Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

IN HET VIZIER – 28 jaar na de eerste Libanese oorlog duikt ex-soldaat Samuel Maoz opnieuw zijn tank in voor dit benepen en bekroonde oorlogsdrama.

Samuel Maoz met Yoav Donat, Itay Tiran, Oshri Cohen, Michael Moshonov, Zohar Strauss

‘De eerste Libanese oorlog gezien vanuit een Israëlische tank’, had de titel kunnen zijn van dit claustrofobische oorlogsdrama van ex-soldaat Samuel Maoz, al bekt Lebanon wel vlotter.

In het door de burgeroorlog geteisterde land van de cipressen laat Maoz ons in zijn debuut anno 1982 kennismaken met vier Israëlische soldaten die in een tank zitten samengepakt. Hun opdracht? De grens oversteken en ervoor zorgen dat er onder de verdeelde bevolking niet nog meer slachtoffers vallen. Alleen ondervinden de vier algauw dat de realiteit aan het front een stuk complexer is dan hun commandant hen tijdens hun training voorhield.

Aangezien Maoz – vooral bekend als reclamefilmer – zich op zijn eigen ervaringen als tankboordschutter baseerde, speelt de film zich bijna volledig af binnen de benepen ruimtes van een tank. De enige blik die je op de buitenwereld wordt gegund, is die doorheen het vizier. Daarvoor spelen zich de meest gruwelijke taferelen af: zo wordt een vluchtende Arabier per abuis beschoten en verminkt en wordt een meisje als levend schild gebruikt door een man die granaten op hen afvuurt.

Geen wonder dat de angst en de vertwijfeling zich algauw meester maken van de vier jonge Israëli’s en de spanningen binnenin even hoog oplopen als die daarbuiten. De pointe die Maoz voor ogen heeft, is dan ook even evident als universeel. Met name: duidelijk maken dat er in het strijdgewoel niet veel ruimte blijft voor morele discussies over de ‘bellum justum’ en helemaal niet voor persoonlijke besognes.

In die zin is Lebanon meer een metaforische vertelling over de waanzin van oorlog dan een klassieke combat movie met grondig uitgespitte karakters. Het eigenlijke hoofdpersonage is de tank zelf, een tuig dat de soldaten zowel gevangenhoudt als bescherming biedt, en waar de olie, het bloed en het angstzweet in dikke geuten binnensijpelen.

Dat Maoz een verleden heeft als designer wordt duidelijk door de meticuleuze stijl waarmee hij de vertwijfelde koppen in beeld brengt, een mix van documentair realisme en David Fincherachtige stilering. De zelfverzekerde elegantie van zijn camera steekt zo nogal fel af tegen de horreurs binnen en buiten de tank.

Dat is niet het enige manco. Aangezien Maoz zijn personages tot emblemen degradeert om de onpersoonlijkheid en de kafkaiaanse absurditeit van de oorlog te illustreren, dreigt zijn huis clos naar het einde toe behoorlijk monotoon te worden. Bovendien doet zijn highconceptaanpak – ‘ Das Boot in een tank’ – het gimmickalarm iets te vaak afgaan, al start zijn dooltocht doorheen het Libanese niemandsland als een blitzkrieg en zorgen sommige scènes voor een emotionele shock and awe.

Eindbalans? Een originele en persoonlijke antioorlogsparabel, in Venetië bekroond met de Gouden Leeuw.

Dave Mestdach

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content