10 tips om een prikkelende popsong te schrijven

Is ‘was ik daar maar opgekomen’ jouw eerste reactie als je een goed lied hoort? Met deze handige tips van de prijswinnende songwriters tijdens de Ivor Novello Awards lukt het je misschien wel eens.

Dat het niet gemakkelijk is om een goede song te schrijven, staat buiten kijf. Toch wagen miljoenen enthousiaste groentjes zich eraan, met wisselend succes. Eg White, een van de meest gevraagde en gevierde Britse songwriters van het moment, beaamt dat: “Iedereen kan tegenwoordig op zijn computer iets in elkaar boksen, maar waar het echt om gaat is een bepaalde aanleg”.

Die aanleg had hij: in 2004 veroverde hij tijdens de uitreiking van de Ivor Novello Awards, de belangrijkste wedstrijd voor songwriters en componisten, de prijs voor het beste lied met Leave Right Now van Will Young. In 2009 deed de man achter Chasing Pavements (Adele) en Warwick Avenue (Duffy) hetzelfde, maar dan voor de beste songwriter. Vandaag blaast de wedstrijd haar zestigste kaarsje uit en ter ere daarvan disten een aantal van de genomineerden hun beste adviezen op.

Reis ver, drink wijn, denk na… En graaf diep

Wees zo eerlijk mogelijk over jezelf als je schrijft. Als je zelf niet geraakt wordt door je teksten of je muziek, waarom zou dat dan wel gebeuren bij je publiek? Andrew Davie van Bear’s Den, genomineerd voor beste song, voegt daaraan toe dat hij probeert om “niet op voorhand al bepaalde wegen dicht te gooien”.

Innoveer, maar niet te zeer

Vernieuwing mag, maar overdrijf er niet mee. Anders loop je het risico dat niemand snapt wat je bedoelt en dat is natuurlijk niet wat je wilt. White: “De internationale taal van het gevoel is te beperkt, want die is slechts intern. Daarvan moet je loskomen, om de externe wereld van gevoel te bereiken, waar taal zoveel rijker is. Verder mag je echter niet gaan. Ik heb het al geprobeerd en dat werkte niet.”

Laat de druk eens van de ketel

Jimmy Napes die genomineerd is voor twee awards, ziet songwriting als therapie. “Eerst praat ik over het concept van het nummer met de zanger of groep. Of ik drink een kopje thee, en uiteindelijk komt er wel iets langs dat de moeite waard is om over te schrijven.

Liefdesverdriet houdt van de winkelrekken, en andersom nog meer

“Een song over de structuur van carbon bestaat niet”, zegt White. “Met een reden: de meeste muziek is geschreven voor jongeren tussen achttien en vijfentwintig. En liefdesverwikkelingen, dat zijn nu eenmaal de dingen die hun wereld doen draaien.”

Vertel over wat je kent

Persoonlijkheid en gevoel is belangrijk. Schrijf daarom over dingen waar je zelf iets van weet of zelf meegemaakt hebt. Gemakkelijk is dat niet volgens Jimmy Napes, maar dat zijn de dingen die mensen willen horen. “Zelf zou ik het verhaal willen weten van je moeder, je relatie of je verleden. Daar moet je ballen voor hebben, maar het werkt.”

Bezint pas nadat ge begint

Uiteindelijk moet je stoppen met nadenken en gewoon dat toetsenbord (of die balpen, voor de nostalgici onder ons) vastnemen en beginnen te schrijven. Van daaruit kan je verder werken. Een blanco vel papier doet namelijk pijn aan de ogen van iedere schrijver.

Laat de politiek links liggen.

Een politiek getinte boodschap betekent niet dat je automatisch het publiek voor je wint. Volgens the Great Mister White is dat omdat de politiek zich daar nu veel minder toe leent. “Nu gaan de debatten veel meer over subtiele problemen die haast niet te beschrijven zijn in drie minuten”.

Ironie is de beste saus

De beste songs hebben een tekst met meerdere lagen. Daardoor lijken ze simpel, maar blijken achteraf allesbehalve een leuk rijmpje op een aanstekelijk deuntje. “Soms beluister je een song en hoor je eerst de schoonheid ervan. Pas daarna besef je dat het ode aan crack is”, haalt White oh zo treffend aan.

Verras met alledaagsheid

Probeer het te hebben over iets dat iedereen wel kent, maar waar nog nooit iemand aan gedacht heeft om het onder woorden te brengen. Mensen worden volgens White graag verrast door iets wat ze al kennen, of iets “wat je ze pas echt beseffen wanneer ze het horen zingen”.

Nooit toegeven aan opgeven

Doe er alles aan om die handdoek ‘uit de ring te houden’. Dat is de laatste, de voorspelbaarste en waarschijnlijk net vanwege die vanzelfsprekendheid, ook de beste tip.