Van schandaalontwerper van haute couture tot beheerst stilist op pellicule: mode-goeroe Tom Ford (48) snoert de sceptici de mond met zijn puike regiedebuut A Single Man.

In de jaren 90 moet Tom Ford – de voormalige artistiek directeur van het mode- huis Gucci – de invloedrijkste ontwerper van zijn generatie zijn geweest. Zo wist hij de seventieschique van Gucci en later ook Yves Saint Laurent niet alleen een uitgesproken en vaak aangebrand sexappeal te geven, de Texaan wist zichzelf ook te verkopen als de commerciële superster van de catwalk. Ford was goed voor zestien collecties per jaar, voor de revival van de heupjasjes uit velours én voor dat Opiumparfumspotje met een naakte Sophie Dahl.

Na een fel dispuut met zijn bazen trok Ford in 2004 de Guccideur echter definitief achter zich dicht. Meteen kondigde hij zijn nieuwe missie aan: filmauteur worden. In 2006 kocht Ford de rechten op Christopher Isherwoods bekende gayroman A Single Man uit 1964. Ter voorbereiding las hij intussen tal van filmboeken, waaronder On Directing Film van David Mamet.

Begin 2008 legde Ford zijn zelf bewerkte filmscript een eerste keer voor aan een Hollywoodbobo, waarop die hem aanraadde er een professional bij te halen. Die werd na een paar maanden echter alweer ontslagen wegens ‘creatieve meningsverschillen’. Ford dook dan maar zelf weer achter de schrijftafel, herwerkte het script in totaal nog vijftien keer op achttien maanden tijd en haalde uiteindelijk zeven miljoen dollar van zijn eigen spaarrekening aangezien geen enkele filmstudio met hem in zee wilde.

Global designer

Niet alleen had Ford, die voor zijn mode- carrière binnenhuisarchitectuur had gestudeerd aan The New School for Design in New York, nog nooit op een filmset gestaan, de onderwerpen van A Single Man – liefde, verlies en zelfmoord – leken mijlenver af te liggen van zijn thematische sterktes als ontwerper. Hij is immers vooral bekend als de agent provocateur van het haute-couturewereldje die in de jaren 90 van de Guccivrouw een jetsetsuperbabe maakte en van de Gucciman een gepimpte versie van hemzelf.

Ondanks de scepsis van Hollywood heeft het hem aan succes nochtans nooit ontbroken. Toen Gucci Ford in 1990 engageerde was het nog een zieltogend modelabel met een omzet van 230 miljoen dollar per jaar, maar tien jaar later haalde het Italiaanse fashioninstituut onder zijn commando jaarlijks 3 miljard dollar binnen. ‘Ik ben een perfectionist’, verklaarde de ontwerper, die ook altijd zelf alle reclamecampagnes en winkelinrichtingen superviseerde. ‘Dit werk is vooral een egozaak. Je moet de pretentie hebben om te zeggen: zo zou de wereld zich moeten kleden. Zo zou men zijn huis moeten decoreren. Het gaat om het verwerven van totale wereldheerschappij via mode.’

Die lijn trok Ford als ’s werelds eerste ‘global designer’ ook door na zijn vertrek bij Gucci en Yves Saint Laurent. In 2006 begon hij zijn solocarrière met een succesvolle zonnebrillencollectie, terwijl hij in hetzelfde jaar ook een lucratieve deal sloot met cosmeticagigant Estée Lauder voor zijn eigen make-uplijn. Een jaar later opende hij op New Yorks Madison Avenue zijn eerste Tom Fordwinkel, waar zijn menswear exclusief wordt verkocht en intussen volgden al zaken in Zürich, Toronto, Londen, Milaan, Los Angeles en Tokio.

Film voor de ziel

Hoewel het hoogst ongebruikelijk is dat een regisseur zelf het budget van een film ophoest, is A Single Man voor een succesmagneet en multimiljonair als Ford weinig meer dan een beredeneerd gokje. Bovendien bleek zelfs dat al meer dan goed uit te pakken, met bijna uitsluitend positieve kritieken, tal van prestigieuze prijzen (drie Golden Globe-, twee BAFTA- en één Oscar-nominatie) plus een wereldwijde distributiedeal via The Weinstein Company.

‘Over de jaren heen heb ik van mezelf een product gemaakt’, aldus Ford. ‘Toch is deze film het minst beredeneerde en meest spontane project waaraan ik ooit begonnen ben. Ik heb mijn artistieke controle deze keer zelfs uit eigen zak moeten betalen, zeer tegen de zin van mijn agenten. Dit staat volledig los van mijn kostuums, zonnebrillen en parfums. Die maak ik voor de commercie. De film heb ik gemaakt voor mijn ziel. Voor de pure vreugde van de artistieke zelfexpressie.’

A Single Man mag dan al Fords ‘minst beredeneerde’ project zijn, zijn liefde voor de roman van Christopher Isherwood – mogelijk nog bekender als societyfiguur en gayicoon dan als schrijver – gaat al mee van toen hij amper twintig was. ‘Ik was meteen verliefd op het hoofdpersonage George. Een paar jaar later heb ik Isherwood zelfs ontmoet, maar ik was toen nog te verlegen om hem te vertellen hoe goed ik zijn roman vond.’

Hoewel Ford het bronnenmateriaal dus goed kende, bleek het toch een hele klus om er een geschikte filmadaptatie uit te puren. ‘In feite is het boek één lange, innerlijke monoloog met heel weinig actie. Toen ik het mijn vriend liet lezen, met wie ik al 23 jaar samen ben, viel hij in slaap. Maar toen ik hem anderhalf jaar later mijn filmscript gaf, rolden de tranen over zijn wangen. Toen wist ik: laat de casting maar beginnen. Ik ben er klaar voor.’

Moore en co

Voor dat laatste hoefde Ford – als graag geziene jetsetfiguur – maar even zijn imposante adressenboekje boven te halen. Zo hapte zijn vriendin en buurvrouw Julianne Moore vrijwel meteen toe, terwijl Colin Firth, die het hoofdpersonage George speelt, en Ford al een paar jaar hun manager delen. Voeg daar nog enkele foto-modellen voor de bijrollen aan toe, plus enkele van zijn eigen designers voor de decors en kostuums en je weet meteen dat je zeker voor een debutant niet slecht bent omringd.

‘Maar dan bleek het nog niet eenvoudig om producenten en verdelers van mijn project te overtuigen’, aldus Ford. ‘Iedereen dacht: die kerel heeft alleen oog voor de verpakking, en voor seks. Vandaar dat het succes van de film – hoe bescheiden ook – me meer plezier doet dan mijn succes als ontwerper. Ik heb de vooroordelen overwonnen door te tonen dat ik ook personages van vlees en bloed kan creëren en iets te vertellen heb over liefde en lijden. Nu kan ik in vrede sterven, net als George.’

Door Dave Mestdach

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content