Een Great American Novel schrijven: niets meer of minder was de ambitie van C.E. Morgan. Met haar tweede roman Sport der koningen komt ze héél dicht in de buurt.
Vijf jaar geleden schreef C.E. Morgan naar aanleiding van de heruitgave van Faulkners Light in August op nieuwssite The Daily Beast een lange beschouwing over de Great American Novel. Het ideaal van die grote, epische roman die à la William Faulkner de Amerikaanse ziel weet te vatten, was voor de (post)moderne literatuurliefhebber ‘a bit of an embarrassment’ geworden, schreef ze. ‘De Great American Novel wordt gekastijd als een mannelijke uitvinding, als een viering van de literaire diepte en breedte van het mannelijke brein ten koste van zijn vrouwelijke tegenhanger. Bijna iedereen lijkt het erover eens te zijn: de grote Amerikaanse roman is rijp voor het pensioen, of is een literaire dinosaurus die we, met trots, als uitgestorven mogen beschouwen.’ Wat Morgan vervolgens te vuur en te zwaard bestreed. ‘De Great American Novel is helemaal niet dood’, besloot ze. ‘Ons land is niet dood. Tragedie is niet dood. Hilariteit is niet dood, net als geboorte, huwelijk, seks, misdaad, haat, waanzin, gebed.’ De daad bij het woord voegend werkte ze in de jaren erna naarstig aan Sport der koningen, haar vuistdikke grote Amerikaanse roman, waarin ze op faulkneriaanse wijze het epos van de bijna mythische familie Forge schrijft.
Henry Forge groeit in de jaren 1950 op het platteland van Kentucky op. Zijn vader stamt uit een familie met een bloedlijn die teruggaat tot de Amerikaanse Burgeroorlog. Rijke voorvader Samuel Forge vond Virginia, de staat waar hij woonde, te druk en te dichtbevolkt, hij zadelde zijn paard, stak met zijn favoriete slaaf de bergen over en legde in Kentucky de fundamenten voor de boerderij en de landerijen van de familie. Henry’s vader is minstens even streng als oervader Samuel en tuchtigt zijn zoon met de riem. Maar de wil van de eigenwijze Henry breekt hij niet, integendeel. Wanneer Henry het op de boerderij voor het zeggen krijgt, ruilt hij de tabakskweek in voor het fokken van paarden. Hij moet en zal het ultieme paard fokken en zo zijn vader eens en voorgoed overvleugelen. Hij werkt daarvoor samen met zijn dochter Henrietta. Dat loopt niet van een leien dakje, want Henrietta heeft een aardje naar haar vaartje en is minstens even eigenzinnig. De komst van de zwarte ex-gevangene Allmon Shaughnessy, als stalknecht, zet het conflict tussen vader en dochter op scherp.
Morgan is als schrijfster minstens een even grote doordouwer als haar hoofdfiguur. Haar ambitie om die grote Amerikaanse roman te schrijven spat van elke bladzijde. Alle ingrediënten zijn ook ruim aanwezig, met veel aandacht voor het brede historische perspectief, met schitterende beelden, fraai gecomponeerde zinnen, uitzinnige vreugde en neerdrukkende tragiek. Slaven, moord, doodslag, geknetter van vuursteengeweren, onversneden racisme, incest… you name it, C.E.’s got it. Alleen: jammer genoeg soms iets té veel. Want na vierhonderd bladzijden weegt de zoveelste gedetailleerde natuurbeschrijving toch ietwat zwaar. Met een klein beetje dosering was Sport der koningen uitgegroeid tot een waarlijk grote Great American Novel.
SPORT DER KONINGEN ****
C.E. Morgan, De Bezige Bij (oorspronkelijke titel: The Sport of Kings), 672 blz., ? 24,99.
JAN STEVENS
CENTRALE ZIN Want alzo lief heeft Henry het paard gehad dat hij zijn eniggeboren dochter heeft gegeven, opdat eenieder die in perfectie gelooft het eeuwig leven zal hebben, dat wil zeggen roem onder de mensen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
