haat uit puristische black metalmilieus toont dit aan.

Zonnebaden in de leegte

‘Sunbather’ is het meest karakteristieke album. De alomtegenwoordige spanning tussen schoonheid en verval, verlangen en verachting, was al aanwezig, maar treedt hier meer op de voorgrond. Maar ‘Sunbather’ voelt ook romantischer aan dan ‘Roads to Judah’. Het alomvattende thema is dat van de observerende buitenstaander die ook naar binnen kijkt. Er is een zekere verachting voor de leegheid van rijkdom, maar tegelijk een verlangen naar de bijhorende zorgeloosheid van bijvoorbeeld het zonnebadend meisje van de titel.

Het is een collectie van zeven songs, maar vormt toch een epos van een uur. Op het album wisselen stukken van meer dan tien minuten af met instrumentele interludes, die van allerhande samples voorzien zijn. Zo leest de zanger van de Franse black metalband ‘Alcest’ op ‘Please Remember’ een stuk voor uit Milan Kundera’s ‘The Unbearable Lightness of Being’ en bestaat ‘Windows’ uit het contrast tussen de persoonlijke hel van een opgenomen, waargebeurde – fuck you, Pink Floyd – drugsdeal en het geratel van een straatpredikant.

Uitgescheurde dagboekpagina’s

“Ik was ook eerlijk op het vorige album, maar ‘Sunbather’ is als pagina’s uit mijn dagboek scheuren”, zegt zanger George Clarke in een interview met Pitchfork. “Alles wat ik qua lyrics schrijf, is een reactie op de dingen die ik zie, of dat nu persoonlijke relaties zoals familie, romantische liefde, of het verlangen naar iets groter is. Het belangrijkste thema op de plaat is het zien van wat je door je eigen fouten niet kan hebben. Ik zie rijkdom, ik zie voorspoed, ik zie geluk en ik denk bij mezelf ‘Wat mankeert er in mijn leven dat me zo jaloers maakt ten opzichte van deze levensstijlen? Wat heb ik gedaan om mezelf te hinderen in het verkrijgen van dit ideaal?'”, zegt zanger George Clarke in een interview met Popmatters.com. “Het is een vreemd raadsel. Ik minacht het en wijs het af, maar ik verlang ernaar, omdat het iets is wat ik nooit gehad heb.”

Duister licht

Deafheaven wordt vaak als ‘lichte’, maar even vaak als ‘duistere’ band omschreven. Je kan de band niet vatten in binaire opposities. Clarke: “Ik denk dat deze begrippen compleet overkoepelend zijn. Het doel van ‘Sunbather’ was onze sound in zeer veel verschillende richtingen uit te breiden. Terwijl er dingen zijn die makkelijk het meest agressieve zijn dat we tot nu toe schreven, zijn er ook de meest lichte, meest melodische en door pop geïnduceerde songs die we ooit gemaakt hebben. We mikten op een volledig spectrum van emotie”. En dat is precies wat Deafheaven u op de openingsdonderdag van Pukkelpop zal brengen. (SR)