Zondag 7/2, 20.10 – Canvas

Wat er misloopt op de Dienst Financiën? Véél, horen wij u al denken. Panorama-medewerker Wim Van den Eynde probeert in Het failliet van Financiën toch een iets beter onderbouwd antwoord te formuleren. Aangezien de zwarte economie in België naar schatting goed is voor 21 procent van het Bruto Binnenlands Product en ons land zich daardoor jaarlijks zowat 30 miljard euro aan inkomsten door de neus geboord ziet, komt het programma geen seconde te vroeg. Zeker als je te weten komt dat controles niet of niet goed worden uitgevoerd en beslissingen die effectievere inningen mogelijk zouden maken bewust worden uitgesteld.

Op zoek naar de oorzaak van zoveel financieel wanbeheer stuiten Van den Eynde en co op een verhaal van onmacht, onder meer bij enkele ambtenaren op de Dienst Financiën. ‘Door een gebrek aan middelen, leiding en visie krijg je het gevoel te vechten tegen de bierkaai’, aldus een anonieme getuige. ‘De wetgeving is complex en ondoorzichtig. Je weet dat er voor je ogen gefraudeerd wordt, maar je kunt er niets aan doen. Het wordt algauw een vicieuze cirkel.’ Geen wonder dat de ervaren ambtenaren net iets minder enthousiast klinken dan hun jongere collega’s.

Rita Dreessen, gewezen personeelsdirecteur bij de FOD Financiën, doet een boekje open over haar ervaringen: ‘Aan de ene kant zie je inderdaad die onmacht bij goedbedoelende ambtenaren, maar aan de andere kant zie je ook veel onwil. Mensen uit een bepaalde politieke hoek hebben er alle belang bij dat er geen beslissingen worden genomen. Een meer effectieve inning van de belastingen kan hen veel stemmen kosten, dus wordt er alles aan gedaan om daar geen haast mee te maken.’

Zo zocht Selor, het Selectiebureau van de Overheid, ruim twee jaar naar een geschikte topman voor de dienst Financiën, de grootste overheidsdienst van het land. ‘Heel wat toplui uit de Financiële wereld deden mee aan de selecties,’ zegt Van den Eynde, ‘maar een geschikte kandidaat – lees: iemand uit het kabinet Reynders – werd niet gevonden. Dat zou ondenkbaar zijn in de privésector.’ Uiteindelijk viel de keuze op Hans D’Hondt, voormalig kabinetschef van Yves Leterme, die vorig jaar nog verwikkeld was in Fortisgate. Sinds 1 februari is hij hoofd van de FOD Financiën.

Dirk Van der Maelen, ondervoorzitter bij de SP.A en zowat de vaste luis in de pels van Didier Reynders, spreekt zelfs ronduit van sabotage. ‘Het blijkt een doelbewuste electorale strategie om controles niet efficiënt te laten verlopen. Het klassieke electoraat van de MR – zelfstandigen en bedrijfsleiders – heeft belang bij een status-quo. De enige die hier iets aan kan veranderen, is natuurlijk Reynders, en die heeft duidelijk geen baat bij een oplossing.’

Conform het journalistieke principe van woord en wederwoord klopte Van den Eynde ook vriendelijk aan bij zowel Hans D’Hondt als Didier Reynders. De eerste verklaarde pas na zes maanden in functie uitspraken te willen doen tegenover de pers. Van Reynders, intussen toch al tien jaar verantwoordelijk voor het Belgische geld, kreeg hij een resoluut ‘geen commentaar’.

Zigi Thijs

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content