Gaat dat zien! – Max Ophüls’ fameuze schandaalbiopic uit 1955 is – eindelijk! – te zien zoals de meester hem had bedoeld. En wel in Flagey, met dank aan een nieuwe, gerestaureerde kopie.

Max OphülsMartine Carol,Peter Ustinov,Anton WalbrookEen van de sierjuwelen van de Franse naoorlogse cinema is deze visueel magnifieke, maar ook melancholische meditatie over de vluchtigheid van faam en fortuin, losjes gebaseerd op het levensverhaal van Lola Montès. Dat was de beruchte danseres en courtisane die in het midden van de 19e eeuw van de ene scandaleuze liaison naar de andere dartelde. Ze hield aan met de componisten Franz Liszt en Richard Wagner en was zelfs even de minnares van koning Leopold 1 van Beieren, een affaire die de overspelige monarch met een revolutie zou bekopen. Het einde van haar infame carrière sleet Lola echter in het circus als middelpunt van een show die haar sensationele leven verbeeldde, meteen het startpunt van deze poëtische, barok aangeklede en moreel dubbelzinnige spektakelbiopic.

De film, die bij zijn release nogal wat opschudding veroorzaakte en flink verknipt werd uitgebracht, opent met een grandioos circusnummer met acrobaten, dwergen en clowns. Daarin wordt Lola (een rol voor het Franse fifties-sekssymbool annex schandaalnummer Martine Carol) ter vermaak van de meute en onder het commando van een cynische circusdirecteur (Peter Ustinov) publiek vernederd. Wat volgt, zijn een aantal lang uitgesponnen flashbacks die vertellen hoe de bloedmooie aristocrate zo laag is kunnen vallen. Op die manier komen de kijkers te weten hoe ze aan haar liefdeloze huwelijk met een Schotse militair wist te ontsnappen, hoe ze daarna al dansend en koketterend doorheen de Europese jetset vlinderde en hoe ze uiteindelijk wereldberoemd werd als de Paris Hilton van haar generatie.

Meester-estheet Max Ophüls zet in zijn zwanenzang Lola’s tragische op- en neergang welhaast walsend in beeld, met zijn typerende, bijna constant bewegende camera, gracieuze kraan- en dollyshots en schitterende CinemaScopecomposities in Eastmankleuren. Aan de oppervlakte lijkt deze extravagante kostuumfilm een sinister, bij vlagen zelfs lynchiaans aandoend ope-rettespektakel waarin Lola blijkbaar al haar hele leven gevangenzit. Bovendien laat Ophüls niet na de sensatiegeile kijker op zijn dubieuze rol als voyeur te wijzen: iemand die zich tegen betaling laat verstrooien door de schandaaltjes en autodestructieve handelingen van anderen. Deze visueel verrukkelijke mijmering over ijdelheden en romantische mythes is in deze piekfijn gerestaureerde kopie eindelijk te bekijken zoals de meester ze zelf voor ogen had.

Dave Mestdach