Na de weidse epossen Lord of the Rings en King Kong opteerde Peter Jackson voor een intimistisch familiedrama over een tienermoord. Productieproblemen, wisselende releasedata en marketinggestuntel maakten van The Lovely Bones een ware odyssee. ‘En ik dacht dat dit een makkie zou zijn.’

Peter Jackson had na zijn The Lord of the Rings-adaptatie en King Kong-remake schoon genoeg van al die giechelende gnomen, gigantische gorilla’s en grootschalige gevechtssequenties. Zijn oog viel op The Lovely Bones, een bestseller van Alice Sebold, over de vrolijke tiener Susie Salmon die door haar buurman verkracht en vermoord wordt. Vanuit haar versie van de hemel, een tussenzone, kijkt ze toe hoe haar familieleden op hun eigen manier haar dood trachten te verwerken.

Een kolfje naar Jacksons hand, zou je denken. De Nieuw-Zeelandse cineast bewees met Heavenly Creatures al in 1994 dat hij de donkere emoties van een vrouwenverhaal perfect naar het witte doek kan vertalen. De voorbereidingen en de casting verliepen vlekkeloos. Atonement-snoetje Saoirse Ronan mocht Susie spelen, The Devil Wears Prada-nicht Stanley Tucci zou in de huid kruipen van de moordende Mr. Harvey en Susan Sarandon deed mee als Susies eigenzinnige grootmoeder Lynn.

Enkele dagen voor de start van de opnames liep het echter voor een eerste keer mis: Lars and the Real Girl-belofte Ryan Gosling verliet het schip en Mark Wahlberg werd te elfder ure als Susies vader gecast. Verspringende releasedata – oorspronkelijk was de release in december 2008 gepland – voedden de vermoedens dat er stront aan de knikker was. En de huidige makke marketingcampagne doet geloven dat de filmverdeler niet echt gelooft in het eindresultaat.

The Lovely Bones kan echter bezwaarlijk een ramp worden genoemd. Daarvoor ligt het niveau van de acteer-prestaties te hoog – met Sarandon als de meest sexy oma uit de filmgeschiedenis – en komen enkele scènes ijzingwekkend dicht in de buurt van Hitchcocks betere nagelbijtmomenten. Het onzekere montageritme en het teruggrijpen naar digitale tovertrucs blijken echter nefast voor het kijkplezier.

‘En ik dacht dat dit een makkie zou zijn’, zucht Jackson. Na alle troebelen deed hij zelfs iets wat hij nooit eerder had gedaan: op vraag van de studio paste hij een sterfscène aan. ‘Veel is er niet veranderd. Voordien werd het meeste gesuggereerd, nu tonen we expliciet wat de persoon in kwestie overkomt. Het was de enige scène waarop het testpubliek negatief reageerde. Een kleine moeite, dus.’

Is het niet ironisch dat de man achter splatterfestijnen als ‘Bad Taste’ en ‘Braindead’ plots te braaf uit de hoek blijkt te komen?

Peter Jackson: Ik weet het. Nu ben ik eens subtiel en dan breekt het me zuur op. (Lacht) Kijk, ik blijf achter mijn aanvankelijke keuze staan. Ik wilde dat die scène een zekere anonimiteit uitstraalde. Het publiek heeft er echter anders over beslist, en ik maak in de eerste plaats films voor hen.

In het begin van de film passeert de camera een boekenwinkel waar de ‘The Lord of the Rings’-trilogie aangeprezen wordt. Je passie voor Midden-aarde kent geen grenzen.

Jackson: Net zoals Susie was ik een tiener in de seventies. In die periode waren Tolkiens boeken razend populair. Dat shot leek me een leuk detail. Trouwens: even later zie je mezelf rondsnuffelen in een camerawinkel. We filmden die scènes in een verlaten winkelcentrum in Pennsylvania. Toen ik op een zaak stootte waar ze de Super 8-camera’s verkochten waarmee ik mijn eerste filmstappen zette, werd ik gek.

Je hebt voor het eerst buiten Nieuw-Zeeland gefilmd.

Jackson: Aanvankelijk was dat niet de bedoeling. We trokken naar Pennsylvania om wat ideeën op te doen, maar wilden alles in Kiwiland filmen. Uit een ontmoeting met Alice bleek echter dat de locaties uit haar boek echt bestaan. Het was gekkenwerk geweest om die allemaal na te bouwen op een ander continent.

Viel het mee om buiten je vertrouwde omgeving te werken?

Jackson: Echt grote verschillen zijn er niet. Alleen merk je dat de Amerikaanse crew deel uitmaakt van een goedgeoliede machine en soms bandwerk durft af te leveren. De Nieuw-Zeelandse ploeg draait maar enkele films per jaar en loopt daarom over van enthousiasme. Ik verkies die naïeve begeestering boven het koele professionalisme van de yankees.

Voor de productie van de ‘The Lord the Rings’-prequel ‘The Hobbit’ kun je rustig thuisblijven.

