RUSLAND IN DE WASMACHINE. SERGEJ BRATKOV VERRAST MET EEN LICHTEND EXPOSé OVER DE DOLGEDRAAIDE RUS.

S.M.A.K.

CITADELPARK IN GENT, TOT 8 JANUARI.

WWW.SMAK.BE EN WWW.EUROPALIA.BE

Sergej Bratkov

‘Many of my works are children of corruption’, zegt Sergej Bratkov (45) over zijn werk. Om zijn foto’s te kunnen maken, moest hij al eens een ambtenaar omkopen. Maar in het Rusland-volgens-Bratkov is corruptie slechts een van de vele pijnpunten. Zijn foto’s gaan over een Rusland dat behoorlijk verkreukeld uit de was is gekomen. Elke geportretteerde heeft iets lachwekkend wanhopigs; elk tafereel is een fijntjes verpakte teleurstelling. Bratkov zet onophoudelijk krijtlijnen naar wat heroïsch, majestueus of flashy zou kunnen zijn, maar wijkt vervolgens nog kordater af van het ideaal. Zo blijken zijn helden aandoenlijke dutsen, worden zijn kleerkastmatrozen guitige broekjes, en zitten zijn pin-ups erbij alsof ze een minuut tevoren nog ramen stonden te lappen in een bloemetjesschort. Sommige modellen nemen naar eigen inzicht tamelijk belachelijke poses aan. Anderen worden vereeuwigd terwijl ze achteroverliggen in een fontein of rechtkrabbelen na een val.

Het huidige Rusland bejubelen is duidelijk niet wat Bratkov drijft; het neerhalen evenmin. De Moskoviet zit er ergens tussenin: hij focust gretig op een nogal sullige medemens, maar dan wel met iets wat verdacht veel op compassie lijkt. Zijn werk doet soms denken aan de achterkeukenromantiek van Wolfgang Tillmans, al vind je bij Bratkov een insteek die alleen uit Rusland kan komen. Kern van de tentoonstelling is Crossroad, een kruisvormige setting waarin alle foto’s op lichtkasten hangen. De verkleinde ruimte schept een gevoel van beslotenheid, waardoor je meteen een stuk dichter op het werk zit. Terwijl de rest van de tentoonstelling wat onpersoonlijk en mak oogt, zet Bratkov in het vierarmige labyrint een sterke eigen stempel. Vooral vrouwen en matrozen springen er in het oog. De eerste groep lijkt altijd een bijbaantje als prostituee te hebben, de tweede geeft doorgaans gestalte aan een glibberige, jolige of door weersomstandigheden aangevreten anti-held. In The Red Bride (2000) deelt Bratkov een vrouw in een rode feestjurk op in twee foto’s. Haar gezicht weerspiegelt een kinderlijke vreugde, maar uit de blik onder haar rok blijkt dat de rode bruid niet wat je noemt een preuts leven tegemoetgaat. Kostya (2002) is een foto van een naakte vrouw op een marmeren bank. Bratkov toont de Russische als een massieve versie van Manets Olympia: iemand die duidelijk niet zal barsten, ook al staat de voltallige bemanning van een olietanker aan de rand van haar ledikant. In de video Vulcanoids (2005) heeft Bratkov het over een Russisch kuuroord waar ‘patiënten’ in vulkanische modder komen rollen. De vertelstem uit het filmpje klinkt uiterst gewichtig en deskundig, terwijl wat je ziet bijna slapstick is. Een koddig gebrek aan sérieux, hoewel Bratkov op zijn best is wanneer hij het direct en snel formuleert, en dat doet hij in de eerste plaats in zijn foto’s.

Els Fiers

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content