De kluizenaar met de cape vliegt opnieuw zijn grot uit voor een misdaadavontuur dat nog duisterder wordt dan ‘Batman Begins’.Met postume dank aan Heath Ledger, de nieuwe Joker.

23 JULI H Christopher Nolan met Christian Bale, Heath Ledger, Michael Caine

Of Heath Ledgers vertolking van Batmans nemesis The Joker evenveel aandacht zou hebben gekregen indien hij enkele maanden geleden niet aan een overdosis pillen was bezweken, dat valt uiteraard niet te achterhalen. Maar onopgemerkt zou ze sowieso niet zijn voorbijgegaan. Met zijn budget van 150 miljoen dollar en ronduit fabuleuze cast is The Dark Knight sowieso een van de duurste en meest geanti-cipeerde films van het jaar. Good ‘ole Jack Nicholson – die in Tim Burtons Batman-films nog de sadistische grapjurk incarneerde – voerde het afgelopen jaar bovendien gratis promotie door behoorlijk pissig te reageren toen bleek dat niet hij maar de jonge Australiër deze keer The Joker zou spelen. Ten slotte moet Heath Ledger met zijn dikke lagen slordig uitgesmeerde make-up zowat de meest morbide clown zijn die ooit op pellicule werd belicht, en zijn zijn plotse dood en de geruchten over een mogelijke postume Oscar akelige extraatjes.

Voor zijn tweede misdaadavontuur rond de viriele vleermuis uit Gotham City bouwt regisseur Christopher Nolan ( Memento, The Prestige) verder op de plot van zijn ‘origin story’Batman Begins, en op dezelfde dreigende, contemplatieve atmosfeer. Christian Bale trekt opnieuw met de nodige gravitas en messcherpe juk-beenderen de cape aan van de getroebleerde misdaadbestrijder, terwijl Michael Caine terugkeert als diens butler Alfred, Morgan Freeman als uitvinder Lucius Fox, Cillian Murphy als The Scarecrow en Gary Oldman als inspecteur Gordon. Nieuwkomers zijn Maggie Gyllenhaal, die Katie Holmes vervangt als Batmans love interest Rachel Dawes (naar verluidt bleef mevrouw Cruise aandringen op een gage van 2 miljoen dollar voor haar bijrolletje) en vooral: Aaron Eckhart die in de groteske gedaante van onderzoeksrechter Harvey Dent – oftewel Two-Face buiten de werkuren – er nog een portie kwaadaardigheid aan toevoegt. Verwacht met andere woorden de gebruikelijke gevleugelde Batman-actie, inclusief een achtervolgingsscène met een gloednieuwe Batpod, maar dan met flink wat meer sérieux dan bij de gemiddelde blockbuster en geserveerd op de klassieke manier, met échte acteurs en échte explosies dus.

Desondanks valt amper te ontkennen dat het vooral Ledgers dood is die van The Dark Knight nu al een hoogst ongebruikelijk filmevenement maakt – een van de laatste rollen van een jong, talentvol acteur die met Brokeback Mountain zijn eerste Oscarnominatie binnenhaalde en voorbestemd leek om er daar nog verschillende aan toe te voegen. ‘Het is ronduit fabuleus hoe Heath zijn rol compleet herdefinieerde ‘, stelt Nolan, duidelijk nog steeds flink onder de indruk van Ledgers talent. ‘In zijn visie is The Joker altijd al het embleem van anarchie en chaos geweest. Vandaar dat we niet eens wilden tonen of uitleggen waarom hij doet wat hij doet. Door zijn slechtheid niet te psychologiseren of hem menselijker te maken, komt hij net nog dreigender en psychotischer over. Heath raast gewoon door de film zoals de haai uit Jaws; hij komt en gaat en zaait ondertussen overal paniek.’ Als Nolans vergelijking met Jaws ook commercieel hout snijdt, dan kunnen de volgende drie, vier Batman-films nú al in de steigers worden gezet.