Jackson: Inderdaad. Vorige week zijn Guillermo (Del Toro, de regisseur van ‘The Hobbit’; nvdr.) en ik naar verschillende locaties getrokken. Het klinkt misschien gek, maar Nieuw-Zeeland blijft me verbazen. We hebben opnieuw een paar indrukwekkende plekken ontdekt die er op het grote scherm magisch zullen uitzien.

Guillermo durfde in ‘Blade II’ en ‘Pan’s Labyrinth’ heel bloederig tekeergaan. Geen schrik dat zijn visie op ‘The Hobbit’ te donker zal zijn?

Jackson: Guillermo maakt de film die hij wil maken. Ik heb geen zin om mezelf nog eens onder te dompelen in Tolkiens wereld en Guillermo wil allesbehalve een flauw doorslagje van mijn The Lord of the Rings-films maken. Net daarom lijkt dit me de perfecte samenwerking.

En waarom wilde jij dit Tolkienavontuur niet aanvoeren?

Jackson: Het zou te veel op een herhalingsoefening lijken. Scènes uit The Hobbit die zich ondergronds afspelen, vergelijk ik automatisch met de The Lord of the Rings-sequentie in de mijnen van Moria. Daardoor zou ik bewust voor een alternatieve aanpak gaan – met onder meer andere belichting en nieuwe camerastandpunten. Dergelijk mentaal gehakketak met mezelf vind ik puur tijdverlies.

Terug naar ‘The Lovely Bones’: wat heeft de onverwachte exit van Ryan Gosling veroorzaakt?

Jackson: Ryan gaat voor authenticiteit. Als een rol fake aanvoelt, kan hij die niet spelen. Zo simpel is het. Hij geloofde niet dat hij als 26-jarige overtuigend zou overkomen als de vader van een tienerdochter. We heb-ben hem nog proberen te overtuigen met enkele make-uptests, maar het mocht niet baten. Ik ga niet liegen: zijn vertrek was een bittere pil. Gelukkig konden we een beroep doen op Mark.

Waarom heb je eigenlijk voor Alice Sebolds bestseller gekozen?

Jackson: Het boek heeft me met de vergankelijkheid van het menselijkbestaan leren omgaan. Hoe ouder ik word, hoe meer ik nadenk over het hiernamaals en over wat er met je gebeurt als je sterft. Ik verlies steeds meer ooms en tantes. Zelfs enkele dierbare vrienden van me zijn recent heengegaan. De dood wordt steeds meer een deel van je leven. Daarnaast zag ik het project als een ideale kans om allerlei genres te vermengen. Van thriller over komedie en familiedrama tot fantasy: het zit er allemaal in.

Je weergave van Susies bovenaardse verblijfplaats verschilt sterk van Sebolds beschrijving. Zij gaat voor alledaagsheid, terwijl jij met CGI goochelt.

Jackson: Haar aanpak – Susie door verlaten schoolgangen laten dwalen – had saaie cinema opgeleverd. Vandaar dat we voor een uitbeelding van Susies onderbewustzijn gingen. Zo kregen verhaalelementen als het tuinhuisje en de woonst van Mr. Harveys een metaforische kracht die ze voordien ontbeerden.

Hebben die effecten de releasedatum steeds maar doen verschuiven?

Jackson: Absoluut niet. De film is in principe al een jaar klaar. Het eerste uitstel was het resultaat van het drukke releaseschema van de filmmaatschappij. Dat men uiteindelijk voor deze periode heeft gekozen, heeft alles te maken met de Oscarrace. En wie ben ik om tegen zo’n strategie te protesteren?

De kapitein van het schip dat plots richting droogdok wordt gestuurd?

Jackson: Er is niets mis met het droogdok. Ik geloof niet in perfectie: een film is nooit af. Het afgelopen jaar heb ik aan honderden details kunnen sleutelen. Voor het eerst had ik de kans om een film enkele maanden naast me neer te leggen om hem nadien met een frisse kijk te benaderen. Vreemd genoeg resulteerde dat in een kortere speelduur. Ik heb zo’n tien minuten geknipt.

Intussen had je wel tijd om samen met Steven Spielberg de eerste Kuifjefilm, ‘The Secret of the Unicorn’, te draaien.

Jackson: Eindelijk begint de Belg daarover! Wist je dat ik de Kuifjestrips voor het eerst las toen ik vier of vijf was? Hergés boeken zijn verplichte kost voor Nieuw-Zeelandse kids.

Heb je Spielbergs Hollywoodborstel kunnen intomen?

Jackson: Maak je geen zorgen! (Lacht) De toon van de film is ontzettend Europees. Er duikt maar één Amerikaans personage op, en dat enkel omdat Hergé hem in het oorspronkelijke verhaal had verwerkt. Eén ding kan ik je verzekeren: Andy (Serkis, de acteur die voordien Gollum en King Kong tot leven bracht; nvdr.) zet een dijk van een kapitein Haddock neer. Telkens als hij ‘Duizend bommen en granaten!’ riep, daverde de hele set.

THE LOVELY BONES

Vanaf 10/2 in de bioscoop.

Door Steven Tuffin

”The Lovely Bones’ heeft me met de vergankelijkheid van het bestaan leren omgaan. Hoe ouder ik word, hoe meer ik over de dood nadenk.’