Op haar zestigste is Frances McDormand de gemiddelde pensioenleeftijd voor Hollywoodvrouwen al ruim dertig jaar voorbij. Met haar hoofdrol in de gitzwarte komedie Three Billboards Outside Ebbing, Missouri wordt de karakteractrice alsnog een filmster.

‘What am I doing here?’ Dat vroeg Frances McDormand zich op 24 maart 1997 luidop af toen ze in het met Hollywoodroyalty gevulde Shrine Auditorium in Los Angeles de Oscar voor beste actrice in ontvangst nam voor haar rol als de zwangere politieagente Marge Gunderson in de donkere misdaadkomedie Fargo van de gebroeders Coen.

Dat het andere tijden waren, zie je niet alleen aan de kledij van de genodigden, maar ook aan het feit dat Kevin Spacey zich nog onder hen bevond. Nadat ze het gouden beeldje uit de handen van Nicolas Cage had ontvangen, bedankte McDormand producenten die regisseurs castingkeuzes lieten maken die gebaseerd zijn op kwalificaties in plaats van op marktwaarde. Voorts vertelde ze dat zij en medegenomineerden als Kristin Scott Thomas (The English Patient) en Emily Watson (Breaking the Waves) het geluk hadden dat ze ervoor konden kiezen om rijke en complexe vrouwelijke personages te spelen. Dat ze hoopte dat schrijvers en regisseurs zulke interessante vrouwenrollen zouden blijven schrijven, voegde ze er nog aan toe, voordat ze haar echtgenoot Joel Coen en hun zoon bedankte.

McDormand tovert enkele minuten schermtijd vaak om tot de meest gedenkwaardige momenten van een film.

Oscarfavoriet

De kans dat McDormand dit jaar opnieuw op het Oscarpodium klimt, is niet gering. Regisseur Martin McDonagh wilde na zijn door testosteron aangedreven komedies In Bruges (2008) en Seven Psychopaths (2012) de gendergelijkheid in zijn filmografie herstellen en schreef speciaal voor de ondergewaardeerde actrice een droomrol. ‘Als zij het niet wilde doen, had ik geen film’, aldus de Britse theater- en filmregisseur. Na enige twijfel en een welgemeende ‘Just shut up and do it!’ van haar echtgenoot liet McDormand zich toch overhalen.

In Three Billboards Outside Ebbing, Missouri schittert ze als Mildred Hayes, een working class mom wier dochter gruwelijk verkracht en vermoord werd. Maar wanneer de lokale politie (in de hoogst vermakelijke vorm van Woody Harrelson en Sam Rockwell) zes maanden na de feiten nog geen enkele arrestatie heeft verricht, huurt Mildred drie grote reclameborden om het racistische korps publiekelijk tot actie aan te manen.

McDormand geeft haar personage kleur zonder overtollig sentiment en krijgt daarvoor alom lof toegezwaaid. Voor de Golden Globes, de openers van het prijzenseizoen en vaak een goede graadmeter voor de Oscars, is ze alvast torenhoog favoriet. Als ze in maart effectief die tweede Oscar mag ophalen, kan ze zich opnieuw afvragen wat ze daar staat te doen, en kan ze opnieuw de hoop uitspreken dat er boeiende hoofdrollen blijven komen, want net daar ontbrak het haar de laatste twintig jaar wat aan.

Te oud, te jong, te dik, te dun

In Three Billboards mag McDormand het centrale personage spelen, maar die kans heeft de Hollywoodveterane nog niet zo heel vaak gehad. Zelfs in Fargo blijft haar schermtijd redelijk beperkt. In interviews geeft de uitgesproken feministe vaak te kennen dat ze in haar carrière vooral ondersteunende rollen voor mannelijke protagonisten heeft gespeeld. Daar zijn verschillende redenen voor. Soms vermeed ze grotere rollen om vaker thuis te zijn of om meer theaterwerk te kunnen doen, maar even vaak kreeg de met een eerder atypische look gezegende actrice te horen dat ze te oud, te jong, te dik, te dun, te blond of net te donker was voor een bepaalde rol. Toen ze besefte dat men soms ook iemand nodig heeft voor de apartere bijrollen, is ze zich daarin gaan specialiseren.

In een carrière die bijna vier decennia omspant, heeft McDormand de kunst om memorabele bijrollen neer te zetten tot in de puntjes verfijnd. Regelmatig slaagt ze erin om enkele minuten schermtijd met een ongewone performance om te toveren tot de meest gedenkwaardige momenten van een film. In de films van haar man en haar schoonbroer, die vaak alleen maar uit bijzondere nevenpersonages lijken te bestaan, sprong ze al in het oog als de hysterische huisvrouw in Raising Arizona (1987), de drankverslaafde boekhouder in The Man Who Wasn’t There (2001), de simpele fitnessbediende in Burn After Reading (2008) en de kettingrokende filmmonteur in Hail, Caesar! (2016). Maar ook buiten het Coen-universum blijkt de vinnige karakteractrice goed te gedijen. Zo kreeg ze al Oscarnominaties voor beste bijrol als een verschrikkelijk mishandelde vrouw in Mississippi Burning (1988), een strenge weduwe in Almost Famous (2000) en een zieke mijnwerker in North Country (2005).

Zere tenen

In Hollywood vertalen Oscarnominaties zich, zeker voor mannen, doorgaans in beterbetaalde jobs, maar McDormand werd maar één keer in haar carrière betaald wat ze volgens haar status echt waard is en dat was toen ze in 2011 in Transformers: Dark of the Moon te zien was. De bescheiden en mediaschuwe actrice leek zich geschikt te hebben in een carrière vol boeiend bijrolwerk omdat dat haar toeliet om daarnaast een vrij gewoon leven op te bouwen. Maar sinds ze met de door haarzelf geproduceerde miniserie Olive Kitteridge proefde van het leven als leading lady wil ze vaker de kans krijgen om vrouwenverhalen te vertellen op de manier die haar daar zelf het geschiktst voor lijkt. Zeker nu ze naar eigen zeggen eindelijk een gezicht met genoeg rimpels heeft om mee te kunnen werken. En als de onvermijdelijke prijzenregen die Three Billboards Outside Ebbing, Missouri te wachten staat, betekent dat McDormand vanaf nu vaker hoofdrollen zal kunnen binnenrijven, lijkt ze voor het eerst in haar carrière bereid om daar de nodige opofferingen voor te maken.

En dus zien we de vrouw die door Tom Hanks en George Clooney gewoon ‘Fran’ genoemd wordt, en die opdringerige fans liever een knuffel en een warm gesprek dan een foto en een handtekening aanbiedt, straks vast met enige regelmaat op de rode loper verschijnen in jurken die ze eigenlijk onpraktisch en in schoenen die ze stiekem oncomfortabel vindt. Als dat wil zeggen dat we haar vaker zullen zien opdraven in ernstige vrouwenrollen, en dat producenten daardoor zullen beseffen dat er niet alleen geld zit in tieners in spandex, dan is dat haar zere tenen meer dan waard. De bioscoopbezoeker zal er alleen maar beter van worden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content