Band van de Dag #81: Nirvana

Michael Ilegems
Michael Ilegems Chef van Knack Focus en KnackFocus.be

Exact 20 jaar geleden beroofde Kurt Cobain zichzelf van het leven, maar zijn muziek leeft voort. Nirvana, op 10 april 2014 in de Rock and Roll Hall of Fame, vandaag band van de dag bij Knack Focus.

Sub Pop, een label uit Seattle dat sinds de jaren tachtig werk van Afghan Whigs, Soundgarden en The White Stripes heeft uitgebracht, kwam in 1989 op de proppen met het debuutalbum van Nirvana, ‘Bleach’. De titel was geïnspireerd door een aids-preventieposter die heroïnegebruikers opriep hun naalden met bleekmiddel te ontsmetten.

De eerste Nirvana brak in eigen land weinig potten, maar de band mocht wél met onder meer Mudhoney en TAD op tournee door Europa. Ook België stond op het programma: op 2 december 1989 deden vijf Sub Pop-bands waaronder Nirvana de Gentse Democrazy aan. Kurt Cobain en co – toen nog zonder Dave Grohl – maakten er weinig indruk, vond toenmalig Democrazy-programmator Filip Verbeurgt. “Dat was helemaal geen goed concert. De mensen die beweren dat ze daar toen al het Nirvana van een paar jaar later in zagen, zijn aan het zwanzen”, zei hij onlangs op KnackFocus.be.

Twee jaar later deed Nirvana – toen wél met Grohl in de rangen – opnieuw ons land aan. De band mocht invallen voor de afwezige Limbomaniacs op Pukkelpop – dat dat jaar plaatsvond op een terrein bij de Kinderboerderij in Kiewit. De grungers stonden rond 10 uur ’s ochtends geprogrammeerd en speelden voor een klein publiek waarvan de helft dronken zou zijn geweest. Stijn Meuris was erbij, maar hij herinnert zich naar eigen zeggen niets meer van dat optreden. “Ik denk dat niemand uit het publiek er nog iets van weet. Nirvana was op dat moment een onbekende groep.”

Lang zou de Nirvana-gekte echter niet meer uitblijven. Even na dat Pukkelpop-concert kwam ‘Smells Like Teen Spirit’ uit, een song die de grungeperiode definitief heeft ingeluid. Een legendarisch moment was de eerste passage van dat nummer in het programma ‘120 Minutes’ van het toen nog erg invloedrijke MTV. Op dat moment besliste onder meer Tim Vanhamel om rocker te worden. Ook Pascal Deweze was er danig van onder de indruk. “What the fuck is dit?, dacht ik. Echt een wereldschokkende ervaring”, aldus de gewezen Metal Molly-frontman. ‘Smells Like Teen Spirit’ was de voorbode van het iconische ‘Nevermind’, dat ook nog hits als ‘Come As You Are’ en ‘Lithium’ voortbracht.

In 1992 volgde ‘Incesticide’, een compilatie van nooit eerder uitgebrachte opnames en B-kantjes. Volgens Johannes Verschaeve van The Van Jets is dat de beste van Nirvana: “Niet hun meest poppy plaat, maar er staan parels van nummers op, zoals ‘Aero Zeppelin’ en ‘Hairspray Queen’.”

Nirvana zou nooit nog terugkeren naar de meer gepolijste sound van ‘Nevermind’. Ook niet met ‘In Utero’, de derde langspeler die de band in 1993 heeft opgenomen met Steve Albini achter de knoppen – die voordien al met de Pixies had gewerkt. De titel ‘In Utero’ komt uit een gedicht van Courtney Love, de klank ligt volgens Cobain in lijn met die van King Crimsons ‘Red’.

Met ‘In Utero’ onder de arm ging Nirvana in maart 1994 nog eens in ons land komen spelen. Het optreden heeft echter nooit plaatsgevonden, omdat Kurt Cobain enkele weken eerder in Rome in het ziekenhuis was beland na een overdosis Rohypnol. Zijn dood was slechts een kwestie van tijd. Op 5 april van dat jaar heeft hij zichzelf van het leven beroofd.

Ook twintig jaar later is Nirvana nog niet weggedeemsterd: op 10 april 2014 wordt de band opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame. Diezelfde dag wordt in de Amerikaanse stad Hoquiam – waar de in het nabijgelegen Aberdeen geboren Kobain een tijdje gewoond heeft – ook uitgeroepen tot Nirvana-dag.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content