Woensdag 8/7, 20.35 – Canvas+

‘Ze zullen hem niet temmen, die fiere Vlaamse Leeuw’. Allemaal! Jawel, 11 juli valt vroeg dit jaar. Nog voor de VRT uitgebreid de festiviteiten van de dag zelf rapporteert, krijgt ook Panorama een zwart-geel tintje. En daarvoor duiken ze ver het archief in, naar de uitzending van 11 juli 1978, waarin William Van Laeken, Tony Naets en Herman De Prins volgens de perstekst ‘op amusant-anachronistische wijze met de middelen anno 1978 verslag uitbrengen over de Guldensporenslag anno 1302’.

Euhm, wat mogen we ons daar precies bij voorstellen?

William Van Laeken: Naar ik het me goed herinner, kwam het idee van de twee Tony’s, Tony Naets en Tony Verbruggen. Die hadden bij de BBC het idee gejat om een historische gebeurtenis met de middelen van vandaag in beeld te brengen. Dus stond ik ‘live’ met camera en microfoon op het slagveld van Groeninge, om tussendoor naar de studio over te schakelen voor de toelichting van enkele historici. Aan het eind hield de Graaf van Vlaanderen, een acteur weliswaar, dan een toespraak in het Kasteel van Ham.

Klinkt experimenteel!

Van Laeken: Wel, de uitzending kaderde in onze pogingen eind jaren 70 – begin jaren 80 om Panorama te vernieuwen. De vorm was misschien wat ongewoon, maar we hebben heel veel plezier beleefd aan deze stunt op locatie. Vergis je echter niet: we zorgden wel voor een degelijke historische inhoud. Daarom denk ik trouwens dat de kijkers van nu er ook nog steeds wat van kunnen opsteken.

Zou zo’n uitzending vandaag nog kunnen?

Van Laeken: Er wordt nu veel strikter op het ‘format’ toegezien – en dat is maar normaal. Door de jaren heen hebben we nog wel wat gekke dingen in elkaar gestoken. Ik herinner me dat we met 1 april ooit zelfs een hele uitzending rond een verzonnen nieuwsfeit hebben gemaakt. En een ernstiger voorbeeld: toen in Lint het asielcentrum zou opengaan, hebben we ook live gedraaid. Met alle risico’s vandien: het toenmalige Vlaams Blok stond daar net te betogen en Isabelle A’s bekende hitje Ben je blank of ben je zwart werkte als een rode lap op een stier.

Werd die bijzondere ‘Panorama’-uitzending eigenlijk ingegeven door een bijzondere Vlaams-gezindheid?

Van Laeken: Dat betwijfel ik sterk. Onze beslissing zal veeleer door afgunst tegenover de BBC zijn ingegeven, dan door een flamingante reflex. (Lacht) In mijn vage herinneringen staat het dat we vooral de nadruk hebben gelegd op de sociaal-economische aspecten van het conflict. We wilden een realistischer blik op de historische feiten dan de ‘Schild en Vriend’-aanpak van op de lagere school.

Barbara De Coninck